لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۰۵:۳۰

فیلمی که در رسانه ها شکاف ایجاد کرد


سی دقیقه پس از نیمه شب عملیات کشتن اسامه بن لادن را به تصویر می کشد
سی دقیقه پس از نیمه شب عملیات کشتن اسامه بن لادن را به تصویر می کشد

خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت فیلم حادثه ای سی دقیقه پس از نیمه شب (Zero Dark Thirty) شکاف عمیقی را میان منتقدان فیلم و منتقدان سیاسی پدید آورده است.

تقریبا تمامی منتفدان سینما در آمریکا فیلم را تحسین کرده اند و آن را یکی از گزینه های جایزه اسکار امسال معرفی کرده اند؛ در حالی که در مقابل، شماری از روزنامه نگاران و متخصصان امور سیاسی از آن انتقاد کرده اند. دیان فینستین، جان مک کین، و کارل لوین، سه سناتور آمریکایی نیز در نامه ای مشترک به سونی پیکچرز، کمپانی پخش فیلم، نتیجه گیری فیلم مبنی بر این که «شکنجه زندانیان منجر به استخراج اطلاعات برای دستگیری اسامه بن لادن شده» را «به شدت نادقیق و گمراه کننده‌‌» توصیف کرده اند. مایکل مورل، رئیس موقت سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سی آی ای نیز این فیلم را مورد انتقاد قرار داد.

خبرگزاری رویترز در ادامه آرزو می کند که ای کاش می شد دو نوع انتقاد به شدت متقابل منتقدان سینما و تحلیلگران سیاسی در مورد فیلم را به هم تنید. نویسنده سپس با آوردن مثال هایی تاریخی می گوید در دهه های پس از جنگ جهانی دوم و رکود اقتصادی، تحلیلگران بهترین راه انتقاد از مسائل سیاسی را از دریچه فرهنگی یافته بودند. سپس به ارتباط ناگسستنی هنر با سیاست در حکومت های فاشیستی و کمونیستی سابق اشاره می کند. تماشای قدرت ایدئولوژی با فاشیسم، نویسندگان را بیشتر متمایل به ترکیب سیاست با زیبایی شناسی کرد و آنان پتانسیل پروپاگاندایی سرگرمی مردم پسند را دریافتند.

امروز، از آنجا که هنر عامه پسند از سیاست فاصله گرفته، منتقدان سینما در کارشان محدودتر شده اند. از سویی در فضای سیاسی حاضر آمریکا، منتقدان سینما و اندیشمندان سیاسی الزاما نمی توانند در نقاط حساس اتفاق نظر پیدا کنند. تصویری که سی دقیقه پس از نیمه شب از ماموران سیا در شکنجه زندانیان نشان می دهد، ستون نویس روزنامه بریتانیایی گاردین را نیز خشمگین کرد.

گلن گرین والد از منتقدان سینما به خاطر تحسین فیلم و در عین حال نادیده گرفتن «پیام سیاسی مشکل آفرین» آن انتقاد کرد و گفت منتقدان چطور از فیلمنانه و صحنه پردازی فیلم تعریف می کنند ولی ساختار سیاسی فیلمی را که بر شکنجه به عنوان یک ابزار سازنده صحه می گذارد زیر سوال نمی برند.

در عوض نویسنده هفته نامه تایم دیدگاه نویسنده گاردین را «راهی ساده انگارانه به هنر‌» توصیف کرد و در عین حال گفت از این مسئله تعجب نکرده است چرا که گرین والد یک نویسنده سیاسی است و او از یک دریچه سیاسی به هنر نگاه می کند. جیمز پونیوزیک نوشت:‌«تاریخ سینما پر است از فیلم هایی که اشتباه، بدون مسئولیت اخلاقی، خشن، و سادیستی اند و در عین حال کمال داستان گویی و حظ بصری را به نمایش می گذارند.» رویترز می نویسد، این نظر درست است:‌ می توان فهرستی از شاهکارهای سینمایی ردیف کرد که از نظر سیاسی و یا اخلاقی نادرست هستند. و منتقدان سیاسی به ندرت باور دارند که هنر بر وقایع فعلی و تاریخی مقدم باشد.

اما اگر منتقدان و نویسندگان سیاسی کار خود را درست انجام دهند، چیز مهم تری را متوجه می شوند:‌این که مفاهیم ایدئولوژیک و برنامه های از پیش تعیین شده سیاسی در فیلم ها اتفاقی نیستند. جای خالی اصول اخلاقی در سینما باید مورد انتقاد قرار گیرد، همانطوری که بازی بد و یا فیلمنامه ضعیف هدف انتقاد قرار می گیرد. یکی از منتقدان درباره سی دقیقه پس از نیمه شب نوشته است:‌ «این فیلم حتی یک صحنه را نشان نمی دهد که شکنجه را زیر سوال ببرد.»

تحلیلگر رویترز سپس در تحسین از مانولا دارگیس، منتقد نیویورک تایمز می گوید:‌او بر مسئله شکنجه در فیلم تمرکز کرد و به این نتیجه رسید که صحنه های شکنجه در فیلم توجیه شده بودند. او نوشته است:‌«این صحنه ها هر چقدر که غیر قابل اثبات از نظر تاثیرگزاری باشند، حقیقتا رخ داده اند و حذف آن ها از فیلم می توانست اقدامی غیر اخلاقی و غیرمسئولانه قلمداد شود.»

نویسنده رویترز سپس از پیتر رینر، تحلیلگر کریستین ساینس مانیتور و مطلبی که درباره فیلم نوشته به نیکی یاد می کند. او نوشته بود‌: «…کاترین بیگلو، کارگردان فیلم با تبدیل ماجرای گرفتن بن لادن به یک روند پلیسی، جنجالی ترین بخش های این داستان را در واقع بی اثر کرد.»

رویترز در پایان می گوید شاید راه حل نهایی با رسانه های عمده باشد که در انتقاد فرهنگی را به روی صداهای بیشتری باز کنند. یک کلیشه رسانه ای جدی نگرفتن انتقادهای حرفه ای است که در وبسایت های آمازون و «آی ام دی بی» (یک وبسایت بانک اطلاعات سینمایی) و همچنین وبلاگ های نویسندگان آماتور منتشر می شود. اگر چنین باشد، هر کسی می تواند منتقد فیلم باشد و ما باید منتظر شنیدن نظرات آنان باشیم.

مطالب مرتبط

XS
SM
MD
LG