گونه فعلی آنفلوآنزای مرغی ، که همه مردم جهان را نگران کرده است هشت سال پیش در هنگ کنگ خود را بروز داد. اما آنفلوآنزای مرغی سابقه ای بس دراز دارد. هنگامیکه پرندگان به آنفلوآنزا مبتلا میشوند معمولاً به نوع خفیف آن دچار میشوند. اما گاه بگاه، یک نوع آنفلوآنزای مهلک دامنگیر آنها میشود.
نمونه آن گونه ای از ویروس است که هم اکنون درسراسر جهان پخش شده و دانشمندان آن را ویروس H5N1 نامیده اند. آنفلوآنزای مرغی مهلک برای نخستین بار در سال ۱۸۷۸ در ایتالیا شناخته شد.
این گونه ویروس بین پرندگان بسیار مسری است، و به سرعت باعث مرگ پرندگان میشود، و میزان مرگ و میر پرندگان مبتلا گاهی به صد درصد میرسد. از آن زمان تاکنون، این نوع آنفلوآنزای مرغی مهلک بیش از یکصد بار بروز کرده است؛ اما تا سال ۱۹۹۷ که در هنگ کنگ شیوع پیدا کرد، هیچگاه به انسانها منتقل نشده بود.
در سال ۱۹۹۷ بود که برای نخستین بار کارشناسان بهداشت عمومی متوجه شدند که آنفلوآنزای مرغی میتواند به انسان نیز منتقل شود؛ که علت آن تماس با پرندگان بیمار تشخیص داده شد. کسی که در دولت آمریکا مسئول انجام پژوهش پیرامون بیماریهای عفونی است " آنتونی فاسی" نام دارد. وی میگوید: " نخستین مورد ویروس H5N1 که ما تجربه کردیم در سال ۱۹۹۷ در هنگ کنگ بود. از ۱۸ موردی که بروز کرد شش مورد به مرگ منجر شد .
مقامات هنگ کنگ تقریبا همه طیوری که در هنگ کنگ وجود داشت معدوم کردند؛ و بدین ترتیب در سال ۱۹۹۷ شیوع این بیماری واقعاً متوقف شد. اما متأسفانه ویروس آن از بین نرفت و در سالهای ۲۰۰۳، ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ دوباره برگشت. " آنفلوآنزای مرغی از طریق تجارت بین المللی طیور زنده قابل انتقال به کشورهای مختلف است.
عامل دیگر در انتقال این ویروس مرغان مهاجر ، به ویژه مرغان دریایی هستند. در سال ۲۰۰۳ گونه ویروس H5N1 بار دیگر در کره جنوبی بروز کرد؛ گو اینکه هسته مرکزی آن بزودی منطقه جنوب شرقی آسیا ، به ویژه ویتنام شد.
در چهار کشور ویتنام، تایلند، کامبوج، و اندونزی ۱۲۰ مورد پیدا شد. از این رقم ۶۰ مورد یعنی ۵۰ در صد مبتلایان جان خود را ازدست دادند.
دکتر گرگوری پولاند پژوهشگر واکسن در ایالت مینه سوتا میگوید:" در حال حاضر این ویروس تنها میزبان خود یعنی پرندگان را میکشد. سرایت خود را به ببر و گربه خانگی کشانده است؛ به انسان نیز منتقل شده است؛ اما تنها چیزی که تاکنون نیاموخته است انتقال از انسان به انسان است."
پژوهشهای پزشکی میگوید انتقال ویروس از انسان به انسان ممکن است تاکنون رخ داده باشد. گزارشی که در ماه فوریه در ژورنال پزشکی نیوانگلند منتشر شد میگوید در تایلند یک دختر ۱۱ ساله پس از تماس با یک مرغ بیمار جان خود را از دست داد؛ حال آنکه مادر و خاله او، که با مرغ تماس نداشتند نیز بیمار شدند. این امر نشان میدهد که سرایت ویروس از انسان به انسان رخ داده است. مادر این دختر نیز بعدا به هلاکت رسید.
عادل محمود،رئیس بخش واکسن شرکت داروسازی"مرک"Merk میگوید نشانه های شوم و بدشگونی وجود دارد که نشان میدهد این ویروس بالقوه ممکن است در سراسر جهان پخش شود.
کارشناسان پیش بینی میکنند که اگر این ویروس بتواند با دگردیسی خود را از انسان به انسانی دیگر منتقل کند در آنصورت میزان مرگ و میر سرسام آور خواهد بود؛ و شاید از رقم مرگ و میر سال ۱۹۱۸ بیشتر شود.
