آيا تا به حال ديده و يا شنيده ايد كه جايی از مردم عكس هايی به سبك و سياق قجری بگيرند و در يك نمايشگاه شركت دهند، آنهم با دوربين ديجيتال ؟ اين اتفاق در عكسخانه شهر تهران افتاده است .
عنوان اين نمايشگاه را كه بيست و هفتمين دوره از نمايشگاه های عكسخانه شهر به شمار می آيد ((سفری به گذشته)) نهاده اند و طی روزهای يازدهم تا بيست و يكم آذر ماه ( 2 تا 12 دسامبر ) برپاست .
عكسخانه يا همان موزه عكس تهران در سال 1374 شمسی افتتاح شد و آثار به نمايش گذارده شده در آن تا كنون رنگ و بويی از گذشته داشته است . البته شايد چنين عملكردی از يك موزه عكس چندان هم دور از انتظار نباشد .
تصاوير نمايشگاه (( سفری به گذشته )) شامل 26 قطعه عكس سياه و سفيد و يك قطعه رنگی است و نحوه تهيه آنها و مراحلی كه برای بر داشته شدن طی شده خود حكايتی شنيدنی است .
عكسخانه شهر در كنار ميدان بهار شيراز تهران و درون پاركی كوچك واقع شده است . مسئولين عكسخانه برای مدتی به ترتيب تعدادی از كودكان ، نو جوانان و بزرگسالانی را كه به پارك كنار موزه رفت و آمد داشتند به داخل دعوت كردند ، به آنها لباسهای عهد قجری پوشاند ند - البته نه بطور كامل- و در آتليه عكسخانه كه وسايلش متعلق به روزگاران گذشته است با دوربين ديجيتال عكس گرفتند .
عكسهای برداشته شده كه تا اندازه زيادی رنگ و بويی از گذشته ها دارند ، نه تنها از اين بابت كه به وسيله دوربين ديجيتال گرفته شده اند بلكه از اين جهت نيز كه در نحوه لباس پوشيدن سوژه ها تعارضات آشكاری به چشم می خورد بسيار در خور تامل به نظر می رسند .
مثلا در تعدادی زيادی از تصاوير با كودكانی مواجه می شويم كه كت و كلاه دوران قاجار به بر كرده اند ولی در عين حال كفشهای كتانی ورزشی مد روز و شلوارهای جين نيز به پا دارند . يا برای نمونه در عكسی هم زن و مرد جوانی مقابل دوربين قرار گرفته اند كه زن چادر و روبنده ای شبيه زنان قاجاری به سر كرده ، البته رو بنده سفيدش را بالا زده است ، و مرد نيز كلاه قجری و لباس كامل آن دوران را به تن كرده است . در اين تصوير نيز ابروهای با فاصله و نازك زن - بر خلاف ابروهای پهن ، كمانی و پيوسته زنان دوران قاجار ـ و ناخنهای بلند و لاك زده او و همچنين ساعت سواچ كرونو مرد بسيار جلب نظر می كند .
در يك تصوير هم پسری نو جوان سوار بر دوچرخه كوهستان ديده می شود كه شلوار جين ، كفش اسپرت و البته كت و كلاه قجری به تن دارد . نحوه نشستن پسر تين ايجر روی دوچرخه و لم دادن او كه برخلاف نحوه رفتار نوجوانان ايرانی در روزگاران گذشته است از نقاط قوت اين عكس محسوب می شود .
به راستی نمايشگاه سفری به گذشته عجيب و تامل بر انگيز است . انسان از تماشای تعدادی از عكس ها خنده اش می گيرد ، گاهی متاثر می شود و البته در نهايت به فكر فرو می رود . شايد بتوان گفت اين نمايشگاه به نوعی آينه ای است كه در مقابل جامعه ايرانی قرار داده شده . مردمانی گرفتار آمده ميان برزخ سنت و مدرنيسم . مردمانی كه نه به گذشته تعلق دارند نه به امروز . فكر می كنم استفاده از دوربين ديجيتال نيز برای برداشتن تصاوير اين نمايشگاه تمهيد بسيار خوبی بوده است ، چرا كه به اين وسيله هم بر مواجه سنت و مدرنيسم البته اين بار از منظر تكنيكی وسخت افزاری قضيه تاكيد شده است . شما چه فكر می كنيد ؟
آرش ايرانی برای واحد اينترنت، بخش فارسی صدای امريكا