تازه های پزشکی
ترمیم دررفتگی مفصل شانه
کمربند شانه ای در انسان متشکل از گروهی عضله و تاندون است که دو غضروف انتهایی بازو و کتف را در بر می گیرد. مفصل شانه از نوع گوی وکاسه ای است که در آن هماهنگی حرکتی بین اجزا منجر به استحکام و تقویت آن می گردد. مشابه این ساختمان تشریحی تنها درکمربند لگنی وجود دارد. هرگونه سقوط، آسیب و کشش ناگهانی در این ناحیه میتواند موجب التهاب و در موارد شدید، منجر به پارگی کف غضروفی یا عضلات اطراف مفصل شود. پارگی مزمن تاندون و عضلات شانه در اغلب موارد در ورزشکاران و صاحبان مشاغلی که نیاز به حرکت مداوم و ممتد بازو در بالای سر دارند، نظیر بازیکنان بیس بال و نقاشان ساختمان دیده می شود. در رفتگی ناگهانی یا پارگی حادی که منجر به دررفتگی کامل سر استخوان بازو از حفره مفصلی می گردد، معمولأ به دنبال بالا بردن ناگهانی و انقباض شدید در برابر یک مقاومت بیرونی، عارض می شود. مثال روشن این حرکت حایل کردن دست در برابر سقوط و یا حرکت کتف و بازو در بیس بال یا شنای کرال می باشد. التهاب مفصل با بالارفتن سن وتکرار مداوم حرکات چرخشی و ضربه های ممتد نیز می تواند ایجاد شده و در معاینه پزشک خود را به صورت درد و حساسیت موضعی نشان خواهد داد. پزشکان در مرحله بعدی با اندازه گیری دامنه حرکات مفصلی و آزمایش های پارا کلینیکی و تصویر برداری نظیر عکس ساده، سونوگرافی یا MRI به عمق و شدت عارضه پی خواهند برد.
درمان:
در اغلب موارد درمان های حمایتی نظیر مسکن، کورتون تزریقی، فیزیو تراپی و ورزشهای تقویت عضلانی منجر به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل می شود و جراحی مفصل تنها به موارد پیشرفته یا دردهای شدید محدود و به شکل، اندازه و محل پارگی بستگی خواهد داشت. پارگی مختصر تاندون ها و طناب های وتری با یک جراحی کوچک به نام دبریدمان که در واقع برداشت بافت های اضافی و پاکسازی محل است، ترمیم می شود و پارگی کامل مفصل و دررفتگی شانه، با دوختن و اتصال تاندون و تثبیت آن به استخوان انجام می پذیرد.
شیوه نوین درمان جراحی:
تقریبأ نیمی از موارد ترمیم مفصل شانه با جراحی وسیع و برش های بزرگ بر عضلات نگهدارنده مفصل انجام می گیرد. اما اخیرأ، استفاده از تکنیک های نوین آرتروسکوپی با فیبر اپتیک این امکان را فراهم ساخته تا جراح تنها با یک برش کوچک به محل ضایعه رسیده وبا استفاده از دوربین مخصوص و ابزار و ادوات بسیار ظریف ترمیم و ثبوت مفصلی را انجام دهد. کاربرد این شیوه مستلزم مهارت فراوان جراح و شناخت دقیق عمق و ابعاد ضایعه ایجاد شده می باشد. دکتر اسپیرو کریس، متخصص جراحی ارتوپدی در آتلانتای جورجیا با ارائه ابتکار و نوآوری مدل های متنوعی از جراحی های کمتر تهاجمی را در بیماران به اجرا گذاشته است که یکی از موفق ترین آنها ترمیم آرتوسکوپیک مفصل در دو ردیف می باشد که نسبت به تثبیت یک طرفه از دوام و استحکام بسیار بیشتری برخوردار بوده و به طرز اعجاب انگیزی در دستهای توانمند دکتر کریس تنها ۵ دقیقه طول می کشد.
پیشگیری:
اقدامات پیشگیرانه شامل کشش و تقویت عضلات شانه برای تمام کسانی که سابقه دررفتگی این مفصل را دارند یا به سبب شغلشان در معرض خطر بالاتری هستند توصیه میشود. مایو کلینیک به عنوان یک مرکز معتبر علمی-تخصصی در این زمینه پیشنهاد می کند:
-ورزش منظم روزانه مفصل شانه.
-استراحت و وقفه های منظم برای کسانی که شغلشان، حرکات تکراری و مداوم شانه و بازو را ایجاب می کند.
-استراحت و وقفه های منظم برای ورزشکارانی که در حرکات تمرینی و ورزشی شان شانه و بازو مکررأ و مداوم حرکت داده می شود.
-استفاده از کمپرس سرد یا گرم برای تسکین درد و التهاب شانه.
