لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۰۱:۵۹

جان کری: توافق اتمی هنوز ممکن است، اما زمان رو به پایان است


مقاله جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا، در واشنگتن پست

بیستم ژوییه، ضرب الاجل تعیین شده برای دستیابی به یک توافق جامع در مورد برنامه اتمی ایران به سرعت نزدیک می شود.

همه این مدت، این مذاکرات در مورد اتخاذ یک تصمیمی بوده است که رهبران ایران باید آن را بگیرند. آنها می توانند با برداشتن گام های لازم برای اطمینان دادن به دنیا که برنامه اتمی کشورشان صرفا صلح آمیز خواهد بود، و صرف ساختن یک سلاح نخواهد شد، موافقت کنند، یا می توانند برای پایان دادن به انزوای اقتصادی و دیپماتیک و بهبود زندگی مردمشان، یک فرصت تاریخی را بر باد دهند.

دیپلماسی و رهبری با تصمیم گیری های سخت همراه است، اما این (مورد) نباید یکی از آن تصمیم های دشوار باشد.

مسوولان ایرانی بارها و به روشنی گفته اند که هیچ قصدی برای تولید سلاح اتمی ندارند و فعالیت های اتمی آنها تنها برای برطرف کردن نیاز های غیرنظامی طراحی شده است. بر فرض صحت این گفته، اثبات آن کار سختی نیست.

ایالات متحده آمریکا و شرکای ما به ایران نشان داده اند که چقدر جدی هستیم. در زمان مذاکرات برای رسیدن به « طرح اقدام مشترک»، ما دست خود را به سمت ایرانی ها دراز کردیم و با آنها به طور مستقیم ملاقات کردیم تا بفهمیم ایران از برنامه اتمی خود چه می خواهد. همراه با شرکای بین المللی خود، ما مسیری را ترسیم کردیم که به ایران امکان می دهد که یک برنامه (اتمی) داخلی، صرفا برای اهداف صلح آمیز داشته باشد. ما ثابت کردیم که در ارائه فراغت مالی انعطاف پذیر بودیم.

در جریان این گفتگوها، مذاکره کنندگان ایران جدی بوده اند. ایران با عمل به تعهداتش در «طرح اقدام مشترک» فراتر از انتظارات برخی ها ظاهر شد، و زمان و فضا برای ادامه مذاکرات جامع اتمی را فراهم کرد. ایران، به طور خاص، در حال از بین بردن ذخایر اورانیوم با غنای بالای خود است، از طریق عدم نصب و یا عدم آغاز فعالیت سانتریفیوژ های اضافی قابلیت غنی سازی را محدود کرده، از پیشروی بیشتر در تاسیسات غنی سازی و راکتور آب سنگین خودداری کرده و اجازه بازرسی های بیشتری را داده است. در عوض، در حالی که معماری تحریم های بین المللی و بیشتر خودِ تحریم ها به صورت پایدار پابرجا است، اتحادیه اروپا و گروه ۱+۵ فراغت مالی محدودی را برای ایران فراهم کردند.

اکنون ایران باید تصمیم گیری کند. در زمان مذاکرات جامع اتمی، دنیا به دنبال چیزی جز اینکه ایران حرف هایش را با اقدامات اساسی و قابل تصدیق و تایید ثابت کند، نبوده است. ما طی چندین ماه گذشته یک رشته اقدامات منطقی و قابل تایید که به آسانی قابل دستیابی است را پیشنهاد کردیم که اطمینان می دهد ایران نخواهد توانست به سلاح اتمی دست یابد و برنامه اتمی اش به اهداف صلح آمیز محدود خواهد بود. در عوض به ایران تضمین داده می شود که به طور مرحله ای از تحریم ها مرتبط با فعالیت اتمی خلاص شود.

ایران چه انتخابی خواهد کرد؟ به رغم ماه ها گفتگو، هنوز نمی دانیم. ما می دانیم که فاصله های جدی هنوز میان آنچه مذاکره کنندگان ایران می گویند حاضر هستند انجام دهند، با آنچه باید برای رسیدن به توافق جامع اتمی انجام دهند، وجود دارد. ما همچنین می دانیم که خوش بینی علنی آنها در مورد نتیجه احتمالی این مذاکرات، تا به امروز، با مواضعی که پشت درهای بسته بیان کرده اند، همخوانی نداشته است.

این فاصله ها به خاطر این نیست که خواسته های ما بیش از حد بوده است. برعکس، اتحادیه اروپا و مذاکره کنندگان گروه ۱+۵ دقیقا به سوالات و نگرانی های ایران گوش داده اند و تا جای ممکن که با اهداف اساسی ما در این مذاکرات منطبق بود، انعطاف نشان داده اند. ما با ایران از نزدیک روی طراحی مسیر یک برنامه اتمی کار کرده ایم که با همه الزامات یک برنامه صلح آمیز و غیر نظامی مطابق است.

