از بهنام ناطقی
* به قول سردبیر لوموند، چاپ پاریس، واکنش جهانی به نتیجه انتخابات جمهوری اسلامی محتاطانه بود. سردبیر نیویورک تایمز، بیل کلر، در مقاله ای می نویسد برای آنها که به ایرانی نرمخوتر امید داشتند، روز شنبه روز شکست امیدها و در هم شکستن تصورات بود، چه در خیابانهای تهران و چه در مراکز سیاستگذاری پایتخت های غربی.
* نیویورک تایمز می نویسد ایرانیانی که به آزادی بیشتر و اقتصادی بهتر امید داشتند، شنبه را در دو دلی بین اعتراض یا نومیدی، سر کردند و اوباما و سایر رهبران غرب که به حل وفصل مشکلاتی مثل برنامه اتمی، همکاری در عراق و افغانستان امیدوار بودند نومید شدند، ولی محافظه کاران جنگ طلب دراسرائیل آرامش یافتند.
* وزیر امورخارجه کانادا، لارنس کنن از کاستی های انتخاباتی ابراز نگرانی کرد. هیلری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا خواهان توجه به خواست واقعی مردم ایران شد.
* دومینیک دو ویلپن، نخست وزیر سابق فرانسه از جامعه جهانی خواست در تعقیب دیالوگ با نظام ایران، پیشتر برود.
* لوموند به نقل از بیانیه حزب کمونیست فرانسه، به آمریکا و دولتهای غربی توصیه کرد که علیرغم نتیجه انتخابات، به مذاکره خود برای جلوگیری از دست یابی نظام ایران به تسلیحات اتمی ادامه دهند.
* رئیس پارلمان روسیه از احمدی نژاد خواست از سیاست نظامیگری یکجانبه دست بردارد. روزنامه گاردین چاپ لندن می نویسد اینک واکنش به اعلام رسمی نتیجه انتخابات، مردم کشور ایران را دو پاره کرده است.
* آبزور چاپ لندن در مقاله ای از ستون نویس ایرانی تبار امیر طاهری می نویسد: علیرغم ادعای پیروزی قاطع احمدی نژاد در انتخابات حکومت اسلامی، نظام خمینی گرای ایران به شدت نامحبوب است و معلوم نیست رهبر جمهوری اسلامی بتواند با جمعیت ناآرام ایران، نظام دوباره حکومت و اقتصادی که به سوی رکود عمیق می رود، سر کند.
* واشنگتن پست در گزارشی در باره واکنش دولت آمریکا به اعلام نتیجه انتخابات جمهوری اسلامی می نویسد بعضی معتقد هستند که ادامه ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد کمک به تشکیل اتحادی جهانی علیه حکومت ایران را برای آمریکا و غرب آسان تر خواهد کرد. با این حال، این روزنامه یادآوری کرده است که مقامات آمریکا به این علت از اظهارنظر بیشتر در جریان انتخابات ایران امتناع کردند که تصور می کردند ابراز هر موضعی از سوی آنها می تواند در نتیجه انتخابات ایران تاثیر بگذارد.
* مقامات آمریکا اعتقاد دارند که تلاشهای متعدد دولت اوباما برای گشودن باب گفتگو با نظام ایران بدون جواب باقی مانده است. نیویورک پست در مقاله ای از رالف پیترز نوشته بود که نتیجه انتخابات ایران تعیین خواهد کرد که آیا بین آمریکا و غرب از یکسو و نظام جمهوری اسلامی از سوی دیگر درگیری خواهد شد یا نه.
* وال استریت جورنال، در مقاله ای از چیپ کامینز در دوبی می نویسد انتخابات روز جمعه این امید را در میان کشورهای عرب همسایه ایران و منطقه پدید آورده بود که در صورت شکست آقای احمدی نژاد، امکان مذاکره و بازسازی روابط با ایران به خصوص برسر مسائلی مثل اختلافات ارضی بر سر سه جزیره خلیج فارس و روابط مورد اختلاف بازرگانی و تجاری آسان تر خواهد شد.
