بلوچستان، بزرگترین استان پاکستان، از آغاز پیدایش این کشور کم و بیش در حال شورش علیه حکومت مرکزی بوده است. اما، رهبر جدید ملی گرایان بلوچستان از گروه های مسلح مصراً خواسته است که دست از نبرد بردارند و با دولت پاکستان به مذاکره بنشینند.
ستیزه جویان جدایی طلب بلوچ مدتهاست که برای کنترل بیشتر منابع طبیعی و استقلال یافتن از پاکستان با دولت این کشور جنگیده اند. آغاز این درگیری ها به سال ۱۹۸۴ بازمی گردد.
ناآرامی در بلوچستان باعث شده که دولت پاکستان تعداد زیادی از نیروهای نظامی خود را در این استان فقیر مستقر کند. ولی مدتهاست که ناظران مستقل ازسخت گیری ها و نحوه رفتار نیروهای نظامی مستقر در منطقه شکایت کرده اند و می گویند که این نوع برخوردها باعث شعله ور شدن احساسات جدایی طلبانه در بلوچستان می شود.
ولی در ماه مه گذشته، انتخاب عبدالمالک، یک ملی گرای بلوچ، بعنوان استداندار، یا وزیر منتخب بلوچستان امید به ثبات و امنیت در بلوچستان را افزایش داده است.
مالک که حرفه اصلی اش طبابت است، اولین استداندار غیرنظامی بلوچ تبار به شمار می رود. او در یک خانواده طبقه متوسط تحصیل کرده بزرگ شده، که نه ارتباطی با روسای قبایل دارد، و نه از اعضای خانواده های مقتدر حاکم بر بلوچستان است.
مالک می گوید: «آنها (گروه های شورشی) باید بر سر میز مذاکره بنشینند و به گفتگو بپردازند. موضوع اصلی باید مردم بلوچستان باشد. اگر آنها با این نظر موافقت کنند ما می توانیم بلوچستان را توسعه دهیم و آباد کنیم و زندگی بهتری برای مردم فراهم آوریم و مردم سالاری را تقویت کنیم. ما در قرن بیست و یکم هستیم، و من فکر میکنم که ما می توانیم موفق شویم. ما همچنین می توانیم نه با توسل به سلاح، بلکه از راه دموکراتیک از حقوق خود دفاع کنیم.»
مالک با چالشهای متعددی روبروست که یکی از آنها یافتن مفقودشدگان در ناآرامی های بلوجستان است. وی گفته است که در مورد پیدا کردن راه حلی برای افراد مفقود شده، با نواز شریف، نخست وزیر پاکستان تماس گرفته است. او همچنین در نظر دارد که کنترل و نظارت شبه نظامیان منطقه، موسوم به « سپاه مرزبانان» را در اختیار بگیرد.
اگرچه نخست وزیر پاکستان قول داده است که وضعیت بلوچستان را بهبود بخشد، ولی بسیاری از تحلیل گران تردید دارند که او بتواند ارتش پاکستان را متقاعد کند تا رهبران غیر نظامی اختیارات بیشتری در حوزه سیاست های منطقه داشته باشند.
برخی از جدائی طلبان بلوچ ممکن است از مذاکرات صلح پشتیبانی نکنند. در حالی که مردم بلوچستان سوء رفتار نیروهای امنیتی را سرزنش میکنند، برخی از گروه های شورشی نیز متهم به آدم ربائی و کشتن ملی گرایان میانه رو هستند. خود مالک نیز در زمان مبارزات انتخاباتی ماه مه دست کم یک بار ترور شد که از آن جان سالم به در برد.
بلوچستان متشکل از۱۸ قبیله عمده است که این امر حکومت در این استان را بسیار مشکل ساخته است. ریاست هر قبیله ای را فردی بنام سردار به عهده دارد که فرماندهی نیروهای مسلح خود را در اختیار دارد.
با وجود تلاشهای دکتر مالک برای اتحاد بین گروه های جدایی طلب، تحلیل گران اعتقاد دارند که جنگ قدرت بین سرداران و اتحاد آنها با نظامیان قدرتمند پاکستان، جامعه بلوچستان را از نظر سیاسی در وضعیتی ضعیف و شکننده نگهداشته است.
برخی تحلیلگران می گویند احتمال بسیار می رود که اغلب مردم از طرح مالک برای برقراری صلح حمایت کنند.