جستجوی ناپدیدشدگان رانش زمین ادامه دارد

در پی رانش زمین در ایالت واشنگتن در شمال غرب آمریکا، مأموران امداد یک هفته است که گل و لای را در تلاش برای یافتن افراد ناپدیدشده زیر و رو می کنند. تام بنس، خبرنگار صدای آمریکا از محل وقوع فاجعه گزارش می دهد.

در یک هفته ای که از فاجعه طبیعی رانش زمین در ایالت واشنگتن می گذرد، امدادرسانان محلی احساساتشان را با جملاتی مشابه گفته های تراویس هاتس رئیس آتش نشانی منطقه اوسو بیان می کنند:
«تا اینجا نباشید و به چشم خودتان نبینید، نمی توانید عمق فاجعه، و تلاش ما برای نجات مردم را درک کنید. عکس ها چندان گویا نیست. با نگاه کردن به یک عکس، یا تماشای تصاویر تلویزیونی نمی توانید همه آنچه را که اتفاق افتاده بفهمید. عکس و فیلم واقعیت را منعکس نمی کند.»

خود من وقتی همراه با گروه خبرنگاران به حاشیه محل گل رانش رسیدم توانستم قضاوت درستی از عمق این فاجعه طبیعی داشته باشم.

رانش شدید زمین در ساعت ۱۰:۳۷ بامداد شنبه هفته گذشته در منطقه ای به وسعت بیش از دو و نیم کیومتر مربع روی داد. گزارش های سازمان لرزه شناسی آمریکا در روزهای بعد نشان داد که رانش زمین با سرعت زیاد و بدون علائم هشدار دهنده قبلی روی داده ، به طوری که ساکنان محلی غافلگیر شده اند و نتوانسته اند پناهگاهی بیابند. با توجه به وسعت منطقه ای که رانش زمین در آن رخ داده، حتی اگر سرعت گل رانش کمتر بود، بازهم اهالی محل جایی برای پناه جستن پیدا نمی کردند. بارش باران در روزهای بعد از رانش، عملیات جستجو و نجات را به مراتب دشوارتر کرد.

رئیس اداره آتش نشانی در شهر اوسو در ایالت واشنگتن به ساکنان مناطق اطراف منطقه ای که رانش زمین روی داد هشدار داده است که ممکن است شمار قربانیان بسیار زیاد باشد. تا کنون اجساد ۲۶ نفر پیدا شده؛ ولی هنوز از سرنوشت ۹۰ نفر که در جریان رانش زمین مفقود شدند، خبری به دست نیامده و احتمال مرگ آنها می رود. امدادرسانان تازه نفس جای نیروهای قبلی را می گیرند.

استیو میسن با لباس زرد آتش نشانی و کلاه ایمنی راه را برای ما باز می کند تا به قسمتی برسیم که چشم اندازی بر روی منطقه آسیب دیده است. از اینجا می توانیم جریان گل رانش را بالا ببینیم: دشتی وسیع و موجدار که تقریباً تمامش به رنگ خاکستری است. در سراسر منطقه، آب در گودال هایی کم عمق یا حفره هایی که در تنه درختان کهنسال به وجود آمده جمع شده است. از این فاصله مثل چوب کبریت هایی به نظر می رسد که روی زمین پخش شده اند. در حاشیه دشت گل گرفته، نشانه هایی از خانه ها و بناهایی که قبلاً اینجا بوده دیده می شود که به سختی قابل تشخیص است. آقای میسن می گوید:
«بعضی خانه ها کمتر از بقیه آسیب دیده، ولی بیشترشان طوری است که انگار برهم زن برقی (آشپزخانه = فود پراسسور) خردشان کرده و روی زمین پاشیده اند.»

از دیدن این صحنه یاد بقایای آتشفشان کوه سنت هلن در سال ۱۹۸۰ افتادم. آقای میسن ادامه می دهد:
«خوب، زمین تکان خورده و جا به جا شده، مثل آتشفشان سنت هلن. ولی در مقیاسی کوچکتر. کوه سنت هلن روی سر خانه هایی که در مسیر آتشفشان بودند، فروریخت و همه را در خود فرو برد.»

در میان انبوهی از گل، جستجوگران و رانندگان ماشین های سنگین در لباس های زرد، آبی و نارنجی براق، با کلاه های ایمنی قرمز رنگ دیده می شوند که به سختی، و به کندی راه خود را در وسط گل و لایی که تا کمرشان می رسد، باز می کنند. آقای میسن می گوید:
«کارمان مثل کارآگاه و پزشک قانونی است. همین طور که زمین را زیر و رو می کنیم، مردم همه حرکاتمان را زیر نظر دارند. ماشین های خاکبرداری و غیره با احتیاط تمام ذرات کوچک را بلند می کنند و به کناری می گذارند. در همین حال، مردم به دقت محل خاکبرداری شده و گل و لای کنار گذاشته شده را می کاوند. آن وقت ماشین دوباره به کار می افتد و تکه دیگری از گل و لای را جا به جا می کند.»

شاید صدای فرورفتن چکمه ها در گل و لای یکی از صداهای شاخص این فاجعه طبیعی شود. روزی که من و خبرنگاران دیگر از منطقه دیدن می کردیم، باز هم باران می آمد. آقای میسن گفت بزرگترین چالش امدادگران، جستجو در میان گل و لایی است که تا کمر می رسد.

وقتی از ماشین پیاده شدم، سکوتی غریب حکمفرما بود. دیواری از گل بزرگراه را بندآورده بود. دکل های امداد، شلنگ های زرد و لودرهای کوچک را اینجا و آنجا می شد دید. اما هیچکدام کار نمی کردند. اندکی بعد دلیلش را فهمیدم.

جمعی از اعضای یک فامیل آنجا بودند. آمده بودند جایی را ببینند که یک چند نفر از بستگانشان احتمالاً نفس های آخرشان را کشیده بودند. روزی چند بار پیش می آید که امدادگران دست از کار بکشند و به خانواده های قربانیان فرصتی بدهند تا گردهم بیایند و به بستگانشان ادای احترام کنند.

لحظه اندوهبار و سنگینی بود.