قطر در رقابت برای ميزبانی مسابقات جام جهانی فوتبال سال ۲۰۲۲ برنده شد. در ميانجيگری در حل تنش های سياسی در خاورميانه و آفريقا نقش مهمی ايفا کرده است و در تلاش برای منزوی ساختن رژيم سوريه، رهبری اتحاديه عرب را در دست گرفته است. قطر اين کشور کوچک توانسته است در نقش يک ميانجيگر قدرت در جهان، ظاهر شود.
تحليلگران می گويند، مصر که در گذشته نقش ميانجيگری در جهان عرب را داشت، پس از برکناری حسنی مبارک، فضا را برای نقش ميانجيگری قطر، باز کرد - کشوری که تنها ۴۰ سال قبل به استقلال دست يافت.
قطر يکی از پشتيبانان اصلی عمليات ناتو در حمايت از مخالفان قذافی بود و به ارسال سلاح و نيرو برای سرنگونی رژيم ليبی، کمک کرد. امير خليفه بن حمد آل ثانی در سال ۲۰۰۸ به رهبران لبنانی کمک کرد به توافق سياسی دست يابند. دستاوردی که اتحاديه عرب، سازمان ملل متحد، فرانسه و ديگر کشورهای جهان در حصول آن، موفق نبودند. حاکمان قطر کمک کردند توافق آتش بس بين جنگجويان دارفور و رژيم خارطوم در سودان، در سال ۲۰۱۰ در دوحه، امضا شود.
تحرک سياسی دوحه در ايفای چنين نقشی در دهه گذشته، تمايل رهبران آن کشور را در متمايز ساختن خود از کشورهای همسايه، نشان می دهد. بويژه عربستان سعودی که در گذشته با قطر رابطه ای ناخوشايند داشت.
تحليلگران می گويند، يکی از عوامل کليدی در سياست خارجی قطر اين است که رهبری آن کشور توانست در گفتگوی بين کشورهای غرب و کشورهای پرتنش مسلمان، دخالت کند.
جرج نونامان، رييس دانشکده امور خارجی دانشگاه جرج تاون در دوحه، می گويد: قطر به عنوان يک کشور کوچک نقش فوق العاده ای در سياست جهانی بازی کرده است. نقشی که بالاخره يک کشور می بايست، ايفا می کرد. قطر واقعاً توانست در مقابل خيلی از کشورها، پيشتاز شود. حاکمان قطر در ايجاد اتحاد بين کشورهای شورای همکاری خليج و بعداً در ميان کشورهای اتحاديه عرب، واقعاً موثر بودند.
قطر يکی از متحدان نزديک آمريکا و پايگاه بزرگترين نيروی هوايی آمريکا در خاورميانه، برای برداشتن گام های مطابق با منافع غرب، پيشقدم شد؛ اين کشور تا قبل از جنگ ۲۰۰۹ بين اسراييل و حماس، با اسراييل رابطه داشت.
قطر در سال های اخير برای برقراری گفتگو بين آمريکا و ايران و حماس ترديد به خود راه نداده است.
آمريکا و افغانستان می خواهند توافق کنند آشوب گران طالبان دفتر سياسی خود را در قطر باز کنند و در حال گفتگو برای انتقال ۵ تن از رهبران طالبان هستند که سال هاست در گوانتانامو زندانی هستند.
جرج نونامان می گويد: تنها يک رهبری متمرکز می تواند چنين تحرکی در سياست خارجی داشته باشد. اين سياست به منافع اين کشور نيز کمک می کند. کشوری که تا دو دهه قبل کسی نام آن را نشنيده بود، اکنون می تواند حضوری موثر و سازنده داشته باشد.
کشور کوچک قطر که با درآمد سرانه حدود ۹۱ هزار دلار، در صدر کشورهای جهان قرار دارد، می تواند با دست باز به نقش ديپلماتيک خود ادامه دهد. تحليلگران می گويند قطر هيچ انگيزه مالی برای تحرکات سياسی خود ندارد.