طبق روال هرسال تعیین افزایش دستمزد کارگران به صدر خبرها رسیده است و با توجه به شرایط اقتصادی کشور، یکی از پر بحثهای چند وقت اخیر بوده است. خواستهها و گفتهها هیچ قرابتی با هم ندارند و رئیس اتحادیه کارگران قراردادی و پیمانی میگوید برای رسیدن خانوادهها به خط فقر اعلام شده توسط وزارت کار، «نیازمند افزایش ۱۰۰ درصدی حداقل دستمزد هستیم» و در طرف دیگر ماجرا دولتیها و کارفرمایان در یک تیم قرار گرفته و در حال فضا سازی برای افزایش حداکثر ۲۰ درصدی دستمزد هستند.
اظهارنظر نمایندگان مجلس به نفع دولت و کارفرمایان صدای کارگران را درآورده است بطوریکه فتحاله بیات، رئیس اتحادیه کارگران میگوید «مجلس اجازه ورود به موضوع تعیین مزد را ندارد.»
حمیدرضا امامقلیتبار، نماینده کارگران در مجمع عالی نمایندگان کارگران ایران نیز در واکنش به اظهارات ولی اسماعیلی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس که از افزایش ۲۰ درصدی دستمزد کارگران خبر داده بود، با اشاره به اینکه مرجع تعیین دستمزد کارگران از سال ۶۹ مطابق قانون کار، شورایعالی کار است، گفت: «درست است که وزنه دولت و کارفرمایان در شورایعالی کار سنگینتر است؛ اما مرجع اصلی برای تعیین دستمزد کارگران صرفاً شورایعالی کار است، بهتر است نمایندگان در این مورد دخالت نکنند چون هیچ ربطی به مجلس ندارد.»
به گفته او نمایندگان مجلس بهجای اظهارنظر درباره رقم افزایش مزد، به این بپردازند؛ چرا دستمزد کارگران در زمان حاضر به این میزان عقبماندگی دارد؟
گزارشهای میدانی رسانههای ایران از وضعیت معیشت کارگران اما فاجعه بار است و نشان دهنده چرایی تندی نمایندگان کارگران است.
ایلنا در همین رابطه نوشته است: «حقوق روزانه کارگران پول نیمکیلو گوشت قرمز شده و نرخ سبد معیشت کمتر از ۱۸-۱۷ میلیون تومان نیست.»
فرامرز توفیقی، فعال حوزه کارگری نیز تاکید کرده است: «هر جور حساب کنیم، تا پایان آذر، سبد هزینههای زندگی دو و نیم برابر شده و حداقلیترین معیارهای محاسبه هم این واقعیت را نشان میدهد، اما مساله این است که چرا به پایان دی رسیدهایم ولی کمیتهی دستمزدِ شورایعالی کار تشکیل نمیشود!»
بررسی آمارهای مرکز آمار، نیز کفه ترازو را به نفع کارگران سنگین میکند بطوریکه براساس دادههای رسمی، دومین هزینه بزرگ خانوارها پس از مسکن، مربوط به هزینه خوراکیهاست. طبق گزارش مرکز آمار، قیمت خوراکیها و آشامیدنیها در آذرماه ۱۴۰۱ نسبت به آذرماه ۱۴۰۰ با تورم ۶۳.۶ درصدی، روند افزایشی داشته است. براساس گزارش هزینه-درآمد این مرکز، طی سال ۱۴۰۰ از کل هزینههای خانوارهای شهری کشور حدود ۲۶.۷ درصد آن مربوط به هزینههای خوراکی بوده است.
به این ترتیب، هر کیلو گوشت قرمز به طور متوسط ۲۹۰ هزار تومان قیمت دارد؛ حالا ببینیم با دستمزد روزانهی کارگران چقدر میشود گوشت قرمز خرید؛ دستمزد روزانه کارگران برای سال ۱۴۰۱، در شورایعالی کار ۱.۳۹۳.۲۵۰ ریال تعیین شد؛ اگر مزایای مزدی همه شمول را به دستمزد روزانه بیافزاییم، دریافتی هر روزِ کارگران در بهترین حالت و با احتساب همهی مولفههای مزدی، حدود ۱۶۰ هزار تومان میشود. با ۱۶۰ هزار تومان مزد روزانه دقیقاً میتوان نیم کیلو گوشت قرمز یا به طور دقیق ۰.۵۵ کیلو گوشت خرید؛ در واقع حقوق یک روز کارگران فقط پول نیم کیلو گوشت است، آنهم نه ران گوسفندی بلکه گوشت گوساله!
ایلنا همچنین از تماس کارگران با این خبرگزاری خبر داده و مینویسد: «محمدزاده، یک خانم مستمریبگیر کارگریست که از گرانی خرجهای زندگی به خصوص خوراکیها شکایت بسیار دارد؛ او میگوید: یک پسر و دو نوه دارم؛ فقط وقتی نوههایم را دعوت میکنم آنهم ماهی یکبار، مرغ میخرم! گوشت که خیلی وقت است نخریدهام؛ وقتی دو میلیون و پانصد هزار تومان اجاره خانه در اسلامشهر است، چطور گوشت و مرغ بخرم؛ خوراک خودم بیشتر سبزیجات و تخم مرغ است، البته آنها هم گران شده است.»
روزگار کارگران اینچنین است و دولتیها در اندیشه افزایش حداکثر ۲۰ درصدی دستمزد به بهانه کنترل افزایش تورم و فشار بر کارفرمایان هستند.
