بیشتر مردم آمریکا، نقطه عطف انقلاب فرهنگی و اجتماعی این کشور و وقایع مربوط به آن از قبیل آزادی زنان و راک اند رول را به دهه ۱۹۶۰ میلادی وابسته می دانند. اما کتاب تازه ای که اخیرا به نام ۱۹۵۹: سالی که همه چیز عوض شد، منتشر شده است ثابت می کند که این تغییرات در حقیقت ریشه در دهه ۵۰ میلادی داشته و با پایان این دهه به نقطه اوج خود رسیده و نهایتا موجب ایجاد تحولات فرهنگی اجتماعی مورد بحث شده است.
حتی نیم قرن پس از انتشار آلبوم «شبه رنگ آبی» درسال ۱۹۵۹ توسط «مایلز دیویس» نابغه موسیقی جاز و نوازنده زبردست ترومپت، این موسیقی هنوز از رنگ و بوی آوانگارد مخصوصی برخوردار است. در آن زمان مایلز دیویس با نفی قواعد موجود در موسیقی سنتی توانست با شهامتی کم نظیر در صحنه موسیقی تجربی، انقلابی تازه بوجود آورد. انقلابی که اثرات آن در موارد دیگر، از هنرهای تجسمی گرفته تا سیاست، روابط اجتماعی و علوم نیز تاثیر گذار بوده است.
فرد کاپلن، نویسنده برنده جایزه پولیتزر کتاب تازه ۱۹۵۹: سالی که همه چیز عوض شد می گوید:«شما اگر به دقت به سال ۱۹۵۹ نگاه بیاندازید می بینید مردم آن زمان تشنه چیزهای جدید و تازه بودند. برای مثال به پیشرفت های علم فضانوردی و صنعت هوانوردی نگاه کنید که در آن زمان نشان دهنده روحیه و بلند پروازی های مردم در زمینه سفر به سرزمین های تازه بوده است. در این سال ما شاهد نخستین پرواز هواپیماهای جت مسافربری برفراز اقیانوس اطلس هستیم و اعضای فضانوردان گروه «مرکوری» نیز در همین سال انتخاب شده اند.»
درحقیقت در این سال می بینیم که «مجله تایمز» اشتیاق و هیجان مردمی را منعکس می کند که به دنبال پرتاب موشک لونای یکم در ژانویه ۵۹ میلادی به شدت شگفت زده شده اند. این نخستین موشکی است که توانسته است با موفقیت از جو زمین خارج شود.
<!-- IMAGE -->کاپلن می گوید:«این پیروزی است که بی شک یک نقطه عطف محسوب می شود. نقطه عطفی در تاریخ چند میلیارد ساله منظومه شمسی! اهمیت این موضوع از این جهت است که یک مخلوق و آفریده خورشید توانسته است به جایی برسد که از قوه جاذبه کره خاکی خود خارج شود!»
کاپلن معتقد است که این واقعه در رابطه با وقایع جاری آن دوران یک مفهوم دیگر هم دارد :«به این صورت که با این اتفاق جمع مردم آن زمان، افرادی با هر زمینه و تفکری ناگهان به نوعی احساس آزادی دست پیدا می کنند و آن حالت رهایی از، و پیروزی بر قوه جاذبه زمین را تجربه می کنند. قدرتی که تا آن زمان آن ها و پدران و اجدادشان را محدود می کرد. همین اتفاق باعث به وجود آمدن جهان تازه ای می شود که ما در طول نیم قرن گذشته شاهد پیدایش و تحول آن بوده ایم.»
کاپلن هم چنین معتقد است که درسال ۵۹ برای نخستین بار موانع میان وقایع عمومی و جریان های خصوصی زندگی مردم کنار گذاشته شد. ادبیات و پورنوگرافی که امروزه درعصر اینترنت شاهد آن هستیم خود گویای این واقعیت است.
در سال ۱۹۵۹، ناشری به نام بارنی روست، با موفقیت اداره پست ایالات متحده آمریکا را برای توقیف نسخه هایی از کتاب بی پروای دی اچ لارنس به نام «معشوقه خانم چترلی» مورد تعقیب قانونی قرار داد.
در همین سال است که نویسنده معروف آمریکایی، نورمن میلر، کتاب «تبلیغات برای خودم» را به چاپ می رساند که در حقیقت ترکیبی است از ادبیات، اعترافات شخصی و نیز گزارشی از رویدادهای اجتماعی به یک صورت تازه.
