با افزایش خوشبینی برای توافق نهایی هسته‌ای با ایران تا پیش از پایان مهلت دهم تیرماه، چین و روسیه در پی آن هستند تا در ماههای آینده نقش خود را در بازار ایران پررنگ‌تر کنند.
دیپلمات‌های ایران و کشورهای پنج بعلاوه یک، گفت‌وگوهای خود را برای نوشتن متن نهایی توافق هسته‌ای به آرامی پیش می‌برند.
به نظر می‌رسد ایران در آستانه تبدیل به صحنه رقابت اقتصادی باشد؛ رقابتی که یک سوی آن غرب و یک سوی آن چین و روسیه است.
جمعیت جوان و طبقه متوسط ایران، در کنار ذخایر و منابع زیرزمینی، چشم انداز بازاری جذاب را ترسیم می‌کند که درهای آن به خاطر قفل تحریم‌ها بسته مانده است.
هرچند که تحریم‌ها باعث نشده چین و روسیه به طور کامل از بازار ایران بیرون بمانند، اما توافق هسته‌ای حتی برای این دو کشور به معنی در اختیار گرفتن فرصت‌های بیشتر و بزرگتر اقتصادی است.
چین در سالهای گذشته برنده اصلی تحریم‌های جهانی علیه ایران بوده است. این کشور فعلا در بازار ایران جایگزین کشورهای اروپایی شده و بخش مهمی از کالاهای مصرفی ایران را تامین می‌کند. از سال ۱۳۷۲ تا سال ۱۳۹۲ یعنی ظرف ۲۰ سال، سهم چین از بازار ایران ۱۴ برابر شده است. همچنین ۲۳ درصد از واردات ایران در سال گذشته از مبداء چین بوده است. چین حتی در سالهای گذشته و با خروج خودروسازان اروپایی از بازار ایران توانسته در بازار خودرو ایران برای خود جایی باز کند.
اما چین قسمت بزرگتری از کیک را می‌خواهد.
رضا تقی زاده، تحلیل گر مسایل ایران در بریتانیا به صدای آمریکا گفت که برخلاف چین، روسیه حضور چشمگیری در بازار ایران ندارد.
به گفته او، صرفنظر از درآمدی که از ساخت راکتور اتمی بوشهر و دیگر تاسیسات هسته‌ای نصیب روسیه شده، این کشور جزو صادرکنندگان عمده کالا به ایران محسوب نمی‌شود و سال گذشته با آنکه صادرات این کشور به ایران افزایش یافت اما رتبه‌ای بهتر از دوازدهم را در بین صادرکنندگان کالا به ایران کسب نکرد.
در حال حاضر چوب و غلات مهمترین کالاهای صادراتی روسیه به ایران هستند. اما مسکو می‌خواهد جای پای خود را در بازار ایران پررنگ‌تر کند. خیلی‌ها می‌گویند لغو ممنوعیت فروش موشک‌های اس ۳۰۰ که ارزش آن به ۸۰۰ میلیون دلار می رسد، اولین نشانه از این تمایل است. تمایلی که البته محدود به صنایع اسلحه‌سازی نخواهد بود و بنابر اعلام مقامات مسکو می‌تواند به صنایع خودروسازی، هواپیمایی، کشتی‌سازی، کشاورزی، فلزات و ماشین آلات گسترش یابد.
با این حال رضا تقی‌زاده گفت: «ولی اگر تحریم‌ها برداشته شود و مقامات ایران برای ورود شرکت‌های غربی و از جمله آمریکایی به بازار ایران چراغ سبز نشان دهند، بازار ایران دیگر در انحصار پکن و مسکو نخواهد بود.»
از همین حالا پیش‌بینی شده که با ورود خودروسازان جهانی به بازار ایران، قیمت خودروهای چینی که کیفیتی پایین‌تر از خودروهای اروپایی و آمریکایی دارند، دستکم ۲۰ درصد کاهش یابد.
این وضعیت با توجه به نارضایتی اغلب مصرف کنندگان ایرانی از اکثر کالاهای چینی، می‌تواند چالشی برای دیگر محصولات این کشور هم باشد.
