ریزی پاش، خبرنگار صدای آمریکا، واشنگتن
اختلاف های مرزی اخیر بین کامبوج و تایلند در نزدیکی معبد باستانی پریها وی هیهر تا حدی تشدید شده که رویارویی های نظامی و خونریزی های شدیدی را بین طرفین درگیری پدید آورده است.
کارشناسان مسائل آسیا در دانشگاه جرج واشنگتن بر مذاکره پیرامون اختلاف های مرزی دوجانبه بین تایلند و کامبوج تاکید می کنند.
در اوایل سال میلادی جاری، زمانی که بنیاد میراث جهانی معبد ۹٠٠ ساله پریها وی هیهر در کامبوج را در فهرست بناهای میراث جهانی این سازمان قرار داد، مناقشات تشدید شد.
این تصمیم، اختلاف مرزی دیرینه بین تایلند و کامبوج را بار دیگر در سطوح گسترده تری مطرح کرد.
بسیاری از مردم تایلند از اقدام یک جانبه کامبوج برای معرفی این معبد که آن ها نیز آن را مقدس و باستانی قلمداد می کنند، به خشم آمده بودند.
دادگاه جهانی، در سال ۱۹۶۲ این معبد را به کامبوج واگذار کرد. اما مناقشات مرزی پیرامون این بنای باستانی هرگز حل و فصل نشدند.
کامبوح با استفاده از یک نقشه دوران استعمار فرانسه مرزهای خود را مشخص کرده است. تایلند ادعا می کند این نقشه تامین کننده منافع کامبوج است.
از سویی دیگر، تایلند نیز با اتکا به نقشه ای که با کمک فن آوری ایالات متحده طراحی شده، قلمروهای مرزی کشورش را تعیین کرده است.
در درگیری های ماه گذشته نیروهای نظامی دو کشور، سه سرباز کشته شدند و تلفاتی به طرفین درگیری ها وارد شد.
در این منازعات آسیب هایی به معبد نیز وارد شد.
در دیدار اخیر اجلاس آسیا – آروپا در پکن، رهبران کامبوج و تایلند توافق کردند از درگیری های مرزی بیشتر در نزدیکی معبد پریها وی هیهر اجتناب کنند.
پروفسور شان مک هیل، استاد تاریخ آسیای جنوب شرقی در دانشگاه جرج واشنگتن، نقش مقامات کامبوج و تایلند در بروز خشونت های مرزی و تاکید بر اختلاف های مرزی در این منطقه خاص را مورد سرزنش قرار می دهد.
پروفسور بریژیت ولش، استاد حل مناقشات آسیای جنوب شرقی در دپارتمان مطالعات بین الملل پیشرفته دانشگاه جان هاپکینز در واشنگتن می گوید: « این اختلاف ها در مورد صحت دیدگاه و یا خلاف آن نیست. گفتگو و مذاکره طرفین، کلید پایان دادن به این مناقشات است. در حال حاضر، مقامات هر دو کشور به این دلیل که اجازه داده اند اختلافات مرزی در حدی گسترده شود که جان شهروندانشان به خطر بیافتد در مسیر اشتباهی قدم گذاشته اند. هنوز شاهد مذاکرات دو جانبه کارساز و یافتن راهکاری که از اراده سیاسی دو جانبه برای حل و فصل این مناقشه نشات بگیرد نبوده ایم. »
کامبوج، تایلند را به نقض قلمروهای مرزی این کشور متهم کرده است.
تایلند نیز ادعا کرده نیروهای نظامی این کشور خطوط مرزی کامبوج را رد نکرده اند و خطایی صورت نگرفته است.
پارلمان تایلند، چارچوب مذاکرات با کامبوج را که برای اوایل ماه نوامبر برنامه ریزی شده، تعیین کرده است.
کامبوج از این اقدام پارلمان تایلند استقبال کرده است.
بنا به گفته هان سن، نخست وزیر کامبوج گفتگوهای دوجانبه مناقشات مرزی دو کشور را بدون ضرورت میانجی گری بین المللی حل و فصل خواهد کرد.
پروفسور مایکل یهودا، استاد مطالعات آسیایی دانشگاه جرج واشنگتن می گوید:« حضور یک ناظر بی طرف در مذاکرات عامل مثبتی برای حل و فصل اختلاف های مرزی دو کشور است. اندونزی در صورت موافقت دولتمردان کامبوج و تایلند می تواند چنین نقشی ایفا کند و این موافقت نیمی از احساسات خصمانه را کاهش داده و از اراده طرفین برای یافتن راهکاری برای این مناقشه حکایت خواهد کرد.»
انجمن کشورهای آسیای جنوب شرقی ، سازمان ملل و ایالات متحده مصرانه از کامبوج و تایلند خواسته اند تا این مناقشات را به طور صلح آمیز حل و فصل نمایند.