جولی تابوت، خبرنگار صدای آمریکا، واشنگتن
یک نویسنده مسلمان، در کتاب جدید خود به زندگی زنان عربستان سعودی زیر لوای وهابیت و مقایسه آن با تجربه زنان مسلمان در جوامع غربی پرداخته است.
دکتر قانتا احمد، نویسنده کتاب «سرزمین زنان نامرئی»، سفر روحانی خود و مقررات سنتی تحمیلی دولت پادشاهی عربستان سعودی را سرشار از تناقض می یابد.
این زن مسلمان، که درعربستان سعودی به طبابت اشتغال داشته، در سفر اخیر خود به ایالات متحده در مورد تجربه شخصی زندگی زیر لوای وهابیت و روال اجرای قوانین مذهبی و دولتی پادشاهی عربستان سخن می گوید.
دکتر قانتا احمد، در مقام یک زن مسلمان که در بریتانیا بزرگ شده است، دراین کتاب شیوه زندگی مذهبی اسلامی در عربستان سعودی و حیات معنوی خود در بریتانیا را مقایسه می کند.
دکتر احمد که پاکستانی تبار است، در کتاب تازه منتشر شده خود می نویسد زندگی در عربستان سعودی و تجربه وی در حیات آمیخته با آموزه های اسلامی تفاوت های عمده ای دارد.
دکتر احمد پس از دریافت پیشنهاد کار برای طبابت در عربستان سعودی تصمیم گرفت مدتی در این کشور مشغول به کار شود.
او می گوید درمقام یک زن مسلمان که در غرب بزرگ شده، برای اکتشاف ایمان خود در مهد تولد اسلام از این فرصت استقبال کرده، اما انتظاراتش از شیوه زندگی در یک پادشاهی اسلامی پایه های ایمان او را به چالش کشیده است.
دکتر احمد زندگی خود در عربستان سعودی را با حج روحانی در شهر مقدس مکه، که همه مسلمانان حداقل یک بار در عمر خود تجربه می کنند، آغاز کرده است.
وی می گوید: « در این سفر دریافتم بشر تا چه حد در برابر پدیده آفرینش ناچیز است و ناگهان به درک عظمت آفریننده خود نائل شدم. در ضمن گوناگونی و فراگیری اسلام را تجربه کردم و این پدیده آن چنان خارق العاده است که گویی تنوع و فراگیری در بطن اسلام متبلور می شود، در حالی که جامعه عربستان سعودی انعکاس دهنده این گوناگونی نیست.»
دکتر احمد به تعبیر سنتی از اسلام، که در واقع مذهب پادشاهی عربستان است، اشاره می کند و وهابیت را با جهادگرایان ستیزه جویی همچون بن لادن مرتبط می داند. ایده ای که برخی از کارشناسان با آن موافق نیستند.
دکتر قانتا احمد یادآوری می کند: « اسلامی که در عربستان سعودی ترویج می شود، در واقع عامل بی اعتباری و تحریف دین اسلام است. اگرچه استفاد ه از این واژه عامل ناخشنودی بسیاری خواهد شد اما واقعیتی است که من شخصا از نزدیک تجربه کردم. »
دکتر احمد در بخشی از کتاب خود می نویسد: «من بهت زده، بین همکاران تحصیل کرده خود به یهودی ستیزی تنزل پیدا کردم.»
دکتر احمد در جمع کوچک اما گوناگون شرکت کنندگان کلوپ مطبوعات ملی در واشنگتن گفت زندگی زیر لوای وهابیت و تفاوتهای عمده آن با آموزه های یک اسلام میانه رو که او از دوران کودکی با آنها آشنا شده، الهام بخش نگارش این کتاب بوده است.
دکتر احمد در کتاب خود زیر عنوان «سرزمین زنان نامرئی» به کشف نقش زنان در جامعه سنتی اسلامی عربستان نائل شده است.
دکتر قانتا احمد می گوید:« در عربستان سعودی، یک زن بدون حمایت یک مرد و یا حضور یک مرد اجازه مدیریت یک حرفه و یا مالکیت شغلی ندارد. زنان مجاز نیستند بدون اجازه مردان سفر کنند. گرچه زنان مالکیت 40 درصد مشاغل در عربستان سعودی را در اختیار دارند و بخش عظیمی از ثروت اقتصادی در کنترل زنان این کشور است، اما این زنان برای عقد معامله و یا تجارت با دولت به نقش میانجی یک مرد نگهبان نیاز دارند. »
دکتر زاهد بخاری، مدیر برنامه آمریکایی اسلام شناسی دانشگاه جرج تاون می گوید: « فقدان آزادی در زندگی بسیاری از زنان عربستان سعودی، لزوما یک امر مذهبی قلمداد نمی شود و اساسا یک پدیده فرهنگی است. شرایط زنان در عربستان به اسلام و مسلمان بودن ارتباطی ندارد و اگر چنین امری واقعیت داشت، تجربه مشابهی در 57 کشور مسلمان و در زندگی زنان مسلمان سراسر جهان نیز قابل تعمیم بود. در حالیکه زنان دیگر کشورهای مسلمان با چنین مشکلاتی روبرو نیستند. این امر را صرفا می توان به ویژگی جامعه عربستان سعودی تعبیر کرد.»
دکتر احمد می گوید علیرغم این که وهابیت ، مذهب رایج دولت عربستان سعودی است، اما بسیاری از مردم این کشور با این دیدگاه از اسلام موافق نیستند و بسیاری از زنان و مردان این کشور خواستار اعمال تغییر هستند.
وی یادآوری می کند مردم عربستان سعودی می توانند در جامعه ای که مقررات سخت گیرانه اعمال می شود، بدعت گزار میانه روی باشند.
دکتر احمد مسلمانان میانه رو سراسر جهان را تشویق می کند تا برای مخالفت با اعمال خشونت آمیزی که به نام اسلام انجام می شوند، همچون عملکرد جهادطلبان ستیزه جو، شجاعت و جسارت بیابند.
او خاطر نشان می کند:« به نظر من مسلمانان باید از خود بپرسند چگونه رفتارشان و ناتوانی شان از ابراز مخالفت با برخی از تعابیر اسلام و یا خواست آنها برای محکوم کردن اعمال بعضی از گروه ها بر اسلام انعکاس خواهد یافت.»
دکتر احمد ابراز امیدواری می کند کتاب او توجه یکسان مسلمانان و غیرمسلمانان را به خود جلب کند تا به این ترتیب به درک و تفاهم بیشتر فرهنگ های غرب و شرق منجر شود.
جمعه ۲۴ اسفند ۱۴۰۳ ایران ۰۲:۲۷