در این سال جادویی، برای نخستین بار آلبومی از اجرای برنامه های «لنی بروس» کمدین بت شکن و سنت شکنی که بارها به خاطر استفاده از زبانی مستهجن در ملاء عام تحت تعقیب قرار گرفته بود به بازار آمد. لنی بروس هم چنین برای نخستین بار در یکی از برنامه های سراسری تلویزیونی حضور پیدا کرد.
کاپلن می گوید:«لنی بروس می آید در یک برنامه تلویزیونی برای اولین بار درباره سیاست و مذهب صحبت می کند. او برای اولین بار به گونه ای درباره نژادپرستی و سکس حرف می زند که هرگز تا آن زمان سابقه نداشته است. هیچکس هرگز تا آن زمان این حرف ها را در مقابل جمع نزده است. تمام کمدین هایی که امروز بر روی شبکه های مختلف تلویزیونی به اجرای برنامه های خود می پردازند، کمدین هایی چون جورج کارلین و بسیاری دیگر در برنامه کمدی سنترال، همه و همه مستقیما تحت تاثیر لنی بروس هستند.»
بسیاری از مردم آمریکا، دهه ۶۰ میلادی را مهم ترین دوران قرن بیستم می دانند در حالی که این نسل بعد از جنگ جهانی دوم بوده است که این تحولات را ایحاد می کند: «آنان به خاطر نارضایتی هایی که از شرایط و محدودیت های دوران خود داشته اند به صورتی آغاز گر این تحولات بوده اند. این مردم منتظربودند تا بسیاری از این مسایل پس از پایان جنگ عوض شود اما این اتفاق نمی افتد و چیزها عوض نمی شوند.»
در سال ۱۹۵۹ ، جان اف کندی درحال فعالیت انتخاباتی برای احراز مقام ریاست جمهوری بود. او هم جوان بود و هم کاتولیک. بسیاری از مردم فکر می کردند که او به همین دلایل به مقام ریاست جمهوری انتخاب نخواهد شد. اما کندی توانست بسیاری از جوانان آرمانگرای زمان خود را به خود جذب کند. او نوید دهنده یک آینده درخشان و «افقی تازه» بود. افقی که همان دهه ۶۰ میلادی و آینده موفقیت های تازه برای نسل جوان به شمار می رود.
درسال ۱۹۵۹بود که برای نخستین بار قرص های ضد بارداری به بازار آمدند. با آزاد ساختن زنان از وحشت حاملگی، قرص ضد بارداری تبدیل به برانگیزنده ای شد برای آغاز انقلاب جنسی دهه ۶۰ میلادی. هم چنین قرص های ضد بارداری به زنان اجازه ورود به بازار کار می دهد و برای آن ها شرایطی را به وجود می آورد که طبق آن بتوانند برای باردار شدن برنامه ریزی کنند و بدون وحشت از تعلیق ناگهانی به دلیل بارداری به زندگی حرفه ای خود جدی تر نگاه کنند. آن ها در زمینه های مختلف کاری مسئولیت های بیشتری را قبول کردند و در صحنه اجتماعی و اقتصادی پا به پای مردان به فعالیت مشغول شدند. موضوعی که هنوز هم مورد بحث و بررسی است و به تعدیل و تنظیم نیاز دارد.
فرد کاپلن هم چنین به اهمیت حضور «مایکروچیپ» در همین سال اشاره می کند. یک مایکروچیپ ناچیز توانست جایگزین صدها هزار بلکه میلیون ها ترانزیستور شود. همین عامل کوچک باعث ایجاد کامپیوترهایی با سرعت بالا شد. کاپلن می گوید: «امروز بدون این مایکروچیپ شما حتی یک ماشین حساب کوچک دستی را هم نداشتید چه برسد به ارتباطات ماهواره ای!»
البته باید به خاطر داشت که این دهه اثرگذار، شاهد رقابت هایی ناشی از جنگ سرد میان ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی آن زمان نیز بوده است. در این دوران تکنولوژی پیشرفته باعث ساختن سلاح های کشنده جمعی شد و به این صورت امکانات نابودی بشریت را نیز چند برابر ساخت. مشکلی که ما تا همین امروز هم با آن درگیر هستیم.