بنا به اعلام «سازمان بین المللی کار» کمتر از یک پنجم زنان پاکستان در خارج از منزل اشتغال دارند. این گروه می گوید فقدان وسایل حمل و نقل عمومی امن و سالم یکی از دلایل عمده ای است که زنان تحصیل کرده و ماهر نمی توانند از چرخه مشقت بار فقر رهایی بیابند.
فرزانه لیاقت پرستار است، او روسری سنتی به سر می کند و در حالی که در بازار پررفت و آمد آبپاره اسلام آباد منتظر است، می گوید برای استفاده از اتوبوس های محلی عمومی احساس امنیت نمی کند و اغلب باید برای پیدا کردن صندلی ساعت ها صبر کند.
در پاکستان معمولا دو ردیف اول صندلی کنار راننده برای زنان رزرو می شود. بقیه صندلی های اتوبوس ویژه مردان است.
سید سعد گیلانی که از طرف «سازمان بین المللی کار» در مورد وسایل حمل و نقل عمومی مناسب برای زنان تحقیق کرده است، می گوید زنان شکایت می کنند که مردها آن ها را هل می دهند، به طور نامناسب آن ها را لمس می کنند، به حریم آن ها تجاوز می شود و احساس حقارت می کنند.
فرزانه لیاقت می گوید «زنان در قبال این آزار و اذیت ها خیلی کاری نمی توانند بکنند. او می گوید نه پلیس توانایی محافظت از زنان را دارد و نه راننده. این روزها پلیس نمی تواند از هیچ کس محافظت کند، پلیس باید مشغول رسیدگی به فساد و تروریسم باشد و زن ها از هیچ حریم امنی برخوردار نیستند و به هیچ وجه احساس امنیت نمی کند و در نهایت خودشان مسئول محافظت از خود هستند.
گیلانی می گوید آزار و اذیت زنان در اتوبوس فقط یکی از موارد تبعیض جنسیتی است که زنان پاکستان با آن روبرو هستند. زنان این کشور، به جز گروه های مرفه و ثروتمند کشور اغلب در منزل، در خیابان ها، در اماکن عمومی و در محل کار در معرض تبعیض قرار می گیرند در نتیجه، بسیاری از زنان فقیر و طبقه متوسط به ناچار خانه نشین می شوند.
گیلانی می گوید این به آن معنا است که «از هر صد زن در پاکستان، فقط یک زن می تواند به طور رسمی کار کند و این در حالی است که باید به طور کامل پوشیده و تحت نظر باشند.
با وجودی که زنان در بخش اشتغال به موفقیت هایی دست یافته اند، اما هنوز فقط بیست درصد از نیروی کار کشور را تشکیل می دهند و بیشتر آن ها در زمین های کشاورزی کارگران بدون دستمزد هستند.
دولت پاکستان چندین قانون برای محافظت از زنان تصویب کرده که محافظت از آن ها در برابر آزار و اذیت جنسی یکی از این قوانین است. اما آگاهی عمومی در مورد این قانون بسیار اندک است.
مردانی همچون افتخار احمود، مغازه دار محلی روستایی در حومه اسلام آباد می گوید تحصیل و یا اشتغال زنان با چالش های جدی روبرو است.
او می گوید «اگر من زنان خانواده ام را به مدرسه و یا برای کار در بیمارستان بفرستم، دو نفر باید همیشه آن ها را همراهی کند چون من باید او را تا ایستگاه اتوبوس ببرم و بعد با راننده اتوبوس صحبت کنم که او را با سلامت و امنیت به مقصدش برساند».
فرزانه بری، استاد مطالعات جنسیتی دانشگاه قائد اعظم در اسلام آباد می گوید مسئله تغییر کلی طرز فکر و رفتارهایی است که زنان را مجرم و گناهکار تقلی می کند.
او می گوید «به نظر من ما برای رفع هر دو معضل ناکام مانده ایم. ما نتوانسته ایم طرز فکر مردم را تغییر دهیم چون برای ارائه آموزش در این زمینه شکست خورده ایم. ما برای آگاهی رسانی عمومی در سطوح کافی ناکام بوده ایم تا مردم مطلع باشند، ما حتی قادر نبوده ایم شرایطی را فراهم کنیم که زنان بتوانند آنقدر توانمند و مطمئن باشند که بتوانند در برابر همه انواع خشونت های سنتی و فرهنگی از خود محافظت کنند».
بری افزود اغلب با دانشجویان رشته های کارشناسی ارشد که بی پرده در مورد مبارزه با تبعیض جنسیتی صحبت می کنند، برخوردهای نامناسبی می شود. بنا به گفته او، «این دانشجویان می گویند وقتی در مورد مبارزه با تبعیض جنسیتی صحبت می کنند، اعضای خانواده و دوستان ضمن مخالفت با آن ها، چنین طرز فکرهایی را رد می کنند».
راننده های اتوبوس می گویند نمی توانند مردان را به زور از صندلی هایشان بلند و یا شرایطی فراهم کنند که زنان راحت و در شرایطی قرار داشته باشند که در جامعه محافظه کار پاکستان قابل پذیرش است. راننده های اتوبوس که با افزایش هزینه سوخت مواجه هستند، می گویند که راه اندازی اتوبوس های ویژه زنان از نظر مالی عملی نیست.
