مشکلات اقتصادی و اجتماعی در ایران باعث مهاجرت روز افزون نیروی کار ماهر شده و در این بین کادر درمان در صدر قرار گرفته‌آند. هم به دلیل بی توجهی به آنها در نظام سلامت و هم به دلیل استقبال کشورهای دیگر از جذب نیروی کار فعال در حوزه سلامت.
روزنامه «هم‌میهن» در گزارشی به این موضوع پرداخته و نوشته است: «اگرچه تاکنون آمار روشنی از تعداد رزیدنت‌های انصرافی منتشر نشده است اما انتشار اخباری از تعداد پایین داوطلبان رزیدنتی می‌تواند شاهدی بر ادعای تعداد بالای انصرافی‌ها باشد.»
این گزارش ساعات کار طولانی، دستمزد پایین، قرار گرفتن تحت توهین‌های مکرر، کنار آمدن با نگاه سختگیرانه وزارت کار و ناامیدی از آینده شغلی، تنها بخشی از زندگی طاقت‌فرسای رزیدنت پزشکی دانسته و تاکید کرده است: «سخنگوی سازمان نظام پزشکی نسبت به انصراف آنها و البته تبعات هولناک این پدیده هشدار داد.»
محمدرضا اسدی، نائب‌رئیس سازمان نظام پزشکی کشور نیز در این رابطه گفت: «اگر به یک زوج پزشک حقوق مکفی پرداخت شود، مناطق محروم ما از پزشک اشباع می‌شود اما دولت می‌خواهد همه‌چیز را بر دوش افراد بگذارد.»
به گفته اسدی «امروز بسیاری از ظرفیت‌های پذیرش رزیدنت‌ها در رشته‌های مختلف خالی است و برخی از آنها نیز بعد از پذیرش رزیدنت با انصراف پذیرفته‌شدگان مواجه می‌شوند. همه این موارد زنگ خطری برای سلامت کشور هستند و ما عمیقا نگران فروپاشی نظام سلامت کشور هستیم.»
بحران اقتصادی در ایران و تمایل کادر درمان برای مهاجرت به گونه ای است که محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار در ۱۸ بهمن سال ۱۴۰۱ گفته بود: «براساس آمار درخواست گواهی goodstanding یا همان سوءپیشینه کادر درمان و پزشکان، دست‌کم سالانه ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ پرستار از کشور مهاجرت می‌کنند، در واقع ماهانه حدود ۲۰۰ پرستار کشور را ترک می‌کنند، البته این آمار هم دقیق نیست، چون برخی شخصی و یا از راه‌های دیگری برای مهاجرت اقدام می‌کنند.»
ریحانه رستگاری مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز در ۱۷ آذرماه سال ۱۴۰۱ با اشاره به توافق‌نامه وزارت خارجه کشور و برخی از کشورها در سال ۹۳ در خصوص مهاجرت پرستاران و پزشکان، گفت: «پس از این توافق‌نامه از امور بین‌الملل وزارتخانه دستورالعملی ابلاغ شد و به دانشگاه‌های علوم پزشکی دستور دادند که نباید مانع مهاجرت افراد شوید.»
بر پایه آخرین آمار منتشره در دهم خرداد ماه سال گذشته از سوی «رصدخانه مهاجرت ایران» که زیر مجموعه پژوهشکده سیاسیت‌گذاری دانشگاه شریف تهران و با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ایران فعالیت می‌کند، ۴۵ درصد از «پزشکان و پرستاران» کشور تمایل دارند از ایران «مهاجرت» کنند.
علی جعفريان، استاد گروه جراحی عمومی دانشكده پزشكی دانشگاه علوم پزشکی تهران و عضو انجمن بین‌المللی پیوند کبد نیز بهار سال گذشته با استفاده از هشتگ «سونامی_مهاجرت» در توئیتی نوشته بود: «خالی ماندن بیش از ۶۵۰ ظرفیت تخصصی پزشکی حتی در رشته‌هایی مثل قلب و اورولوژی، بیش از گروه پزشکی باید برای مسئولان زنگ خطر را به صدا درآورد. این همان آزمونی است که برای قبولی در هر رشته‌ای سوال خرید و فروش می‌شد.»
در همین ارتباط، سیزدهم آبان‌ماه ۱۴۰۰ حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی از «کاهش تعداد نیروهای کادر تخصصی درمان» همزمان با «افزایش درخواست مهاجرت پزشکان به خارج از کشور» ابراز نگرانی کرده بود.
بررسی نهادهای پژوهشی ایران نشان می‌دهد که بیش از «۴۰ درصد» از اساتید، دانشجویان، محققان، پزشکان، پرستاران و فعالان استارتاپی در حوزه‌های مختلف «میل به مهاجرت» دارند که اکثر آنها «مشکلات کشور» را از دلایل عمده مهاجرت خود اعلام می‌کنند.
رصدخانه مهاجرت ایران در پژوهشی که سال پیش منتشر شد، به بررسی «شاخص میل به مهاجرت» میان «دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، پزشکان، پرستاران، اساتید، محققان، پژوهشگران و فعالان کسب و کارهای نوپا (استارتاپ‌ها)» پرداخته که در نتایج استخراج‌شده از آن، آمده است که «شاخص میل به مهاجرت در همه گروه‌های بررسی شده، بیش از ۴۰ درصد است.»
به عبارت دیگر، بر پایه داده‌های آماری منتشر شده در این پژوهش، ۵۳ درصد اساتید و محققان، ۴۵ درصد پزشکان و پرستاران، ۴۳ درصد فعالان استارتاپی و ۴۰ درصد دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها «میل دارند از ایران مهاجرت کنند.»
