لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
جمعه ۴ خرداد ۱۴۰۳ ایران ۱۰:۵۹

ايمنی راکتورهای اتمی - بخش سوم


هنگامیکه حکومت شاه سابق طراحی و ساخت نیروگاه اتمی بوشهر را به شرکت چند ملیتی زیمنس واگذار کرد، قرار بود دو راکتور اتمی در آن نیروگاه ساخته شود.تا هنگام وقوع انقلاب در ایران در سال ۱۳۵۷، عملیات ساخت هر دو راکتور نیروگاه بوشهر کم و بیش همزمان پیش می رفت. اما بعد از وقفه ای که در اثر وقوع انقلاب و جنگ بین ایران و عراق پیش آمد، این بار تهران قراردادی را با مسکو برای تکمیل تنها یکی از آن راکتورها به امضاء رساند.

سازمان انرژی اتمی ایران می گوید نیروگاه اتمی بوشهر در اواخر سال جاری با همراهی مدیران و مهندسان روسی وارد شبکه سراسری برق کشور می شود. توان تولیدی نیروگاه بوشهر یکهزار مگا وات است، و نیروگاه در ابتدا با نیمی از این ظرفیت به شبکه وارد خواهد شد.

در اردیبهشت ماه ۱۳۸۶ و بر اساس "فرمان اجرایی" صادره توسط ولادیمیر پوتین رییس جمهوری وقت روسیه و نخست وزیرکنونی آن کشور، شرکتی دولتی بنام "اوتومن اورگو پروم" به منظور کنترل کلیه فعالیت های اتمی غیر نظامی آن کشور تاسیس شد.

ساخت نیروگاه بوشهر بعد از سالها تاخیر سرانجام توسط این شرکت به پایان رسید و این کمپانی هم اکنون آموزش مهندسان و تکنیسین های ایرانی نیروگاه مذکور را بر عهده دارد. مانند موارد مشابه در چین و هند، این شرکت صد در صد دولتی روسی تا سالها در بوشهر به عنوان ناظر عمل خواهد کرد.

محمد سهیمی استاد شیمی دانشگاه کالیفرینای جنوبی می گوید:"شخصا شکی ندارم که روسیه کارشناسان ایرانی را به خوبی آموزش خواهد داد. چون مواد رادیو اکتیویته حاصل از یک حادثه اتمی به سادگی توسط باد به سایر نقاط انتقال می یابد، بقول معروف، حادثه وخیم هسته ای در یک نقطه از دنیا را به معنی حادثه ای اتمی در تمام نقاط جهان می دانند. روسیه در همسایگی ایران است و در صورت بروز واقعه ناگواری در نیروگاه اتمی بوشهر و با توجه به جهت وزش باد در معرض آسیب قرار خواهد داشت. بعلاوه در صورت بروز حادثه ای در نیروگاه اتمی بوشهر، تهران طبیعتا برای تامین سایر راکتورهای خود به روسیه مراجعه نخواهد کرد. دولت ایران قراردادی یک ساله با روسیه به منظور آموزش کاربران نیروگاه اتمی بوشهر به امضاء رسانده است. به عقیده صاحب نظران چون تعلیم تکنیسین های یک راکتور اتمی محققا بیش از یک سال بطول می انجامد، این قرارداد محققا بعد از یک سال تمدید خواهد شد."

تمام صنایع ساخت و برپایی نیروگاه های اتمی در جهان از جمله شرکت روسی "اوتومن اورگو پروم" از مجموعه از پندار و کردار سازمانی ویژه موسوم به "فرهنگ ایمنی راکتورهای اتمی" پیروی می کنند.

به گفته تونی پیترو آنجلو از انستیتوی انرژی اتمی آمریکا، فرهنگ ایمنی نیروگاه های اتمی "اساسا ناظر بر رفتار سازمانی فرد است و اوج حرفه ای بودن و نهایت توجه به آخرین فن آوری ها دو مشخصه بارز آن به شمار می رود."

آموزش مناسبترین راه خلق و گسترش "فرهنگ ایمنی" در نیروگاه های اتمی شناخته شده است.

آپندرا روته گی (Upendra Rohategeh) دانشمند ارشد انستیوی ملی بروکهاونِ در ایالت نیویورک "آموزش نظری و عملی تکنیسین های ایرانی توسط روس ها را از لحاظ استاندارد برابر با نوع مشابه غربی آن" توصیف می کند.

در آموزش فن خلبانی از دستگاه های شبیه ساز به منظور قرار دادن دانشجویان در موقعیت های کاملا مشابه با صعود و ناوبری و فرود هواپیما استفاده می شود.

در کلاس های عملی آموزش مهندسان و تکنیسین های راکتور های اتمی نیز از دستگاه های شبیه ساز استفاده می می شود. قرار دادن دانشجویان در موقعیت های مجازی جهت آموزش نگهداری راکتور و تعلیم واکنش های مناسب به حوادث غیر مترقبه در آن از کلیدی ترین مراحل آموزش تکنیس های این نیروگاه ها به شمار می رود.

فیلیپ یامه (Jamet) مدیر ایمنی نصب راکتور های اتمی در آن سازمان بین المللی انرژی اتمی می گوید، ناظران آن نهادبر برنامه های آموزش، ارزش گذاری، نحوه عمل کاربران و میزان آمادگی آنها در برابر حوادث احتمالی در نیروگاه اتمی بوشهر نظارت می کنند.

حادثه نیروگاه اتمی چرنوبیل در اردیبهشت ماه ۱۳۶۵ در اتحاد شوروی آن زمان آگاهی کشورها از عواقب خطرناک عدول از دستورالعمل های جزء به جزء و مدون در بکارگیری راکتور های اتمی را صد چندان کرد.

انفجار در راکتور شماره ۴ نیروگاه چرنوبیل در اردیبهشت ماه ۱۳۶۵ که وخیمترین واقعه اتمی غیر نظامی دنیا ست، نتیجه آزمایشی خلق الساعه در مورد سیستم خنک کننده راکتور مذکوربود که تقریبا بلافاصله به انفجار سقف قطور آن و انتشار مواد و تشعشات اتمی در منطقه بالنسبه وسیعی منجر شد.

XS
SM
MD
LG