روز گذشته برندگان جایزۀ نوبل شیمی نیز اعلام شد. دو پژوهشگر آمریکایی و یک دانشمند ژاپنی که در ایالات متحده کار می کند جایزه نوبل شیمی امسال را دریافت کردند. کمیته نوبل این جایزه را برای کشف "پروتئین فلورسنت سبز" موسوم به جی اف پی که از یک حیوان دریایی به دست می آید به این پژوهشگران اعطا کرد.
"پروتئین فلورسنت سبز" به ابزاری انقلابی و مهم در علم زیست شناسی و پزشکی تبدیل شده است.
آکادمی سلطنتی علوم سوئد در استکهلم جایزه نوبل شیمی امسال را به مارتین چلفی و راجر تسی ین، دو پژوهشگر آمریکایی، و اوسامو شیمومورا دانشمند ژاپنی اعطا کرد.
این پژوهشگران در کشف پروتئین فلورسنت سبزموسوم به جی اف پی و مکانیزم ژنتیکی که باعث می شود موجود آبزی به نام "چتر دریایی" از خود نور ساطع کند، نقش عمده ای داشته اند.
پروتئین فلورسنت سبز هنگامی که در معرض نور ماورا بنفش قرار گیرد رنگ سبز براقی را از خود ساطع می کند. با استفاده از این ماده به عنوان ردیاب می توان حرکات سلول ها و پروتئین بدن را مطالعه کرد.
اوسامو شیمومورا و یکی از همکارانش ابتدا جی اف پی را در ماده ای که از بدن ده هزار چتر دریایی استخراج شد کشف کردند.
سی سال بعد مارتین چلفی نشان داد که ژن جی اف پی می تواند سلول های عصب را به رنگ سبز براق در آورد و راجر تسی ین دیگر برنده جایزه نوبل پروتئینی شبیه به جی اف پی تولید کرد که رنگ های متفاوتی را از خود منتشر می کند و در نتیجه هم زمان می توان سلول های مختلف را در بدن مورد بررسی قرار داد.
آکادمی سلطنتی سوئد اهمیت کشف جی اف پی را همسان اختراع میکروسکپ خوانده است.
امروزه پژوهشگران در سراسر جهان با استفاده از جی اف پی رشد سلول های مغز، رشد تومور، و گسترش سلول های سرطانی را بررسی می کنند.
این ماده در مطالعه سلول های عصب صدمه دیده ناشی از بیماری آلزایمر یا فراموشی و همچنین رشد سلول های تولید کننده انسولین در لوزالمعده نیز استفاده بسیاری دارد.
مطالعات ژنتیکی وعلامت گذاری سیستم زیستی حیوان ها نیز با استفاده از جی اف پی میسر شده است.
این سه دانشمند مشترکا جایزه نوبل را ارزش آن برابر یک میلیون و چهارصد هزار دلار است دریافت خواهند کرد.