هيات انتخاباتی يا شورای گزينش گران (الکتورال کالج)

در آمريکا اين مردم نيستند که عملا برنده انتخابات رئيس جمهوری و معاون وی را تعيين می کنند. برنده انتخابات را آرای اعضای هيات انتخاباتی، يا شورای گزينش گران (کالج الکتورال) تعيين می کند.

هيات انتخاباتی نهادی کاملا و صرفا آمريکايی است که به حکم قانون اساسی آمريکا بوجود آمده است. انجمن وکلای آمريکا زمانی آن را «کهنه، غيردمکراتيک، پيچيده، مبهم ، غيرمستقيم و خطرناک» توصيف کرد. بسياری، ولی قطعا نه همه، دانشمندان علوم سياسی و بسياری از رای دهندگان با ادامه کار آن مخالفند.

بنيان گذاران آمريکا می خواستند رئيس جمهوری توسط سرآمدان ونخبگان جامعه انتخاب شود و نه مستقيما توسط مردم. آنها با اين هدف هيات انتخاباتی را بوجود آوردند، و تصميم اينکه هر ايالتی چگونه می خواهد سهم خود در اين هيات را انتخاب کند به ايالات واگذار کردند.

اگرچه از سال ۱۸۲۸ ميلادی به اين طرف، عملا نمايندگان هر ايالتی در هيات انتخاباتی به نامزدی رای می دهند که برنده رای عمومی ايالت آنها بوده است. نظام هيات انتخاباتی امروز اينگونه عمل می کند:

۱- طبق قانون اساسی آمريکا هر ايالت به تعداد مجموع سناتورها و نمايندگانی که در کنگره دارد از آرای الکتورال برخوردار است. احزاب فعال هر ايالت، فهرست افرادی را که می خواهند در هيات الکتورال نمايندگی ايالت را بر عهده بگيرند، به عنوان پاداش به پاس خدمات افراد به حزب، انتخاب می کنند.

۲ – همه ايالات بجز مين و نبراسکا، از نظامی برخوردار هستند که بر طبق آن برنده انتخابات عمومی در ايالت، همه آرای الکتورال را به خود اختصاص می دهد. چنانچه يک نامزد انتخاباتی در رای گيری عمومی ايالت ۷۵ درصد آرا را به خود اختصاص بدهد يا ۴۰ درصد فرقی نمی کند، هيات انتخاباتی آن ايالت بطور يکپارچه به آن فرد رای می دهند.

۳ – يکماه پس از رای گيری، يعنی در ماه دسامبر، نمايندگان هيات انتخاباتی در ايالت خود نشستی برگزار کرده و بطور رسمی آرای خود را به معاون رئيس جمهوری وقت (که رياست سنا را بر عهده دارد) ارسال می کنند. وقتی که جلسه کنگره آمريکا در ماه ژانويه آغاز به کار می کند، در آنجا تعداد آرا جمع زده می شود و نتيجه توسط معاون رئيس جمهوری اعلام می شود. ديک چينی وظيفه اعلان باراک اوباما در ژانويه سال ۲۰۰۹ را بر عهده داشت.

۴ – اگر هيچ يک از نامزدها به اکثريتی از آرای هيات انتخاباتی دست نيابد، تصميم درباره انتخابات به مجلس نمايندگان محول می شود که بايد از بين سه برنده الکتورال يکی را برگزيند. ويژگی برجسته رای گيری در مجلس نمايندگان اين است که هر ايالت در مجلس نمايندگان از يک رای برخوردار است. بنابراين، رای يک نماينده ايالت وايومينگ با رای ۵۳ نماينده ايالت کاليفرنيا برابر است. با اين شگرد، بنيان گذاران آمريکا انتظار داشتند که مجلس نمايندگان اغلب در انتخاب رئيس جمهوری دخالت داشته باشد، اما اين امر عملا از سال ۱۸۲۴ تاکنون اتفاق نيافتاده است.

وجود هيات انتخاباتی در انتخابات رياست جمهوری به دو دليل اهميت دارد. نخست آنکه تعصب خاصی را وارد فرايند مبارزه انتخاباتی و رای گيری می کند. از آنجا که هر ايالت، صرف نظر از جمعيت، در ازای دو سناتورش دو رای انتخاباتی دارد، ايالت های کم جمعيت از مزيت هنگفتی برخور دارند. يکی از دلايل کليدی که جورج بوش در رای گيری هيات انتخاباتی سال ۲۰۰۰ ، بدون کسب اکثريت آرای عمومی، برنده اعلام شد اين بود که آرای عمومی بيشتر ايالت های کم جمعيت را با خود داشت. دوم، اين قاعده که برنده رای گيری عمومی همه آرای الکتورال را بخود اختصاص می دهد به اين معنی است که نامزدها ضرورتا تمرکزشان را بر پيروزی در ايالت هايی می گذارند که بر طبق نظر سنجی ها رقابت تنگاتنگی در آنها جريان دارد.

به همين دليل، اوباما و مک کين طی ماه آخر مبارزات انتخاباتی سال ۲۰۰۸ توجه بسيار زيادی مبذول ايالت های اوهايو و فلوريدا کردند، اما وقت و پول کمی در ايالت هايی مثل نيويورک و تگزاس صرف کردند که نتيجه انتخابات در آن ها از پيش بر همگان معلوم بود.