جسیکا برمان، خبرنگار صدای آمریکا، واشنگتن
تیم های بین المللی دانشمندان گیاه شناس، تلاش های خود برای پرورش گونه های مقاوم تر گندم که ماده اصلی تهیه نان، پاستا و دیگر مواد غذایی حاوی غلات است را افزایش داده اند.
این دانشمندان امیدوارند این گونه جدید در برابر آفت های قارچی که به گندمزار های سراسر جهان حمله کرده و عامل به خطر افتادن امنیت جهانی غذا هستند، مقاوم باشد.
حدود یک دهه است که زنگ ساقه و دیگر آفت های قارچی به گندمزارهای کنیا و اوگاندا آسیب های جدی وارد کرده و هم اکنون میلیون ها هکتار مزرعه گندم و جو در کشورهای دیگر آفریقا، آسیا و خاورمیانه در معرض تهدید آفت قرار دارند.
یورگی دوباکووسکی، کارشناس گندم در دانشگاه کالیفرنیا می گوید: « محافظت از گندمزارها از این اپیدمی های قارچی بسیار مضر، حیاتی ست زیرا گندم برای تغذیه بشر نقش کلیدی دارد. نابودی ۱۰ تا ۲۰ درصد محصول گندم بر اثر عوامل بیماری زا هزینه بسیار سنگینی به همراه خواهد داشت. ۲۰ درصد کالری روزانه مردم از گندم تامین می شود و اگر سالانه ۲۸۱ کیلوگرم گندم تولید نشود، مردم جهان با گرسنگی مطلق روبرو خواهند شد.»
بعضی از مواد شیمیایی ضد قارچ تاحدودی گندمزارها را از آفت و ابتلا به زنگ ساقه محافظت می کند. اما این مواد نه تنها پرهزینه اند بلکه برای محیط زیست نیز مضر هستند.
دوباکووسکی معتقد است تنها راهبرد سود آور و زیست محیطی پیش روی کشاورزان پرورش گونه های گندم ژنتیکی و مقاوم در برابر آفت است.
دوباکووسکی، یکی از نویسندگان پژوهش جدیدی است که اخیرا" در نشریه علوم منتشر شده و از کشف گونه جدید و منحصر به فردی از گندم وحشی در اسراییل خبر داده است.
زمانی که این گندم با انواع غلات تجاری پرورش داده می شود، ژن آن غله های نان و پاستا را در برابر بیماری های مهلک قارچی محافظت می کند.
وی می گوید:« یک نوع از این بیماری های قارچی آن چنان مخرب است که حتی ژن پرورشی آن تا حدودی گیاه گندم را در برابر تاثیرات قارچ و پوسیدگی محافظت می کند. اما در عین حال با استفاده از این گندم جدید آفت به بخش کوچکتری از گندمزار آسیب می رساند.»
در پژوهش دیگری درمرکز تحقیقاتی پرورش گندم در مکزیکوسیتی که با همکاری دانشمندان سوئیس و استرالیا ترتیب داده شده، دانشمندان نتیجه گیری کرده اند یک ژن گندم که « ال آر ۳۴ » نامیده شده گیاه را در بلند مدت در برابر زنگ برگ، ساقه و دیگر آفت ها مقاوم می کند.
این دانشمندان امیدوارند این گونه های گندم مقاوم در برابر آفت، طی دو یا سه سال آینده در اختیار حداقل ۸ کشور در آفریقا و آسیا که گندمزارهایشان به شدت آسیب دیده اند، قرار گیرد.
سه شنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۲۰:۱۹