اسکات استرن، خبرنگار صدای آمریکا، داکار
دادگاه بین المللی جنایات جنگی، ژان پیر بمبا، معاون رییس جمهوری پیشین کنگو را به پنج فقره جنایت جنگی متهم کرده است.
وکلای این رهبر پیشین شورشیان ادعا کرده اند وی بر جنگجویان جمهوری آفریقای مرکزی کنترلی نداشته است.
ژان پیر بمبا به یکی از برندگان جنگ پیشین کنگو شباهت داشت و به عنوان بخشی از معاهده صلح ۲۰۰۳ با دولت کینشازا به مقام معاونت ریاست جمهوری رسید.
وی در انتخابات بعدی در رقابت تنگاتنگ با پرزیدنت ژوزف کابیلا قرار گرفت.
بمبا در این انتخابات شکست خورد و پس از رویارویی نیروهای چریکی حامی او با ارتش دولت در پایتخت، به خیانت متهم شد.
وی هم اکنون در دادگاه بین المللی جنایی لاهه به سه فقره جنایات جنگی و دو فقره جنایت علیه بشریت محاکمه می شود. وی متهم شده است شورشیان تحت حمایت وی در جنبش آزادی کنگو در جمهوری آفریقای مرکزی دست داشته اند.
سونیا رابلا، نماینده مطبوعاتی دیوان بین المللی جنایی می گوید :« بر اساس اطلاعات موجود در حکم دستگیری بمبا، وی مسئول جنایاتی ست که از اکتبر سال ۲۰۰۲ تا مارس ۲۰۰۳ در جمهوری آفریقای مرکزی به وقوع پیوسته است. قضات دادگاه به شواهد و مدارک معتبری دست یافته اند که بر نقش رهبری و فرماندهی کل بمبا در جنبش آزادی کنگو، گروهی که با حمله های سازمان یافته و ارتکاب جنایت علیه شهروندان این کشور، از جمله تجاوز، شکنجه، غارت و بی رحمی مهر تایید می نهد.»
خانواده بمبا از حاکمیت موبوتو و قدرت و نفوذ وی منفعت بردند. پدر او یکی از شرکای تجاری نزدیک به موبوتو بود. موفقیت و رفاه مالی خانواده بمبا سبب شد او بتواند در مدارس خصوصی بروکسل تحصیل کند و بعدها در اواسط سال های ۱۹۹۰ به مقام دستیار خصوصی موبوتو منصوب شد.
اما ثروت شخصی بمبا از تجارت لوازم الکترونیکی، قهوه و نیز صنعت معدن کسب شد و به دلیل رابطه ویژه وی با رییس جمهوری اوگاندا یووری موسونی، ثروت وی دو چندان شد.
بمبا ۹ سال پیش در مصاحبه ای به حمایت پرزیدنت موسونی برای عملیات شورشی او اذعان کرد. وی در عین حال تاکید کرده سربازان اوگاندا، به نیروهای شورشی او جهت استفاده از سلاح های سنگین آموزش داده بودند اما در واقع نیروهای کنگو عملیات جنگی را به عهده داشته اند.
بمبا در این مورد گفته است :« ما دست نشانده نیستیم. هیچ دلیلی برای به خطر انداختن جان سربازان اوگاندا وجود نداشت. این جنگ کنگو بود و اوگاندا دوست و متحد نزدیک ما بود. ما برای خدماتی که برای مردم کنگو انجام دادند از آن ها تشکر و قدردانی می کنیم.»
شورشیان بمبا به هنگام انجام این مصاحبه در حال عبور از رودخانه بانگویی، پایتخت جمهوری آفریقای مرکزی بودند، جایی که مردم غیر نظامی از موارد نقض حقوق بشر شکایت کرده بودند.
بمبا گفت :« ارتش لورنت کابیلا، رییس جمهوری وقت مسئول حمله به غیر نظامیان بوده است. ما نقشی در کشتار غیر نظامیان نداشته و در واقع در صدد محافظت از آن ها بوده ایم. »
وکلای بمبا می گویند نیروهای شورشی وی زمانی که به عملیات کودتای سال۲۰۰۲ در بانگویی کمک کردند، تحت کنترل او نبوده اند. آن ها ادعا می کنند جنگجویان کنگو به رهبری آنگه فیلیکس پاتاسه، رییس جمهوری وقت جمهوری آفریقای مرکزی عملیات سرکوب را انجام داده اند.
پس از سقوط پرزیدنت پاتاسه در سال ۲۰۰۳، دولت جدید علیه بمبا و رییس جمهوری پیشین اعلان جرم کردند و این امر به تحقیقات دیوان بین المللی جنایی و حکم جنایت های جنگی علیه آنها منجر شد.
بازجویان این پرونده اعلام کردند نقش مستقیم بمبا و اتهامات جنایی وی در آفریقای مرکزی را اثبات خواهند کرد.
بنا به گفته آن ها، بمبا در تجاوز، قتل و ایجاد رعب و وحشت سازمان یافته و منسجم مردم غیر نظامی نقش داشته است. وی در صدد بوده است تا آن ها را از حمایت دولت پاتاسه باز دارد.