اما همچنان بین آنچه ایران می گوید نیتش از برنامه اتمی است، و آنچه در واقع محتوای برنامه اتمی اش را تا به امروز شامل می شود، اختلاف وجود دارد. اختلاف میان آنچه ایران می گوید، و آنچه انجام داده، اهمیت این را نشان می دهد که چرا این مذاکرات لازم است و چرا در ابتدا، جامعه بین المللی برای اعمال تحریم ها علیه ایران متحد شد.

ادعای ایران که دنیا باید صرفا به حرف هایش اعتماد کند، این حقیقت را نادیده می گیرد که آژانس بین المللی انرژی اتمی، از سال ۲۰۰۲ ده ها مورد از تخطی های ایران از تعهدات بین المللی اش در زمینه منع گسترش تسلیحات اتمی را گزارش کرده است که از اوایل دهه ۱۹۸۰ شروع شده اند.

شورای امنیت سازمان ملل متحد با اتخاذ چهار قطعنامه طبق فصل هفتم، ایران را ملزم کرد که گام هایی برای رسیدگی به این تخلفات بر دارد. این تخلفات نمی تواند نادیده گرفته شود، اگر قرار است که به یک راه حل جامع اتمی رسید، باید ایرانی ها به آن موارد بپردازند. اینها تنها انتظارات یک کشور نیست، بلکه انتظارات جامعه جهانی است.

برای فراغت از تحریم ها، جهان صرفا از ایران می خواهد تا نشان دهد که فعالیت های اتمی اش همانی است که ادعا می کند.

۹ ماه پیش، حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در واشنگتن پست نوشت: «سیاست بین الملل دیگر یک بازی که یک طرف ببرد و طرف دیگر ببازد نیست، بلکه یک عرصه چند وجهی است که در آن همکاری و رقابت معمولا به طور همزمان رخ می دهد،...انتظار می رود سران جهان سردمدار تبدیل تهدید ها به فرصت ها باشند.»

در چنین فضایی بود که باراک اوباما، رئیس جمهوری، آمریکا را به بررسی احتمال رسیدن به یک راه حل برای برنامه اتمی ایران از طریق مذاکره متعهد کرد. ما وارد این روند مذاکرات شدیم چون عقیده داشتیم که فرصتی واقعی برای موفقیت داشت.

این فرصت موفقیت هنوز وجود دارد، اما زمان رو به پایان است.

اگر ایران قادر است این تصمیم ها را بگیرد، برای مردم ایران و اقتصاد آنها نتایج مثبتی در پی خواهد داشت. ایران خواهد توانست از دانش علمی قابل توجه خود، برای همکاری های بین المللی غیرنظامی هسته ای استفاده کند. شرکت ها می توانند به ایران بازگردند و با خود سرمایه هایی که (در ایران) بسیار مورد نیاز است، شغل و کالاهای بیشتر و خدمات بیشتری بیاورند. ایران می تواند به نظام مالی بین المللی دسترسی بیشتری داشته باشد. نتیجه آن اقتصادی برای ایران خواهد بود که با یک سرعت قابل توجه و پایدار توسعه خواهد یافت که استاندارد زندگی مردم ایران را افزایش می دهد. اگر ایران آماده (چنین انتخابی) نباشد، تحریم های بین المللی سخت تر و انزوای ایران عمیق تر می شود.

مذاکره کنندگان ما از هم اکنون تا ۲۰ ژوییه به طور مرتب در وین کار خواهند کرد. ممکن است برای اضافه کردن زمان بیشتر به ساعت فشار باشد. اما تمدید (مدت مذاکرات) ممکن نیست مگر اینکه همه طرف ها با آن موافقت کنند و آمریکا و دیگر شرکای ما به صرف اینکه مذاکرات ادامه یابد، به تمدید زمان آن رضایت نمی دهند. ایران باید در فرصت باقی مانده نشان دهد که به طور واقعی تمایل دارد که به نگرانی های مشروع جامعه بین المللی پاسخ دهد.

در این دنیای آشفته، معمولا فرصتی پیش نمی آید که بتوان به صورت صلح آمیز به توافقی دست یافت که با همه نیازهای اساسی تمامی طرف ها که به صورت علنی بیان شده اند، مطابق باشد، دنیا را امن تر کند، تنش های منطقه ای را کاهش دهد و رفاه بیشتری را فراهم کند. ما اکنون چنین فرصتی داریم و دستیابی به یک موفقیت تاریخی امکان دارد. این امر به اراده سیاسی و اثبات نیت ها بستگی دارد، و نه به توانایی. مسئله انتخاب ها است. بگذارید عاقلانه انتخاب کنیم.

XS
SM
MD
LG