سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اوپک، روز گذشته تصمیم گرفت سطح تولید فعلی یعنی ۳۰ میلیون بشکه در روز را تغییر ندهد. به گزارش رویترز، هر چند اعضای فقیرتر اوپک به منظور جلوگیری از سقوط آزاد قیمت نفت در بازارهای جهانی خواهان کاهش تولید شده بودند، در نهایت، مخالفت عربستان سعودی با این درخواست موجب شد که سطح تولید فعلی کاهش نیابد.
علی النعیمی، وزیر نفت عربستان سعودی هنگامی که در پایان نشست پنج ساعته اوپک بیرون آمد با لبخندی فاتحانه تصمیم کشورش را «تصمیمی عالی» خواند.
و روز جمعه، نفت برنت دریای شمال با بیش از ۶ دلار کاهش، به ۷۱.۲۵ دلار تنزل کرد.
با بالا رفتن تولید نفت آمریکا از سنگ نفت (شل) و کاهش رشد اقتصادی چین و اروپا، تقاضا برای نفت کاهش یافته و بهای نفت خام نسبت به پنج ماه پیش یک سوم کاهش داشته است. اکنون برآیند نشست اوپک، بازار بینالمللی نفت را صحنه رقابت شدید اعضای اوپک با تولیدکنندگان نفت غیرعضو سازمان بر سر سهم فروشِ بیشتر خواهد کرد.
اوپک در بیانیهای گفته اعضا توافق کرده بودند که سقف تولید ۳۰ میلیون بشکه در روز را در سال آینده حفظ کنند. اما حتی برآورد خود آن سازمان نشان میدهد که این مقدار تولید، دست کم یک میلیون بشکه بالاتر از تقاضای بازار در سال آینده است.
گری راس، مدیر عامل گروه انرژی پیآیآراِی میگوید:
«این دنیای جدیدی برای اوپک است؛ چون اعضا دیگر نمیتوانند بر بازار نفت حکمرانی کنند. اکنون نوبت بازار است که قیمت نفت را دیکته کند؛ و قیمتها قطعاً از این هم پایینتر خواهد رفت.»
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که گرچه کاهش بهای انرژی به رشد و بهبود اقتصادی کمک می کند، ممکن است کشورهای اروپایی و ژاپن را به سمت انقباض، یا روند کاهش شاخص همه قیمتها (دیفلیشن) سوق دهد.
عربستان و دیگر کشورهای ثروتمند حاشیه خلیج فارس با تصمیم روز پنجشنبه آشکارا نشان دادهاند که حاضرند با قیمت پایینتر نفت کنار بیایند، در حالی که افت بهای نفت، اعضایی مثل ایران و ونزوئلا را – که ازلحاظ بودجه در مضیقه هستند، اما به تنهایی نمیتوانند از میزان تولیدشان کم کنند – در تنگنای بیشتری قرار خواهد داد. ونزوئلا و الجزایر خواهان کاهش تولید دو میلیون بشکه در روز شده بودند.
کشورهای قدرتمندتر اوپک استدلال کردهاند که کاهش تولید در دوره کنونی به از دست دادن بیشتر سهم اوپک در بازار آمریکا منجر میشود که به علت تولید نفت از سنگ نفت موسوم به شل، اتکای کمتری به نفت در بازار جهانی دارد.
در حالی که نفت ایران به دلیل تحریمها بازار فروش و درآمد کافی از نفت ندارد، بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران، پیشاپیش نشست اوپک در وین گفته بود دیدگاه ایران و عربستان به هم نزدیک است، و هر دو خواهان حفظ تولید در حد سی میلیون بشکه در روز هستند. با این حال، کاهش بهای نفت به ضرر ایران هم خواهد بود.
در همین حال، گزارشها حاکی است چند شاخص در بازار جهانی از روند کاهش بهای نفت بهره برده است. شرکتهای هواپیمایی از کاهش بهای سوخت بیشترین استفاده را میبرند. دلار آمریکا شاخص دیگری است که با کاهش بیشتر بهای نفت تقویت شده است.
کارشناسان نفتی هشدار دادهاند اوپک برای جلوگیری از روند نزولی قیمت نفت، باید تولید خود را دست کم روزانه یک میلیون بشکه کاهش دهد.