از سیامک دهقانپور
سناتور جمهوریخواه، جان مک کین، به اتفاق همسرش سیندی و تمام فرزندانش، وارد مینیاپولیس شد تا از نزدیک شاهد یک شب تاریخی برای حزب جمهوریخواه باشد. امشب جمهوریخواهان پس از سخنرانی سارا پیلین و اعلام پذیرش نامزدی معاونت ریاست جمهوری از سوی او برای نخستین بار در تاریخ آن حزب یک کاندیدای زن را برای معاونت ریاست جمهوری انتخاب می کنند.
جرالدین فرارو، نخستین زنی بود که از سوی یک حزب بزرگ در آمریکا برای معاونت ریاست جمهوری انتخاب شده بود. فرارو در کنار والتر ماندیل در رقابت های ۱۹۸۴ از سوی حزب دموکرات رقابت کرد اما، هر دو شکست خوردند.
جمهوریخواهان امیدوارند سارا پیلین این بار برای زنان تاریخ ساز شود. انتظار می رود او که از سوی رسانه ها بدلیل کم تجربگی بشدت تحت فشار قرار دارد در سخنرانی اش بیش از آنکه در پی اثبات خود باشد از سیاست های مورد نظرش صحبت کند. امشب دو زن موفق دیگر آمریکایی، مگ ویتمن، بنیانگذار ای بی، و کارلی فیورینا، مدیر پیشین هیولت پاکارد، هم سخنرانی می کنند تا شب سوم کنوانسیون جمهوریخواهان، با موضوع کلی «اصلاحات»، شب زنان باشد. پیلین چنان توجه رسانه ها را جلب کرده که کمتر کسی از سناتور مک کین صحبت می کند.
سخنرانی سه شخصیت برجسته ی حزب جمهوریخواه، مت رامنی، فرماندار پیشین ماساچوست، رودی جولیانی، شهردار پیشین نیویورک، و مایک هاکبی، فرماندار آرکانزاس، نیز در سایه قرار گرفته است. جمهوریخواهان امیدوارند شب سوم انرژی دو چندانی را در رای دهندگان ایجاد کند اما، از سویی بحث هایی در این باره مطرح است که آیا احتمال دارد مک کین و حزب در سایه ی فشار رسانه ها برای یافتن شواهدی از گذشته ی پیلین از او صرفنظر کنند. پیلین برای پاسحگویی به گزارش های مرتبط با آبستن بودن دختر ۱۷ ساله مجردش، احتمال سوء استفاده از اختیاراتش در اخراج کمیسیونر حفاظت عمومی آلاسکا، و در خواست بودجه های ویژه برای آلاسکا، تحت فشار قرار دارد و از جمعه ی گذشته، زمان معرفی اش از سوی مک کین، تا کنون در هیچ کنفرانس خبری شرکت نکرده است. تحلیلگران معتقدند حذف او از برگه ی انتخاباتی با مک کین به معنای پایان رقابت های انتخاباتی و شکست قطعی مک کین است. در گوشه و کنار خیابان های سینت پال و مینیاپولیس تظاهرات پراکنده ای علیه پیلین و روابطش با شرکت های نفتی در آلاسکا برپا است.
حزب جمهوریخواه در شب دوم کنوانسیون ملی اش در سینت پال مینه سوتا برخلاف سکوت شب نخست که هدف از آن کمک به آسیب دیدگان توفان گوستاو بود دیشب بسرعت کلاه آمریکایی را از سر برداشت و کلاه حزبی را بر سر گذاشت. سخنرانان مهم شب دوم، پرزیدنت بوش، سناتور دموکرات مستقل جوزف لیبرمن و فرد تامپسن، سناتور پیشین تنسی، هر کدام به نوبه ی خود از انتخاب سارا پیلین به نامزدی معاونت مک کین دفاع کردند؛ توصیفی درخور از سناتور جان مک کین به عنوان قهرمان جنگ ارائه دادند که در تمام زندگی اش مصالح کشور را به مصالح حزبی ارجح دانسته، و خط آتش حملات را علیه رقیب دموکرات، سناتور براک اوباما، گشودند.
پرزیدنت بوش در یک سخنرانی نسبتا کوتاه ۸ دقیقه ای از طریق ماهواره خاطره ی کنوانسیون حزب دموکرات در سال ۱۹۶۸ را زنده کرد که لیندن جانسن، رئیس جمهور وقت، از شرکت در کنوانسیون حزب خود صرفنظر کرد. پرزیدنت بوش هر چند در فرازی از سخنرانی اش گفت زندان هانوی نتواست عزم مک کین را برای خدمت به کشورش در هم بشکند اطمینان داشته باشید چپگرایان خشمگین هم هرگز نخواهند توانست اما، بسیاری معتقدند بغرنجی رابطه ی مک کین و بوش که به پایین بودن محبوبیت پرزیدنت بوش در شرایط فعلی، نیاز به پایگاه اجتماعی حامیان او، و خاطرات ناخوشایند رقابت های انتخابات مقدماتی سال ۲۰۰۰ باز می گردد شرایطی ایجاد کرده است که براک اوباما با هیلری کلینتون در حزب دموکرات داشت.
کمپین مک کین با پخش یک آگهی می کوشد پیلین را با تکیه بر کمتر از دو سال فرمانداری آلاسکا و شهرداری والیسای هفت هشت هزار نفری آماده تر از اوبامای بدون سابقه کار اجرایی نشان دهد.