بنابراین با وجودی که دولت لوایح قانونی برای محافظت از زنان تصویب می کند و تعداد زنانی که تحصیل می کنند و از مهارت های مختلف برخوردار می شوند، افزایش می یابد اما هنوز تعداد بسیاری از زنان این کشور برای یک زندگی بهتر با چالش های قابل توجهی روبرو هستند.
فرزانه لیاقت پرستار است، او روسری سنتی به سر می کند و در حالی که در بازار پررفت و آمد آبپاره اسلام آباد منتظر است، می گوید برای استفاده از اتوبوس های محلی عمومی احساس امنیت نمی کند و اغلب باید برای پیدا کردن صندلی ساعت ها صبر کند.
در پاکستان معمولا دو ردیف اول صندلی کنار راننده برای زنان رزرو می شود. بقیه صندلی های اتوبوس ویژه مردان است.
سید سعد گیلانی که از طرف «سازمان بین المللی کار» در مورد وسایل حمل و نقل عمومی مناسب برای زنان تحقیق کرده است، می گوید زنان شکایت می کنند که مردها آن ها را هل می دهند، به طور نامناسب آن ها را لمس می کنند، به حریم آن ها تجاوز می شود و احساس حقارت می کنند.
فرزانه لیاقت می گوید «زنان در قبال این آزار و اذیت ها خیلی کاری نمی توانند بکنند. او می گوید نه پلیس توانایی محافظت از زنان را دارد و نه راننده. این روزها پلیس نمی تواند از هیچ کس محافظت کند، پلیس باید مشغول رسیدگی به فساد و تروریسم باشد و زن ها از هیچ حریم امنی برخوردار نیستند و به هیچ وجه احساس امنیت نمی کند و در نهایت خودشان مسئول محافظت از خود هستند.
گیلانی می گوید آزار و اذیت زنان در اتوبوس فقط یکی از موارد تبعیض جنسیتی است که زنان پاکستان با آن روبرو هستند. زنان این کشور، به جز گروه های مرفه و ثروتمند کشور اغلب در منزل، در خیابان ها، در اماکن عمومی و در محل کار در معرض تبعیض قرار می گیرند در نتیجه، بسیاری از زنان فقیر و طبقه متوسط به ناچار خانه نشین می شوند.
گیلانی می گوید این به آن معنا است که «از هر صد زن در پاکستان، فقط یک زن می تواند به طور رسمی کار کند و این در حالی است که باید به طور کامل پوشیده و تحت نظر باشند.
با وجودی که زنان در بخش اشتغال به موفقیت هایی دست یافته اند، اما هنوز فقط بیست درصد از نیروی کار کشور را تشکیل می دهند و بیشتر آن ها در زمین های کشاورزی کارگران بدون دستمزد هستند.
دولت پاکستان چندین قانون برای محافظت از زنان تصویب کرده که محافظت از آن ها در برابر آزار و اذیت جنسی یکی از این قوانین است. اما آگاهی عمومی در مورد این قانون بسیار اندک است.
مردانی همچون افتخار احمود، مغازه دار محلی روستایی در حومه اسلام آباد می گوید تحصیل و یا اشتغال زنان با چالش های جدی روبرو است.
او می گوید «اگر من زنان خانواده ام را به مدرسه و یا برای کار در بیمارستان بفرستم، دو نفر باید همیشه آن ها را همراهی کند چون من باید او را تا ایستگاه اتوبوس ببرم و بعد با راننده اتوبوس صحبت کنم که او را با سلامت و امنیت به مقصدش برساند».
فرزانه بری، استاد مطالعات جنسیتی دانشگاه قائد اعظم در اسلام آباد می گوید مسئله تغییر کلی طرز فکر و رفتارهایی است که زنان را مجرم و گناهکار تقلی می کند.
او می گوید «به نظر من ما برای رفع هر دو معضل ناکام مانده ایم. ما نتوانسته ایم طرز فکر مردم را تغییر دهیم چون برای ارائه آموزش در این زمینه شکست خورده ایم. ما برای آگاهی رسانی عمومی در سطوح کافی ناکام بوده ایم تا مردم مطلع باشند، ما حتی قادر نبوده ایم شرایطی را فراهم کنیم که زنان بتوانند آنقدر توانمند و مطمئن باشند که بتوانند در برابر همه انواع خشونت های سنتی و فرهنگی از خود محافظت کنند».
بری افزود اغلب با دانشجویان رشته های کارشناسی ارشد که بی پرده در مورد مبارزه با تبعیض جنسیتی صحبت می کنند، برخوردهای نامناسبی می شود. بنا به گفته او، «این دانشجویان می گویند وقتی در مورد مبارزه با تبعیض جنسیتی صحبت می کنند، اعضای خانواده و دوستان ضمن مخالفت با آن ها، چنین طرز فکرهایی را رد می کنند».
راننده های اتوبوس می گویند نمی توانند مردان را به زور از صندلی هایشان بلند و یا شرایطی فراهم کنند که زنان راحت و در شرایطی قرار داشته باشند که در جامعه محافظه کار پاکستان قابل پذیرش است. راننده های اتوبوس که با افزایش هزینه سوخت مواجه هستند، می گویند که راه اندازی اتوبوس های ویژه زنان از نظر مالی عملی نیست.
بنابراین با وجودی که دولت لوایح قانونی برای محافظت از زنان تصویب می کند و تعداد زنانی که تحصیل می کنند و از مهارت های مختلف برخوردار می شوند، افزایش می یابد اما هنوز تعداد بسیاری از زنان این کشور برای یک زندگی بهتر با چالش های قابل توجهی روبرو هستند.
