اين دعوت در حالی صورت گرفته که از يکسو به نظر می رسد از ميزان تنشهای نظامی موجود در منطقه تا حدی کاسته شده، و از سوی ديگر فضای غالب بر اجلاس وزرای دفاع کشورهای عضو آس آن در سال جاری از حال و هوای ديپلماتيک تری برخوردار بوده است.
آس آن در سال جاری به منظور بررسی مسائل امنيتی منطقه، از وزاری دفاع ايالات متحده آمريکا، چين، ژاپن، روسيه و تعدادی ديگر از کشورهای منطقه خواسته است در اجلاس هانوی حضور يابند.
از سوی ديگر با توجه به اينکه در اوايل سال جاری ميلادی، پکن مناسبات نظامی خود را با ايالات متحده آمريکا در اعتراض به برنامه فروش تسليحات به تايوان به حال تعليق در آورد، به نظر می رسد پکن با دعوت از رابرت گيتس، خواهان از سر گيری مناسبات نظامی خود با آمريکا در سطح بالاتری است.
وزير دفاع چين نتيجه مذاکرات خود با مقامهای وزارت دفاع ژاپن را نيز مثبت توصيف کرده است. مناسبات چين و ژاپن از پس از واقعه برخورد کشتي های دو طرف در قلمرو آب های مورد اختلاف دو کشور با تنش همراه بوده است.
رابرت گيتس روز دوشنبه در جمع اعضای ارتش و دانشجويان ويتنامی در دانشگاه ملی ويتنام در هانوی به کشورهای واقع در جنوب شرقی آسيا اطمينان داد که: ايالات متحده همان طور که از سال ها پيش نسبت به مسائل اين منطقه احساس مسئوليت می کرده، باز هم بطور فعالانه نه تنها در مسائل اقتصادی و سياسی بلکه از لحاظ دفاع نظامی و امنيتی نيز در کنار کشورهای منطقه خواهد ايستاد.
ايالات متحده از آن بيم دارد که اختلافات ارضی موجود در مورد مجموعه جزاير کوچک منطقه به امکان دسترسی به يکی از بزرگترين خطوط بازرگانی آبی جهان لطمه بزند.
پکن می گويد، مسئله مالکيت ارضی آن بر جزاير اسپرتلی و پاراسل در استان هاينان جزو منافع آنی و ملی چين قلمداد می شود. استان هاينان شامل مجموعه ای از جزاير کوچک است که در خارج از سرزمين اصلی چين قرار دارد.
این جزایر از موارد اختلافات ارضی ميان چين، تايوان، ويتنام، فيليپين، برونئی، و مالزی است. اين جزاير با آنکه عمدتاً غير قابل سکونت هستند، اما گفته می شود بر روی وسيعترين ذخاير نفت و گاز طبيعی جهان قرار گرفته اند.
ايالات متحده امکان کشتيرانی آزاد در آبهای بين المللی را جزو منافع ملی خود می داند. رابرت گيتس گفت: اختلافات جاری منطقه بايد از طريق گفتگو، و بطور مسالمت آميز حل و فصل شوند.
به گفته وزير دفاع آمريکا با همکاری و اتحاد ميان اعضای اتحاديه کشورهای جنوب شرقی آسيا، کشورهای کوچکتر منطقه آسان تر می توانند مسائل و مشکلات امنيتی موجود در منطقه را حل کنند.
رابرت گيتس در جريان اقامت دو روزه خود در ويتنام با چند تن از وزرای دفاع کشورهای آسيایی که خواهان حمایت ايالات برای مقابله با تبدیل شدن چین به یک قدرت منطقه ای هستند، دیدار و گفتگو می کند.