از آرش ایرانی
موهای طلایی بلندش زیر تابش آفتاب صبحگاهی مثل مشتی جواهر می درخشید. هفت، هشت ساله می زد و با دستان کوچکش رزهای سرخ رنگ را به رانندگان خواب آلود منتظر پشت چراغ قرمز پیشنهاد می کرد. او و چند دختر و پسر هم سن و سال دیگرش در یکی از روزهای آغازین مهر ماه ، به جای حضور سر کلاس های درس ، منتظر تغییر رنگ چراغ راهنمایی می ماندند تا در میان صفوف اتومبیل های ایستاده سر یکی از تقاطع های مرکزی تهران ، مشتری بیابند. خودروسوارانی بی رمق و بی تفاوت که با رسیدن کودکان شیشه ها را بالا می کشیدند تا صدایشان را نشنوند. کودکانی که این روزها بیش از همیشه دیده می شوند، کودکان خیابانی!
کافیست برای لحظاتی چند پشت چراغ قرمز یکی از تقاطع های تهران منتظر بمانید تا سیلی از بچه های ریز و درشت ، گل فروش ، آدامسی ، سی دی فروش ، شیشه پاک کن ، اسپندی . . . و از همه هولناک تر با دخترکانی نوزاد در بغل که خود هنوز کودکی را پشت سر نگذاشته اند ، بر سرتان آوار شود.
به شیشه می کوبند ، اسپند دود می کنند ، به ماشین ها دستمال می کشند . . . و با سبز شدن چراغ راهنمایی به آن سوی تقاطع سرازیر می شوند. از صبح تا شب ، تا نیمه های شب تا صبح فردا.
ظاهرا کسی از خودش نمی پرسد کودکانی که این روزها باید در محیط های آموزشی باشند ، از کجا آمده اند و به کجا قرار است بروند؟! فقط می بینیم و می شنویم که مدام دارند زیاد می شوند ، خیلی زیاد!
ظاهر رستمی، مدیر کل سازمان بهزیستی استان تهران ، اخیرا اعلام کرد که در سال جاری تعداد کودکان خیابانی در پایتخت ایران دو برابر رشد داشته است.
بر اساس اعلام صندوق کودکان ملل متحد ، یونیسف ، تعداد کودکان خیابانی در ایران بین ۴۰۰ هزار تا یک میلیون نفر برآورد شده است. هر چند مطابق آمار رسمی این تعداد در کل کشور از ۲۰۰ هزار نفر تجاوز نمی‌کند. در همین حال فرشید یزدانی ، مدیر عامل انجمن حمایت از کودکان ، به خبرگزاری ایسنا گفته در حال حاضر بیش از سه میلیون و۶۰۰ هزار کودک خارج از چرخه تحصل قرار دارند.
با یک محاسبه سرانگشتی دریافته می شود که تقریبا از هر چهار کودک بازمانده از تحصیل در ایران ، یکی – به دلیل تنگناهای اقتصادی و مشکلات فرهنگی - از حاشیه خیابان ها و چهار راه ها سر در می آورد. درحال حاضر ۴۰ درصد شهروندان ایرانی زیر خط فقر قرار گرفته اند و نرخ بیکاری از مرز ۴۲ درصد گذشته است.
اما جدای از خطرات جانی هولناکی که این کودکان رها شده در شهرها را به سبب حرکت مداوم لابه لای خودروها تهدید می کند ، آسیب های اجتماعی بی شماری نیز در کمینشان نشسته است.
فراوان در خبرها خوانده ایم که کودکی خیابانی در یکی از تقاطع های تهران بر اثر برخورد با اتومبیل جان خود را از دست داد. اما این تنها بخشی از ماجراست. خجسته حسینی پور، موسس انجمن حامیان کودکان کار و خیابان، اخیرا در گفتگو با خبرگزاری ایلنا ، درحالی که نسبت به افزایش چشمگیر کودکان خیابانی در ایران هشدار داد از رشد آمار تجاوز جنسی به این کودکان خبر داد و گفت: این کودکان هرچه بیشتر مورد تجاوز جنسی قرار می گیرند و اگر دختر هستند، حامله می شوند. اخیرا نوزدانی که از این تجاوزها و روابط نامشروع با دختران خیابانی بی سرپرست بدنیا می آیند، شدیدا افزایش یافته است.
بر اساس ماده ۱۹ کنوانسیون حقوق کودک که ایران نیز آن را امضا کرده است، کشورهای عضو برای حمایت از کودکان در برابر خشونتهای جسمی و روانی ، هر گونه آزار، بی توجهی و سهل انگاری باید اقدامات قانونی، اجتماعی و آموزشی لازم را به عمل آورند. به عقیده کارشناسان مسائل اجتماعی ، حکومت ایران در مورد موارد ذکر شده در این ماده، اقدامات عملی قابل توجهی صورت نداده است.
چراغ قرمز شده و بازهم کودکان ریز و درشت با لباس های مندرس و چهره هایی غبار گرفته از سر و کول ماشین ها بالا می روند.« آقا ، خانم ! گل ، آدامس ، سی دی . . .» دوباره شیشه ها بالا آورده می شود تا صدایشان به گوش نرسد. اما دیده می شوند. بیشتر ، خیلی بیشتر از همیشه !
جمعه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۱۸:۴۷