موفقیت گروه های پانک راک اسلامی پس از وقایع یازدهم سپتامبر

گروه پانک راک اسلامی «کمیناس» که در زبان اردو معنی اراذل واوباش می دهد، گروهی است که پس از وقایع یازدهم سپتامبر در شهر بوستون تشکیل شده است واعضای آن به تازگی در ادامه یک تور ۱۵ شهری در آمریکا به لس آنجلس آمده اند تا چند برنامه هم درمناطق مختلف این شهر اجرا کنند.

اعضای این گروه به همراه اعضای گروه دیگری به نام «سرمست» که از شهر نیویورک برخاسته اند در این کنسرت ها شرکت دارند و بعد هم قرار است تا همگی با دو اتومبیل هوندا و ولوی قدیمی که به دشواری همه گروه و وسایل آن ها را در خود جای می دهند، به بوستون بازگردند.

اعضای گروه پانک کمیناس، سرمست و چند گروه دیگر که زیر پرچم «تقوا کر» در سال ۲۰۰۴ تشکیل شده اند، همگی مسلمان هستند به جز یک نفر آن ها که هندی است. از همان اوان پیدایش، این گروه های پانک مسلمان به خاطر موسیقی خاص و اشعار وکلام های انحصاری که اغلب جنبه های طنزی گستاخ دارند به شدت مورد توجه رسانه های آمریکایی قرار گرفته اند. ترانه های این گروه ها نه تنها بنیادگرایان اسلامی را مورد انتقاد قرارمی دهند بلکه افرادی که پس از واقعه یازدهم سپتامبر به خاطر قومیت و مذهب نسبت به مسلمانان تعصب نشان داده اند را نیز زیر سوال می برند.

نیل خان ۲۵ ساله خواننده و نوازنده گیتار و عضو پاکستانی تبارگروه گروه کمیناس می گوید: «به راستی اگر وقایع یازدهم سپتامبر اتفاق نیفتاده بود شاید ما امروز اینجا نبودیم. ما احساس کردیم باید به صورتی در مقابل هجوم فشارهایی که پس از این واقعه برای ما ایجاد شد بایستیم و احساس کردیم موسیقی پانک که ریشه در مسایل اجتماعی سیاسی دارد بهترین راه بیان این احساسات می باشد.»

جنبش موسیقی پانک «تقوا کر» هم چنین باعث ایجاد یک گروه پانک مسلمان ایرانی به نام Vote Hezbollah یا «به حزب الله رای بده» شده است که مجله موسیقی «Rolling stone» در مقاله ای به طور مفصل شرحی درباره این گروه ساکن تکزاس نوشته است. اعضای این گروه تحت اسامی مستعاری چون: جهانگیر طبری خواننده، آیت الله خمینی نوازنده گیتار، بی نظیر بوتو گیتار باس و اوساما بن لادن نوازنده جاز فعالیت می کنند.

پیدایش موسیقی پانک در دهه ۷۰ میلادی در انگلستان توسط گروه هایی چون «Sex pistols»انعکاسی بود به رویدادهای اجتماعی مانند جنگ ویتنام، تورم و محکوم ساختن طبقات اشرافی انگلستان به خاطر فساد وبی صداقتی که از خود نشان می دادند.

پانک ها از طریق هنرهای مختلف از جمله موسیقی، شعر و نقاشی احساسات خود از قبیل خشم و ناخشنودی ازشرایط اجتماعی، ارتباط ها، وضعیت مدارس و ظلم و استبداد حاکم برجامعه را ابراز می کنند. برخی اوقات یک ترانه ۲ دقیقه ای پانک می تواند به خوبی بیان کننده حس اجرا کننده آن باشد. در موسیقی پانک اجرا کنندگان اغلب در اشعار و ترانه های خود به دیدگاه های عوام حمله ور می شوند و اصولا هدف این نوع موسیقی شوک وارد آوردن و اهانت به روندهای معمول جامعه به منظور سنت شکنی است.

پانک ها در لباس پوشیدن هم بدون هرگونه ترس و واهمه از طرد شدن، پیرو به دست آوردن فردیت خاص خود هستند و به طور سمبلیک با استفاده از سنجاق قفلی و دکمه و تیغ نشانه هایی از ظلم ها و فقر جامعه را به نمایش می گذارند تا اعتراض خود را نسبت به این عوامل ناهمگون نشان دهند.»

