اسکات باب ، خبرنگار صدای آمریکا، داکار
بحران جهانی اقتصاد و سقوط بازارهای سهام، تاثیر چشمگیری بر بسیاری از کشورهای آفریقایی نداشته است.
در عین حال، کارشناسان اقتصادی آفریقا می گویند کاهش توان سرمایه گذاری و ارایه وام در کشورهای صنعتی جهان، پیامدهای قابل توجهی بر آینده اقتصاد قاره آفریقا خواهد داشت. کارشناسان اقتصادی آفریقا می گویند موسسات مالی آفریقا از پس لرزه های قدرتمند سقوط بازار کشورهای توسعه یافته در امان مانده اند.
وایزمن نکاهالو، رییس سرمایه پان آفریقا در ژوهانسبرگ می گوید علت این است که بانک های آفریقا، آن گونه که در موسسات مالی آمریکا و اروپا مشاهده می شود، وام های با ریسک بالا ارایه نکرده اند.
نکاهالو می گوید چارچوب عملکرد بازارهای کشورهای آفریقایی، همچون ساختارهای اقتصادی آمریکا و اروپا پیچیده نیستند، به ویژه در مواردی همچون ارایه تضمین و اوراق قرضه وام مسکن که عامل اصلی این بحران بودند.
بحران مالی کنونی، به دلیل افزایش نرخ بهره و در پی آن سقوط اوراق قرضه برای وام مسکن در کشورهای غربی رخ داده است. در بسیاری از کشورهای آفریقایی ارایه وام مسکن معمول نیست.
اما نکاهالو می گوید احتمال دارد پیامدهای اقتصادی این بحران، نرخ رشد اقتصادی حدود 5 درصد و یا بیشتر بسیاری از کشورهای آفریقایی را با معضل مواجه می کند.
او می گوید: « این بحران مالی، ریسک معکوس بانک را افزایش و گردش سرمایه گذاری در آفریقا را کاهش می دهد و اگر این بحران اقتصادی تداوم یابد، در واقع سرمایه گذاری که عامل رشد اقتصادی قابل توجهی در آفریقا بوده، افت خواهد کرد».
نی مای تامپسون، مدیر موسسه سیاستگزاری غنا، ضمن موافقت با این پیش بینی می گوید: « بحران جهانی اقتصاد تاثیرغیر مستقیم بر آفریقا خواهد داشت. همزمان با افزایش نرخ بیکاری در آمریکای شمالی، اروپا و دیگر کشورهای جهان میزان وجوه ارسالی به کشورهای آفریقایی کاهش می یابد. آفریقایی تبارانی که در این کشور ها اقامت دارند و به طور مرتب کمک های نقدی به کشورهای مادری شان ارسال می کنند، ممکن است در وضعیت کنونی قادر به تامین چنین پولی نباشند. »
وی خاطرنشان می کند:« ممکن است دولت های غربی که در تلاشند تا با بسته های مالی چندین میلیارد دلاری بحران مالی کشور را نجات دهند، برنامه های امدادی و کمک های مالی خارجی خود را کاهش دهند. موسسات خصوصی کمک های بشردوستانه نیز که با کاهش جدی کمک های خیریه نقدی مواجه شده اند ممکن است برنامه های امدادی خود به کشورهای آفریقایی را کاهش دهند.»
برخی کارشناسان نگرانند بحران مالی حهانی، پروژه های کشاورزی و زیربنایی عظیم را به تعویق بیاندازند و حتی این نگرانی وجود دارد که بسیاری از برنامه های اجتماعی بهبود وضعیت بهداشتی، آموزشی و ضدعفونی در کشورهای آفریقایی با معضلات جدی روبرو شوند.
علیرغم نگرانی های موجود، کارشناسان می گویند ممکن است وضعیت کنونی، پیامدهای مثبتی نیز به همراه داشته باشد.
تامپسون می گوید: « این واقعیت که دولت های غربی ناچارند در تلاش به منظور ادامه حیات در بحران مالی، نرخ بهره را کاهش دهند در نهایت به کاهش هزینه های قروض بین المللی می انجامد که درواقع، به نفع ما خواهد بود. همگام با افت میزان تقاضا، قیمت بنزین، مواد غذایی و کالاهای اساسی دیگر نیز کاهش خواهد یافت.»
نکاهالو کارشناس اقتصادی آفریقای جنوبی می گوید: « کشورهای توسعه یافته کمکاکان به بهبود کیفیت زندگی مردم آفریقا متعهد خواهند ماند و تعهد و رابطه کشورهای توسعه یافته با آفریقا، به طور ویژه ای پایدار و پایا شده، اما احتمالا در دورانی که با رکورد اقتصادی دشواری روبرو هستیم، سطح این کمک ها کاهش خواهد یافت.»
تامپسون می گوید: « مزیت رویارویی با بحران جهانی اقتصاد، درس های آموزنده ای ست که از آن فرا می گیریم. برنامه های مطابقت با ساختارهای مالی که نقش دولت را در اقتصاد کاهش می دهد و عامل اعمال اصلاحات در بازار آزاد می شود، نیز از جمله مسائل آموزنده بحران اقتصادی کنونی ست.
واقعیت این است که گزینه های اصلی بازار که در نهایت به عوامل منفی در ساختار اقتصادی بدل شده اند، سبب واکنش موسسات کارآمد و پاسخگویی شده، که عملکرد آنها را تحت نظارت و کنترل درآوردند.»
تامسون نسبت به اتخاذ اقدامات افراطی برای گسترش نقش دولت در ساختار اقتصادی هشدار می دهد.
وی می گوید:« ما تجربه مشابهی داریم و اقدام های عجولانه و افراطی را در دوره های مختلف تکرار می کردیم. میانه روی و اعتدال نسبت به روند بازار و نظارت نسبی دولت بر بازار و حصول اطمینان از اقدامات پویا و نه لزوما مخرب، رمز موفقیت در چنین شرایطی ست.»
ابدوولایه وادنه، رییس جمهوری سنگال بر این باور است بحران مالی جهانی بر اقشار متوسط ملت های آفریاقیی تاثیر چندانی نخواهد داشت.
او می گوید گرسنگی بزرگترین معضل ساکنان آفریقاست، بنابراین وقفه در رفاه نسبی و مسافرت های تفریحی مردم این کشورها اهمیتی ندارد. وی می گوید بخش ناچیزی از هرینه هنگفتی که صرف بحران مالی جهانی شده برای تغذیه مردم و کارآفرینی در آفریقا کفایت می کند.
شنبه ۶ مرداد ۱۴۰۳ ایران ۰۷:۰۲