دیشب سناتور هم حزبی اوباما، جوزف لیبرمن، در یک سخنرانی جنجال برانگیز اوباما را فردی با استعداد معرفی کرد که شاید در آینده بتواند آمادگی پذیرش ریاست جمهوری را داشته باشد اما اینک از چنین آمادگی برخوردار نیست. لیبرمن در پایان صحبت هایش رو به دوربین تلویزیونی دموکرات هایی را که چند دهه پیش موجب پیروزی رونالد ریگان جمهوریخواه شدند و دموکرات های حامی کلینتون را مورد خطاب قرار داد و گفت در رای خود به فکر مصالح کشور باشند نه تعلقات حزبی شان.
فرد تامپسن، سناتور پیشین تنسی، اوباما را لیبرال ترین و بی تجربه ترین کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری تاریخ آمریکا توصیف کرد و قویا از سارا پیلین و جان مک کین به عنوان افرادی مستقل دفاع کرد.
گروهی تردید دارند جمهوریخواهان بتوانند مک کین را کاندیدایی کاملا متفاوت از پرزیدنت بوش به ویژه در حوزه سیاست خارجی نشان دهند.
رابرت پورتمن، مدیر پیشین برنامه و بودجه ی دولت پرزیدنت بوش، به صدای آمریکا گفت پرزیدنت بوش گرچه سابقه خوبی در سیاست خارجی از خود به جای گذاشته اما، وقتی پا به کاخ سفید گذاشت در این زمینه بی تجربه بود، از این منظر مک کین بسیار متفاوت است زیرا پیشاپیش به تمام مسائل بین المللی اشراف دارد و بازیگران محوری سیاست در جهان را به خوبی می شناسد. پورتمن گفت سیاست خارجی مک کین چون بوش در عراق یکی خواهد بود اما، درباره ایران تاکید کرد مک کین دلایل روشنی دارد که سیاستی سختگیرانه تر علیه ایران اتخاذ کند.
بسیاری معتقدند مساله تحریم ایران می تواند به یکی از موضوعات مهم انتخابات ریاست جمهوری چهارم نوامبر بدل شود اما، سناتور جمهوریخواه باب کورکر، عضو کمیته روابط خارجی سنا از ایالت تنسی، در گفتگویی با صدای آمریکا این نوع تفکر را رد کرد و گفت مک کین و اوباما هر دو این مساله را بدقت مورد توجه قرار می دهند از این جهت بعید است به یک موضوع حاد انتخاباتی بدل شود. سناتور کورکر معتقد است هر زمان که دولت جدیدی در آمریکا بر سر کار می آید حتی اگر شاهد تغییر حزب حاکم نباشیم حزب پیروز فرصت هایی برای روابط جدید و رویکرد متفاوت ایجاد می کند و در رویکرد پرزیدنت مک کین هم شاهد حضور مستقیم او در بحران های بین المللی خواهیم بود.
حسین خرم، عضو هیات نمایندگی جمهوریخواهان از ایالت واشنگتن، به صدای آمریکا گفت تفاوتی میان سیاست مک کین و بوش در برابر ایران نمی بیند.
اما، میان مک کین و اوباما در این باره تفاوت هایی وجود دارد.
پرسش این است که آیا رئیس جمهور آتی، فارغ از جمهوریخواه و دموکرات بودنش، می تواند بر سر یک سیاست خارجی واحد در برابر ایران با حزب اپوزیسیون به توافق برسد.
ایلان برمن، کارشناس ارشد ایران در شورای آمریکایی سیاست خارجی، معتقد است مک کین و اوباما در شماری از مسائل سیاست خارجی با هم نگاهی متفاوت دارند و اختلاف بر سر ایران غیرهمگراترین آن است. به باور او یکی از دیالوگ صحبت می کند دیگری از فشار. برمن سیاست مک کین را واقع بینانه تر می داند.
حسین خرم معتقد است گفتگو با ایران در شرایط فعلی بی نتیجه است.
به باور ایلان برمن کمپین مک کین بسوی اتخاذ این موضع حرکت می کند که اگر رژیم ایران قصد ماندن بر سر قدرت را دارد بهتر است دست از برنامه ی هسته ای اش بکشد البته این به این معنا نیست که مسائل دیگر از جمله حقوق بشر و تروریسم به فراموشی سپرده می شود.
لابی های اسرائیلی در طول انتخابات آمریکا نقش فعالی ایفا می کنند تا از مواضع کاندیداها و معاونین شان در حمایت از امنیت اسرائیل در برابر تهدیدهای احتمالی موشکی و هسته ای ایران اطمینان حاصل کنند. دیروز سارا پیلین، نامزد معاونت ریاست جمهوری سناتور مک کین، نشستی با لابی معروف اسرائیلی موسوم به ایپک داشت. لابی دیگری با پرداخت میلیون ها دلار کماکان در حال پخش آگهی های تلویزیونی هشدارآمیز نسبت به تهدید ناشی از ایران در برابر اسرائیل است.
برمن می گوید جلب توجه نسبت به تهدید مهم است چرا که تهدید ترکیبی از قابلیت و خواست و اراده است و حمایت علنی اخیر آیت الله خامنه ای از دولت احمدی نژاد نشان داد سیاست در آمریکا بسیار بیش از ایران در حال تغییر است.