«تقوا کر» که از اصطلاح «Hard Core» یا سخت ریشه و غیرقابل انعطاف گرفته شده است، کلمه پر مصرف تقوا به معنای پارسایی، پرهیزکاری و خدا ترسی را که کنایه ای است معکوس به عملکرد گروه، در یک معجون لغوی تازه درمجاورت کلمه پانک قرارداده است. این طبیعتا یکی از دلایل اصلی توجهی است که اغلب نشریات به این نوع موسیقی «خدا ترسی و پانک» نشان داده اند.

تقوا کر همچنین نام کتاب تخیلی است که مایکل محمد نایت درسال ۲۰۰۳ نوشته است که در آن او دنیایی را تصویر می کند که گروه های پانک مسلمان بر آن غلبه کرده اند.

البته به عقیده «خان» خواننده گروه، که طرز لباس پوشیدنش بیشتر شبیه به یک حسابدار است تا یک نوازنده پانک، توجهی که به گروه های پانک مسلمان می شود جنبه تیغ دولبه ای برای «کمیناس» و گروه های دیگر داشته است. هرچند کلمه «مسلمان» در کنار«پانک» مورد توجه مطبوعات و وبلاگ نویسان قرار می گیرد اما همین کلمه می تواند موجب دلزدگی وعدم توجه برخی از تماشاگران برای شرکت در کنسرت های آن ها نیز بشود: «ما می دانیم که بیشتر این توجهی که از روزنامه ها می گیریم به خاطر کلمات شوک آوری است که در ترانه هایمان از آن ها استفاده می کنیم!»

با این حال نشریات معتبری چون رولینگ استون، نیویورک تایمز، نیوزویک و بی بی سی داستان پیدایش این گروه و گروه های مشابه پانک مسلمان را منتشر کرده اند و با اعضای آن ها مصاحبه هایی انجام داده اند.

عمر ۲۸ ساله گیتاریست گروه سرمست که سر و صورت خود را با نوعی البسه آسیای جنوبی پوشانده است می گوید: «اغلب این مصاحبه ها اما بیشتر دراطراف نوع لباس پوشیدن و سر و وضع ما بوده تا نوع موسیقی که می نوازیم. هیچ کدام از این نشریات تا به حال درباره آلبوم های ما نقدی ننوشته اند. البته همین مقدار که ما مورد توجه هستیم خودش خیلی مهمه اما بعضی وقت ها ما پیش خودمان فکر می کنیم که آیا واقعا این حرف هایی که می زینم و پیام هایی که می فرستیم به گوش دیگران می رسد یانه؟»

البته این وضعیت به سرعت در حال تغییر است و در این دومین تور گروه های «تقوا کر» در لس آنجلس، نشریات موسیقی در رابطه با این گروه های پانک مسلمان دیگر حتی نام کتاب معروف مایکل محمد نایت را هم نمی آورند و به نظر می رسد که جایی برای این نوع گروه ها در صحنه موسیقی ایالات متحده باز شده است و حتی نمایشگاه کوچکی نیز از مجموعه آثار و عکس های گروه های مختلف «تقوا کر» یا گروه های مسلمان پانک راک در موزه موسیقی Grammy به نمایش گذاشته شده است.

خان از گروه کمیناس می گوید: «ما خیال داشتیم که روبنده سیاهی که من روی جلد اولین آلبوم گروه پوشیده بودم را به موزه اهدا کنیم اما متاسفانه یکی از افراد گروه آن را ضمن عکس برداری گم کرد!»

تصویری از یک اتوبوس مدرسه که اولین وسیله سفر گروه کمیناس و چند گروه پانک اسلامی دیگر برای شرکت در تورهای سراسری آمریکا بوده است نیز در نمایشگاهGrammy به نمایش گذاشته شده است. دراین عکس، اتوبوس در کنار یک علامت خیابانی کج و کوله که روی آن نوشته شده «دروغ» پارک شده است.

دانیل کاوراچی، کیوریتور موزه Grammy معتقد است که تقوا کر جای مناسب خود را در میان هواداران موسیقی پانک یافته است. او می گوید: «ترانه های آن ها درحقیقت خیلی چشمگیر و نوع کار آن ها از انرژی خاصی برخوردار است. صدای آن ها متنوع و از کیفیت ویژه ای برخوردار است و همه این ها شهادت بر این واقعیت دارد که این گروه ها بیش از هر چیز دیگر اهل موسیقی هستند.»