* پتریک ریچر در لس آنجلس تایمز می نویسد پیروزی احمدی نژاد شکست گزنده ای وارد ساخت به امید دولت اوباما برای برقراری رابطه بهتر با حکومت جمهوری اسلامی، علیرغم تاکید مقامات آمریکا که به تلاش خود برای این کار ادامه می دهند.
* وال استریت جورنال به نقل از هادی امر، رئیس یک بنگاه معاملات بورس در قطر می نویسد ادامه ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد، چالش های جدیدی برای کشورهای عربی خلیج فارس و آمریکا به همراه دارد، هر چند که مقامات کشورهای عرب، خود را برای اعلام پیروزی او آماده کرده بودند.
* نیوزویک می نویسد برنده آشکار انتخابات جمهوری اسلامی، جناح دست راستی حزب لیکود اسرائیل است که رهبری آن را آقای بنجامین نتنیاهو عهده دار است، که اعتقاد دارند هر چند موسوی تغییری در سیاست اتمی جمهوری اسلامی نمی داد، ولی چهره مهربان تر او به عنوان یک اصلاح طلب میانه رو، می توانست خطر بالقوه ای که اسرائیل را تهدید می کند، پنهان سازد و برای نتنیاهو توسل به چاره نظامی برای از بین بردن قدرت اتمی جمهوری اسلامی، سخت تر می شد.
* از دید کریستوفر دیکی، مقاله نویس هفته نامه نیوزویک، ازجمله بازندگان در انتخابات جمهوری اسلامی، صلح طلبان هستند. اوباما نمی تواند این پیروزی را نادیده بگیرد و همدستان آمریکا در میان شیخ های عرب نیز بازندگان دیگر این معادله هستند. اما از دید نیوزویک، بازنده اصلی انتخابات ایران اعضای قدرتمند روحانی نظام جمهوری اسلامی هستند زیرا یکی از دلایلی که چهار سال پیش احمدی نژاد موفق شد رای اکثریت را کسب کند، بیزاری مردم ایران از فساد وقدرت روحانیون بلندپایه از جمله آیت الله هاشمی رفسنجانی بود.
* تامس فریدمن در نیویورک تایمز با اشاره به وقایع ایران و کشورهای مختلف خاورمیانه می نویسد اول می خواست در مقدمه چاپ جدید کتابی که بیست سال پیش در باره خاورمیانه نوشته بود، بنویسند هیچ چیز عوض نشده است اما بعد از دو روز که به گزارش در باره انتخابات لبنان گذراند، فهمید که به هیچ وجه چنین نیست.
فریدمن می نویسد تکنولوژی جدید، با اینترنت، بلاگها، یوتوب و تلفنهای همراه و پیامک ها، به مردم جوان ایران و خاورمیانه وسایلی برای سازمان یافتن و تحرک سیاسی داده است که امکان تقلب در انتخابات را از قدرتها سلب کرده است. از دید این کارشناس خاورمیانه، رئیس جمهوری سابق آمریکا جرج بوش با حمله به عراق و تحرک بخشیدن به سازمان ملل برای اخراج سوریه از لبنان، در سال 2005 امکان حرکت سیاسی واقعی در خاورمیانه به وجود آورد که قبل از آن در عراق و لبنان وجود نداشت. او عامل دیگر تغییر در ایران و خاورمیانه را حضور رئیس جمهوری جدید آمریکا باراک حسین اوباما می داند. از دید این منتقد، جرج بوش با اهریمن نمائی اقتدارگرایان در خاورمیانه به آنها امکان مقابله به مثل داد اما اوباما با استفاده از قدرت مخملی باعث شده است که آمریکائی دیگر توهین نباشد.
فریدمن می گوید نمی داند چه خواهد شد برای اینکه نیروهای مخالف تغییر در خاورمیانه از جمله نظام حاکم بر ایران بسیار قدرتمندهستند، با این حال، برای نخستین بار بعد از سالیان سال، باد مساعدی در قدرتهای حامی دمکراسی و تحمل پذیری و کثرت گرائی در خاورمیانه دمیدن گرفته است.