اخیرا مجموعه تازه ای شامل ۵۱ غزل از اشعار حافظ به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر شده است که محمود کریمی حکاک کارگردان تئاتر و استاد هنرهای خلاق کالج «سی نا» در شرق آمریکا به همراه بیل والاک، شاعر، دوست و همکار آمریکایی خود آن را ترجمه کرده است.
این ترجمه تازه از اشعار حافظ به نام «معشوق عشق تو» به تازگی در یک تور سراسری آمریکا و کانادا در بیش از ۱۲ شهر مختلف از جمله لس آنجلس روخوانی و نسخه هایی از این کتاب توسط دو مترجم آن حکاک و والاک برای علاقمندان امضا شد.
این تور به مناسبت وقایع و نا آرامی های پس از انتخابات اخیر در ایران به نام تور سبز یا «آزادی چیزی است مثل حافظ» نام گرفته شده است.
دو مترجم ایرانی و آمریکایی کتاب، برای دستیابی به اشعار انتخاب شده برای درج در این کتاب به شیوه «فال حافظ» به صورتی اتفاقی ۵۰ شعر مختلف را از دیوان حافظ بیرون کشیدند و سپس یک شعر آخر را نیز با انتخاب خود به آن اضافه کردند که مصرع نخست آن به این صورت است که: «ما نگوییم بد و میل به ناحق نکنیم»
محمود کریمی حکاک در مورد ترجمه و انتشار این کتاب مشترک با بیل والاک می گوید: «سی سال پیش من و بیل در دانشگاه راتگر هم دانشگاهی بودیم و بارها با هم درباره ادبیات و به خصوص حافظ بحث می کردیم. هرگاه من اشعار حافظ را برای او می خواندم او می گفت این ها با آن چه او قبلا از ترجمه های قدیمی حافظ خوانده است تفاوت دارد. فکر ترجمه ای تازه از اشعار حافظ و نوشتن این کتاب از همینجا آغاز شد.»
کریمی حکاک در ادامه این سخنان می گوید: «در مجموع دو نوع برخورد مختلف با حافظ وجود دارد. یکی آن برخورد سنتی همیشگی است و چیزهایی که از پدرانمان در مورد این شاعر آموخته ایم که البته بسیار هم با ارزش است و برخورد دیگر این است که ببینیم حافظ برای امروز ایران چه پیامی دارد؟ یعنی حافظ برای بچه هایی که با شال سبز در نهایت ادب و متانت در ایران و در سکوت راه رفته اند و برای خواست های مدنی و حقوق شهروندی شان چه دارد؟»
محمود کریمی حکاک در سال ۱۹۹۳ برای دیدار با مادرش به ایران رفت و به مدت ۷ سال در آنجا ماندگارشد. او دراین مورد می گوید: «آقای حمید سمندریان از من خواست که به کلاسش بروم و سخنرانی کنم. من هم مثل بسیاری از آن آدم های خارج دیده و خودخواه به صورتی از بالا به این دانشجویان نگاه می کردم. به آن ها گفتم شما چرا کتاب نمی خوانید. به آن ها گفتم جوانان هم نسل من به سن و سال شما که بودند هفته ای چند کتاب می خواندند. دختر جوانی که در میان شاگردان نشسته بود پاسخ داد: «نسل شما انقلاب کرد و پس از آن هم یا کشته شد یا از مملکت خارج شد و یا معتاد شد. من پنج ساله را گذاشتید تا امروز تمام تلاشم این باشد که بدنم را نفروشم تا خرج دانشگاهم را دربیاورم.»
کریمی حکاک می گوید: «من از این سخنان بی نهایت متاثر شدم و گفتم ببخشید که چنین حرف هایی زدم. گرچه من در زمان انقلاب در ایران نبودم ولی حق با شماست و شما راست می گویید. همین مکالمه با این دختر دانشجو باعث شد که بخواهم از آن پس در ایران بمانم و همانجا کارکنم. اما البته نشد. به خاطر محدودیت های بی شمار و تهدیداتی که برای خود و خانواده ام به وجود آمد مجبور شدم که به آمریکا برگردم ولی در همان مدت هفت سال درس هایی از بچه ها در ایران یاد گرفتم که گفتنی نیست.»
منتقدین ادبی از جمله فیلیپ جفری، کتاب «معشوق عشق تو» و اشعار تازه ترجمه شده حافظ را به شرابی شیرین و جادویی تشبیه کرده است که «هر بار که آن را تجربه می کنید به شما اجازه می دهد تا به هر اندازه ای که میل و آرزو دارید از آن سرمست شوید.»
در جایی دیگر از همین گفتار آمده است که: «اما بیش از هر چیز دیگر، حافظ شاعری است که پیچیدگی های گیج کننده روابط انسانی را بررسی می کند.» و در جایی دیگر: «اشعارحافظ بر لبان مردم بی سواد به همان اندازه جاری است که بر لبان خوانندگان معروف و بر سنگ مزار بزرگان. خواندن اشعار او تکان دهنده است، گیج کننده است، پریشان می کند و درعین حال طنین انداز است و گاه به سادگی به زمزمه درگوشی بهترین دوست های انسان می ماند.»
جمعه ۳۱ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۱۱:۰۰