از چهارشنبه ۱۰ دسامبر (۱۹ آذر) برای یک هفته، شهر قونیه صحنه رقص سماع و دفزنی دراویشی است که از سراسر جهان به ترکیه میروند تا در بزرگداشت مولانا در آرامگاه او حضور داشته باشند.
جلالالدین محمد بلخی معروف به مولوی، مولانا و رومی، عارف، حکیم و شاعر بزرگ ایرانی بود که در قرن هفتم و در پانزدهم مهر سال ۵۸۶ هجری شمسی در بلخ به دنیا آمد.
مثنوی، دیوان شمس، فیه مافیه، مکتوبات، مجالس سبعه آثار به جا مانده از مولوی است. مثنوی معنوی، در شش دفتر و ۲۶ هزار بیت، بزرگترین اثر عرفانی ادبیات پارسی است.
دکتر عبدالکریم سروش، فیلسوف و نظریه پرداز ایرانی میگوید، مثنوی معنوی «تفسیر قرآن نیست، بلکه قرآن به زبان فارسی است.»
این مولوی شناس برجسته، در گفتگویی با برنامه افق بخش فارسی صدای آمریکا که بخشی از آن روز چهارشنبه (۱۹ آذر) پخش شد، به بررسی شخصیت مولانا و آثار او پرداخت، و در پاسخ به این پرسش که رویکرد نظام اسلامی ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷ به مولوی و مثنوی معنوی او چگونه بوده است، گفت هنوز عده کثیری از روحانیان ایران مولوی را نمیپسندند.
آقای سروش در توضیح، خلاصهای از ماجرای برخورد آیتالله روحالله خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی با برنامههای تلویزیونی او درباره مولانا در دهه ۶۰ که منجر به توقف پخش آنها شد را بیان کرد و گفت «آقای خمینی خیلی مرید مولانا بود، ارادتمند مولانا بود ... اما من یک رشته دروس در باب مولوی و مثنوی در تلویزیون داشتم که به دستور آقای خمینی قطع شد.»
وی در ادامه، از دیدار علی خامنهای، که در آن زمان رئیس جمهوری ایران بود، با آیتالله خمینی گفت که در آن درباره توقف پخش آن برنامهها از تلویزیون صحبت شد و آقای خمینی تایید کرد که به دستور او بوده است و در توضیح دلیل چنین تصمیمی به آقای خامنهای گفت «از وقتی که فلانی شروع کرد به اجرای این برنامه، از این طرف و آن طرف طومارها برای من میآمد برای قطع این برنامه، و من اعتنا نمیکردم ... تا وقتی که از فلان شهر، طوماری آمد؛ و من دیگر دیدم جای مقاومت نیست.»
به گفته دکتر سروش، آقای خامنهای که از او نقل قول میکرد، نام آن شهر را ذکر نکرد، ولی او حدس می زده که منظور مشهد بود: «من میدانستم، و خودم شنیده بودم از قم هم طومارهایی رفته بود. خوب برنامه قطع شد و خود آقای خمینی هم نتوانست مقاومت کند.»
آقای سروش در ادامه میگوید «در جامعه ما هنوز کثیری از روحانیان مولوی را نمی پسندند؛ و یک دلیل خیلی سادهاش این است که (آثار او را) نخواندهاند ؛ چون خواندن کتاب مولوی به هر حال خیلی هم آسان نیست و خیلی باید دقت کرد.»
به گفته دکتر سروش «مولوی، عشقنامه است» و فضای آثار او فضایی دیگر است که با فضای کتابهای دینی فرق دارد و آدم باید آمادگی مواجهه با این کلام را داشته باشد.»
برای دیدن نسخه کامل گفتگوی عبدالکریم سروش با سیامک دهقانپور در برنامه افق بخش فارسی صدای آمریکا، اینجا کلیک کنید.