لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
جمعه ۳۱ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۰۷:۳۶

گزارش اقتصادی-اجتماعی: ایران، غم نان و فشار بر مطبوعات منتقد


در تیرگی غروب، بالا و پایین رفتن سایه ها توجه ام را جلب کرد. اول تصور کردم حیوانات ولگرد در حال زیر و رو کردن پس مانده ها هستند. اما جثه شان بزرگتر از این حرف ها بود. کنجکاوی به پیشم راند. که ایکاش هیچگاه چنین نمی شد! درون جایگاه شش هفت متری جمع آوری پس مانده های یکی از بازار روزهای شهرداری تهران ، سه چهار پیر مرد و پیر زن کیسه هایی در دست به دنبال یافتن میوه های نیمه خراب بودند. چهره هایشان آشنا بود. پیشتر آنان را در همین محوطه مشغول خرید دیده بودم اما حالا . . .

تماشای صحنه هجوم زباله جمع کن ها به مخازن جمع آوری زباله برای یافتن پلاستیک و مقوا دیگر برایمان عادی شده اما مواجهه با چهره هایی که سال ها سرخ از سیلی کنارمان زیسته اند، اکنون درون زباله دانی ها چیز غریبی است!

همان هایی که پس از یک عمر کار و تلاش، باید در انتظار سپری کردن بی دردسر دوران بازنشستگی باشند. اما در این شرایط وخیم اقتصادی و مستمری های اندک، چنین تصوراتی به رویایی شیرین می ماند. رویایی که با تحریم های گسترده شورای امنیت سازمان ملل علیه برنامه اتمی جمهوری اسلامی، کاهش هر روزه بهای نفت و بر باد رفتن داشته های حساب ذخیره ارزی در سه سال گذشته، جای خود را به کابوسی هولناک سپرده است.

شورای امنیت سازمان ملل با صدور ۵ قطعنامه از مقامات ایران خواسته است تا از غنی سازی اورانیوم دست بردارند و یا با تحریم های گسترده مواجه شوند. مساله ای که تا کنون با بی تفاوتی آنان مواجه بوده است.

از سوی دیگر بهای نفت از حدود ۱۴۷ دلار در بشکه در تیرماه سال جاری اکنون به کمتر ازنصف رسیده است، به طوری که نفت اوپک حدود ۵۰ دلار در بشکه به فروش می رسد.

در همین حال شرایط حساب ذخیره ارزی که برای چنین مواردی طراحی شده است نیز بسیار وخیم گزارش می شود. نایب ريیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، اوایل آبان ماه به نقل از معاون ارزی بانک مرکزی ایران اعلام کرد که موجودی حساب ذخیره ارزی به ۲۵ میلیارد دلار رسیده است. علی لاریجانی، ريیس مجلس، پیش از این از محمود احمدی نژاد، ريیس جمهوری، به علت آنچه که «برداشت دولت از صندوق ذخیره ارزی بدون اطلاع مجلس» خواند، انتقاد کرده بود. محمدرضا باهنر، نایب ريیس مجلس، نیز با اشاره به اینکه این صندوق برای روز مبادا تاسیس شده بود گفت: اکنون در روز مبادا هستیم و پول چندانی در حساب ذخیره ارزی باقی نمانده است. حسن روحانی، ريیس کمیسیون سیاسی - دفاعی مجمع تشخیص مصلحت نظام هم با انتقاد از عملکرد اقتصادی دولت نهم گفته بود: صندوق ذخیره ارزی را جارو کرده اند!

به گفته آگاهان، در سال ۱۳۸۴ از حدود ۱۳ میلیارد دلار مبلغ واریز شده به حساب ذخیره ارزی بیش از ۸/۱۱ میلیارد دلار از طریق متمم‌‌ های بودجه و در سال ۱۳۸۵ از ۶/۲۱ میلیارد دلار مبلغ واریزی به این حساب حدود ۸/۱۷ میلیارد دلار و در سال ۱۳۸۶ هم مبلغ ۸/۱۶ میلیارد دلار یعنی در سه سال گذشته مجموعاً ۴/۴۶ میلیارد دلار بیش از ارقام ارزی بودجه سالانه از حساب ذخیره ارزی برداشت شده است. این برداشت ۴/۴۶ میلیارد دلاری از حساب ذخیره ارزی طی سال‌های ۸۴ تا ۸۶ نه تنها موجب خالی شدن این حساب شده بلکه هزینه آن نیز افزایش نقدینگی و تورم را در اقتصاد ایران در پی داشته است.

روزنامه اعتماد ملی با اشاره به شرایط دشوار اقتصادی ایران نوشت:اقتصاد ايران دچار بحران شده است و كارشناسان با نگرانی از آينده اقتصادی كشور سخن می‌گويند. بهای نفت اوپك به شدت كاهش يافته و اين در حالی است كه تا همين چند وقت پيش اعضای اوپک نفت خود را تا ۱۲۷ دلا‌ر نيز به فروش رساندند. بورس تهران نيز از قافله عقب نمانده است و هر روز كاهش تازه ای را مزمزه مي‌كند و شايد از همه تاسف‌آورتر وضعیت حساب ذخيره ارزی باشد! حسابی كه قرار بود با پرهيزگاری نفتی خيالی آسوده را برای اقتصاد ايرانی به ارمغان آورد و اندوخته‌ای باشد برای روزهای بحرانی.

البته درج آنچه این روزها در اقتصاد ایران می گذرد و پشت جامعه را خمیده کرده، برای مطبوعات منتقد هزینه های سنگینی در پی دارد.

پس از توقیف نشریه «شهروند امروز» اینک برخی از رسانه های حامی دولت محمود احمدی نژاد از بی خدا و ضد دین بودن روزنامه های منتقد سخن می رانند.

هفته نامه یالثارات، ارگان انصار حزب الله و از جمله اصلی ترین نشریات حامی دولت، در تازه ترین شماره خود طی مطلبی با عنوان «خط نفاق در مطبوعات» نوشت: کافی است نیم نگاهی به تیترهای جنجالی و مادی گرایانه و ضد توکل به خدا و مشوق مایوس شدن از رحمت الهی، در نشریات کارگزاران، اعتماد و . . . بیاندازیم : گرانی های وسیع در راه است، کمبود شدید فلان ماده غذایی فاجعه خواهد آفرید، موجودی صندوق ذخیره ارزی بر باد رفت و . . . هزاران تیتر مادی گرایانه، اضطراب آفرین و مایوس کننده از رحمت الهی و ضد خدا در این نشریات موج می زند. کسی نیست به این ها بگوید مردم ایران با دست خالی و دلی شاد در این سی سال به این جایگاه پر قدرت رسیده اند، چون به خداوند و رحمتش امیدوار بوده اند. پس ذخیره ارزی پر باشد یا خالی ، فلان جنس کم باشد یا فراوان، چه تاثیری در روحیه خداجوی مردم ایران خواهد داشت؟!

دولت آقای احمدی نژاد که با شعار بسط عدالت اجتماعی و رفع محرومیت ها به روی کار آمد و نیز رسانه های حامی آن، همواره از ارائه پاسخ به این پرسش ساده که «سوء مدیریت های موجود در کشور به ویژه در زمینه اقتصادی چه ارتباطی با خالق هستی دارد؟» طفره رفته اند!
XS
SM
MD
LG