رییس دولت سیزدهم در نشست هم‌اندیشی با استادان دانشگاه گفت: «باید با دانشجویان و نخبگان به گونه‌ای رفتار شود که نسبت به آینده کشور امیدوار باشند تا نه تنها به فکر مهاجرت از کشور نیافتند، بلکه آنها که مهاجرت کرده‌اند هم به کشور بازگردند.»
او همچنین گفت که دولت سیزدهم از همه ظرفیت‌های فکری و منابع انسانی کشور استفاده خواهد کرد.
این سخنان رییسی درباره رفتار مناسب با «دانشجویان و نخبگان» در حالی بیان می‌شود که در موارد متعدد خلاف آن به اجرا درآمده است. برای نمونه امیرحسین مرادی و علی یونسی، دو دانشجوی نخبه و المپیادی دانشگاه صنعتی شریف، بیش از دو سال است که در زندان اوین به سر می‌برند. قوه قضاییه جمهوری اسلامی دو هفته پس از دستگیری این دانشجویان، بدون ارائه هیچ مدرکی، مدعی شد که آنها در تدارک ارتکاب «اقدامات خرابکارانه» بودند.
در سال‌های اخیر گزارش‌های متعددی از موج گسترده مهاجرت نخبگان ایرانی به سایر کشورها منتشر شده است. آبان‌ماه ۱۴۰۰ نیز رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به رهبر جمهوری اسلامی، از «کاهش تعداد نیروهای کادر تخصصی درمان» ابراز نگرانی کرده بود.
حسینعلی شهریاری خطاب به آیت‌الله علی خامنه‌ای نوشته بود: «موضوع نگران‌کننده دیگری که بر تسریع این روند می‌افزاید خروج پزشکان از کسوت عضویت هیات علمی به شرایط غیر هیات علمی است. این در حالی است که متاسفانه با افزایش درخواست مهاجرت به خارج از کشور نیز مواجه هستیم.»
غلامحسین مجذوبی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه بوعلی سینا، نیز سوم مهرماه ۱۴۰۰ موج «مهاجرت اساتید دانشگاه‌ها به خارج از کشور» را تایید کرده بود و گفته بود: «بر اساس آمار موجود، شاهد مهاجرت اساتید دانشگاه‌ها به خارج از کشور هستیم، درحالی‌که در گذشته تنها شاهد خروج نخبگان به خارج از کشور بودیم اما در حال حاضر، شاهد مهاجرت اساتید به خارج از کشور هستیم.»
خبرگزاری مهر هم چندی پیش از افزایش سه برابری میزان مهاجرت دانشجویان ایرانی به خارج از کشور طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ خبر داده بود.
تجارت‌نیوز هم در گزارشی از مهاجرت ۳۷ درصد «دارندگان مدال در المپیادهای دانش‌آموزی، در بازه زمانی ۸۰ تا ۹۱» خبر داد و نوشت که «۲۵ درصد از مشمولان بنیاد نخبگان و ۱۵ درصد از رتبه‌های زیر هزار کنکور سراسری هم مقیم کشورهای دیگر هستند.»
در این گزارش دلیل رفتن این افراد به خارج ناامیدی آنها «از بهتر شدن وضعیت کشور» ذکر شده و آمده است که به همین دلیل آنها «چمدان‌هایشان را بستند و مهاجرت از کشور را انتخاب کردند.»
بیست و ششم آبان‌ماه ۱۴۰۰ همزمان با انتشار گزارش‌هایی در مورد افزایش مهاجرت و «فرار مغزها» از ایران، رهبر جمهوری اسلامی از روند مهاجرت نخبگان انتقاد کرده بود و برخی افراد در دانشگاه‌ها را «عناصری» دانسته بود که به گفته او، جوانان را نسبت به آینده مایوس و «به ترک کشور تشویق می‌کنند.»