نشست رهبران کشورهای دهگانه جنوب آفريقا برای حل بحران تاخير در اعلام نتايج انتخابات رياست جمهوری زيمبابوه پس از يک نشست دوازده ساعته با صدور اعلاميه ای در سپيده دم امروز (يکشنبه) به کار خود پايان داد.
رابرت موگابه رئيس جمهوری زيمبابوه از شرکت در اين نشست خودداری کرد اما مورگان چانگرای، رهبر جنبش تغييرات دمکراتيک، با حضور در اين اجلاس از رهبران آفريقايی خواست تا از رابرت موگابه بخواهند هرچه زودتر کناره گيری کند.
کشورهای غربی از جمله ايالات متحده و گروههای مدافع حقوق بشر نيز انتظار داشتند نشست رهبران آفريقايی از رابرت موگابه بخواهند تا از قدرت کناره گيری کند.
نشست دوازده ساعته رهبران کشورهای جنوب آفريقا معروف به پيمان توسعه و همکاريهای آفريقا در لوساکا پايتخت زامبيا در سپيده دم روز يکشنبه پايان يافت.
مورگان چانگرای رهبر جنبش تغييرات دمکراتيک و رقيب رابرت موگابه در انتخابات رياست جمهوری زيمبابوه که مدعی پيروزی کارزار انتخاباتی ست همراه با «تن دايی بتی» دبير اجرايی اين جنبش در نشست حضور يافته و ديدگاههای خود را درباره کارزار انتخاباتی بيان داشت. مورگان چانگرای از رهبران آفريقايی خواست تا موگابه را وادار به کناره گيری کنند، اما تائو امبکی که نقش اصلی در ميانجيگری دو سوی مناقشه را برعهده دارد اين درخواست را مغاير با حل مسالمت آميز بحران ارزيابی کرده از رهبران جنبش تغييرات خواست به بازشماری آرا و يا انتخابات ديگری رضايت دهند. رابرت موگابه، که از حضور در نشست خودداری کرده و آن را توطئه انگليسی ها عليه زيمبابوه دانسته بود، سه تن از وزيران کابينه اش را به سرپرستی وزيرا مورخارجه اش به کنفرانس فرستاده بود، هرچند پيش از برگزاری نشست، تائو امبکی به زيمبابوه رفته و با شخص موگابه ديدار و گفتگو کرده بود. تائو امبکی که توانسته بود با موگابه در زمينه بازشماری آرا به توافق برسد توانست متن اعلاميه پايانی را به گونه ای تهيه کند که مورد تاييد دولت موگابه قرار گيرد.
اعلاميه پايانی نشست از کميسيون انتخاباتی زيمبابوه خواسته است هرچه زودتر با حضور نمايندگان اپوزيسيون و ناظران جهانی به بازشماری صندوقهای رای پرداخته و هرچه زودتر نتايج را گزارش کند و همچنين از دوسوی مناقشه اکيداً خواسته شده به نتيجه بازشماری آرا گردن نهند.
«تن دايی بتی» دبير جنبش تغييرات دمکراتيک بی درنگ از اين اعلاميه استقبال کرد و با تشکر از رهبران کشورهای جنوب آفريقا گفت اعلاميه دستاورد بزرگی برای جنبش تغييرات دمکراتيک بشمار می آيد و اين جنبش از آن استقبال می کند هرچند او معتقد است حزب او برنده انتخابات است. وی گفت، «ما برنده انتخاباتيم بدون نياز به رقابتی ديگر.»
مورگان چانگرای رهبر جنبش نيز تاکيد کرد «من می دانم که برنده انتخاباتيم و می توانيم در دور دوم هم موگابه را شکست دهيم.»
اما يکی از ديدبانان حقوق مدنی در حراره، که مذاکرات اين نشست را دنبال می کرد، درباره بازشماری آرا گفت مشکل در اينجاست که ما نمی دانيم صندوقهای رای در کجا نگهداری می شوند. وقتی کسی نمی داند صندوقها کجا نگهداری می شوند و چه کسی به آنها دسترسی دارد چگونه می توان يقين داشت حاوی رای مردم باشند؟»
اما در اين ميان روزنامه دولتی «ساندی ميل» چاپ حراره نوشت، «کميسيون انتخاباتی زيمبابوه در واکنش به اعلاميه و با پذيرفتن درخواست رهبران آفريقايی روز شنبه اقدام به بازشماری آرا خواهد کرد.»
گفته می شود اين واکنش مثبت دولت زيمبابوه که تاييديه رابرت موگابه را باخود دارد حاصل ديدار تائو امبکی رئيس جمهوری آفريقای جنوبی با موگابه پيش از برگزاری کنفرانس است.
هرچند کشورهای غربی و ايالات متحده انتظار داشتند اين نشست رابرت موگابه را وادار به کناره گيری نمايد و از صدور اين اعلاميه چندان خشنود نيستند چنان که کارمن مارتينز سفير ايالات متحده در زامبيا گفت، «ايالات متحده انتظار داشت نشست اتحاديه توسعه آفريقا قدمی به پيش بردارد و اگر آنان نتوانند يکی از اعضای خود را وادار به اعلام نتايج انتخابات کنند پس چه مشکلی را می توانند حل کنند؟»
اما کوفی عنان دبيرکل پيشين سازمان ملل و تائو امبکی رئيس جمهوری آفريقای جنوبی با پشتيبانی از اعلاميه صادره معتقدند هرگونه فشار به منظور کناره گيری موگابه فرجامی جز دامن زدن به جنگ داخلی و ويرانی بيشتر نخواهد داشت.
