منطقه کردستان در شمال عراق تا حدود زيادی از درگيريهای خشونت بار کشور در امان بوده است، ولی بسيار از زنان کرد ميگويند که آنها از حقوق اوليه محروم هستند.
در «اربيل Irbil »، مرکز استان کردستان، چند زن کرد، بمنظور کمک به احقاق حقوق زنان کرد، برنامه های راديوئی خود را آغاز کرده اند.
اين ايستگاه راديوئی که توسط زنان و برای زنان اجرا ميشود، «زينه» نام دارد، که برنامه های خود را صبح ها در شهر پرجمعيت «اربيل» پخش ميکند.
«رازاوه ساديا Razawa Sadia »، مجری بيست و يک ساله اين برنامه، هر روز موضوع تازه ای را مطرح ميکند، و سپس از شنوندگان ميخواهد تلفنی به بحث به پيوندند.
موضوع امروز تعدد زوجات است. دولت محلی اخيراً «چند همسری» را در منطقه کردستان ممنوع کرده است. چند گروه اسلامی بشدت با اين اقدام مخالفت کرده اند، و قول داده اند که اين قانون جديد را لغو کنند.
«سعديه» يک مسلمان واقعی است. او حتی در داخل استوديوی کوچک راديو، سرو صورت خود را با روسری سنتی اسلامی ميپوشاند؛ امّا، در عين حال، به شنوندگان برنامه خود ميگويد که با برخی از رهبران مسلمان و شيوه تفکر آنها مخالف است.
«سعديه» ميگويد: مردی که با بيش از يک زن ازدواج ميکند مشکلاتی برای تمام اعضای خانواده بوجود مياورد. ظرف چند ثانيه، تلفنهای شنوندگانی که ميخواهند در بحث شرکت کنند شروع ميشود.
«سعديه» از قانون جديد که تعدد زوجات را ممنوع کرده است پشتيبانی ميکند.
زنی تلفن ميزند و ميپرسد: چرا فقط مردان بايد هميشه از چنين حقوقی بهرمند باشند؟ چرا زنان نبايد بتوانند چند شوهر داشته باشند؟ تلفن کنندگان تنها زنان نيستند.
اين برنامه درميان رانندگان تاکسی نيز طرفداران بسياری پيدا کرده است، معمولا آنها وقتی تلفن ميزنند که پشت ترافيک گير کرده باشند.
يک راننده تاکسی تلفنی ميگويد: مسئله واقعی تعدد زوجات نيست، بلکه نبودن روشی مناسبی برای انتخاب همسر است. او ميافزايد: بجای اينکه ازدواج تحت فشار والدين صورت گيرد، اگر والدين اجازه دهند مردان با زنانی که آنها را واقعاً دوست دارند ازدواج کنند،هيچ مردی به همسر دوم نياز پيدا نخواهد کرد.
زنان در شمال عراق خواستار آزادی بيشتری هستند. عليرغم دستيابی به مقام ها سياسی، بسياری از زنان ميگويند با آنها در داخل خانه مانند شهروندان درجه دوم رفتار ميشود.
تجاوز، بدرفتاری، و سوء استفاده های خانگی يک مشکل اساسی است. کشتن زنان بخاطر مسائل ناموسی و بدون تعقيب جزائی هنوز در روستاها مرسوم است، و در شهرها، مانند «اربيل»، زنان ميگويند از رفتن به مدارس خوب و فرصت های شغلی مناسب محروم شده اند.
«چيلورا هاردی Chilura Hardi »، مدير برنامه، که راديو «زينه» را يک سال پيش تأسيس کرد، ميگويد هدفش ايجاد مرکزی بود که زنان بتوانند مسائل خود را مطرح کنند.
«هاردی» ميگويد از آغاز تأسيس طرح هيچ مسئله ای خارج از محدوده اين برنامه نبوده است. او ميگويد به کارکنان خود گفته است ما کليه مسائل را نقد ميکنيم، و در مورد هر موضوعی به بحث ميپردازيم، ولی آنرا به نحوی انجام ميدهيم، که بجای دشمن تراشی، مردم را علاقه مند کنيم به برنامه های ما گوش کنند، و بهمين دليل است که مردم با ما تماس ميگيرند.
در برنامه های اخير راديو «زينه» در مورد موضوعات مختلف، از خيانت شوهران گرفته تا سرطان سينه، بحث ميشود، و يکی از پر طرفدارترين و جنجال بر انگيزترين موضوعات، مسئله تروريسم است.
«هاردی» ميگويد مسئله شرکت مردم در اين برنامه به زبان آسان ميايد ولی در عمل مشکل است. او ميافزايد يکی از چالش های اصلی ما اين است که از مردم بخواهيم عقايد خود را با ما در ميان بگذارند. او ميگويد در زمانی که «صدام حسين» قدرت را بدست داشت تمام منطقه در پوشش پليس های مخفی و خبررسانان محلی بود. مردم بسرعت متوجه شدند که افکار و عقايد خود را بروز ندهند. او ميگويد سالها طول خواهد کشيد تا مردم اطمينان حاصل کنند که ميتوانند بدون واهمه ابراز عقيده کنند.