تعريف روزنامه نگاری در يک خلاء و بدون نگاه به محيط روزنامه نگار امريست شبيه به تعاريف کليشه ای در کتابها، که معمولأ با دنيای امروز و شرايط دائمأ در تغيير آن همخوانی ندارد. جای تعجب نيست که بسياری از ما که فقط اعتبارمان از خواندن چهار تا کتاب درسيست، در شناخت بسياری از واقعيات دور و برمان درمانده مانده ايم و شناخت روزنامه نگاری يا روزنامه نويسی هم يکی از آنهاست.
اجازه بده، امروز، بجای گفتن در مورد کل روزنامه نگاری، برويم سراغ روزنامه نگاری در غربت.
و باز هم نه در مورد تاريخچه و ديروز روزنامه نگاری در غربت و مشخصأ روزنامه نگاری ايرانی در غربت، بلکه روزنامه نگاری ايرانی در پايتخت آمريکا، در همين امروز، که فاصله اش با تعريفش، مشخصاتش با روزنامه نويسی ايرانی در واشنگتن حتی ده سال پيش هم شباهتی ندارد.
چگونه ميتوانی روزنامه ای را در اين شهر واشنگتن بطور هفتگی به فارسی منتشر کنی، از صحبت در هيچ مورد سياسی و اجتماعی هم پروا نداشته باشی، به هيچ حزب و دسته و جمعی هم تعلق و پيوستگی نداشته باشی، و روزنامه نگار باقی بمانی. در حاليکه جمعيت خواننده تو هر روز با گذر سالها به مو خاکستری هائی تقليل ميابند که بر تعدادشان نه آنکه افزوده نميشود، کم هم ميشود.
نه بخاطر نقض و کاستی در کار تو، که نشانه نسليست که در غربت پير شد و پير ميشود و از جمع يارانت کم ميشود و بر هزينه هايت افزوده.
تعريف روزنامه نگار در اين شرايط را شايد بتوان خلاصه کرد در نامهائی مثل تقی مختار که روزنامه هفتگی او دوازده سال را پشت سر گذاشت و تقی که خود مينويسد، خود تصحيح ميکند، خود سردبيری ميکند، خود گزارش تهيه ميکند، خود عکس ميگيرد، خود با چاپخانه چی سر و کله ميزند، و خود دست آخر روزنامه را در اين منطقه پهناور واشنگتن - مريلند - ويرجينيا، با دست خود به در هر فروشگاه ايرانی ميرساند.
اشکال کار اينست که مثل هر پديده ديگر، روزنامه مختار "ايرانيان واشنگتن" حياتش و دوامش بستگی دارد به حيات و دوام تقی مختار، نه مثل مثلأ روزنامه واشنگتن پست که هر کس که بيايد و هر کس که برود بر جای خود هر روز استوار ايستاده است.
اما روزنامه نويسی در غربت گرفتاريش همين است که وقتی "پوروالی" ميرود "روزگارنو" نيز بهمراهش ميرود و مثل همه پديده های در غربت ايرانی تنها حکايت "آوازه خوان" است و نه "آواز".
شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۰۳:۱۲