نمایشگاه «بیل ویولا- پرتره های متحرک» در موزه ملی پرتره آمریکا بازدیدکنندگان زیادی را جلب کرده چرا که نخستین نمایشگاه موزه پرتره است که با استفاده از تکنولوژی ویدئو به تصویرگری پرداخته است. این پرتره های متحرک با مفهوم های فلسفی و عناصری مانند آب و نور بیننده را به تامل وا می دارد.
«عثما نعیم» متصدی هنرهای چاپی، طراحی و رسانه ای در موزه ملی پرتره آمریکا به بیل وییولا به عنوان یکی از پیشگامان در هنر رسانه ای اشاره می کند و می گوید هنر ویدئویی گام بعدی برای موزه بود. چون در هنر ویدئویی پیشتاز است و از نقطه آغاز هنر ویدئویی در این زمینه فعال بوده است.
«استخر آیینه ای» اثری از سال ۱۹۷۷ قدیمی ترین ویدئوی بیل ویولا در این نمایشگاه است. تصویر خود هنرمند را میبینیم که میخواهد بپرد درون استخر اما در هوا «فریز» می شود درحالیکه در انعکاس استخر حرکت را در طبیعت اطرافش می بینیم که همچنان ادامه دارد.
ممکن است این ویدئو اثر جالبی به نظر نیاید اما ویولا از جدیدترین روشهای تدوین ویدئو در این فیلم استفاده کرده است که در آن زمان ابتکار بزرگی محسوب میشد.
در دهه ۱۹۶۰ میلادی استودیوهای فیلم دستگاههای فیلمبرداری را به انستیتوهای هنر بخشیدند. دوربین های فیلمبرداری برای نخستین بار برای هنرمندان قابل دسترسی شد و فیلم ویدئویی به عنوان یک سبک هنری ریشه گرفت.
با اینکه در آن دوره هنرمندان زیادی به دنبال خلق آثار طنز می رفتند، بیل ویولا تصمیم گرفت ویدئوها با مفهومهای اگزیستانسیالیستی بسازد.
وی در کودکی نزدیک بود مرگ را تجربه کند و در دریاچه غرق شود. حادثه ای که در شکل گیری هنرش تاثیرگذار بوده است و همواره در آثارش به معلق بودن انسان بین دو جهان اشاره میکند و می پرسد که از کجا آمده ایم و به کجا میرویم.
مانند سری «خواب بیننده». در این مجموعه به شیوه های مختلف تحول و حالت های مختلف بودن اشاره می شود. آیا این افراد دارند از این دنیا میروند؟ آیا مرده اند؟ آیا در آرامش هستند؟ یا در تعمق فرو رفته اند؟
عثما به اثری به نام «قایق الواری» به عنوان پرجاذبه ترین ویدئوی نمایشگاه اشاره می کند که از بعد از حملات ۱۱ سپتامبر از سوی المپیک تابستانی آتن سفارش داده شد. در پی آن فاجعه بیل می خواست اثری بسازد که نشان بدهد مردم آمریکا از آن فاجعه جان سالم به در میبرند.
او از تابلوی نقاشی «قایق الواری» تئودور ژریکو از قرن ۱۹ میلادی الهام گرفت. در این اثر نجات‌یافتگان قایقی الواری را بر تخته‌پاره‌ای در میان موج‌های خروشان می بینیم که در انتظار کمک هستند.
آثار ویولا همچنین تلفیقی است از مکتبهای دینی شرق و غرب. در سری «رنج و اندوه» به سوگواری شاهدان مرگ عیسی می پردازد . در سری «کاترین» از تصاویر قدیس مسیحی «کاترین اسکندریه» الهام گرفته است و مراحل مختلف زندگی را در یک چهار دیواری روایت میکند.
او همچنیندر سفرهایش به نقاط مختلف دنیا با مکتب عرفان و بودا آشنا شد و در ویدئوی «۴ دست» حرکات دست خود و اعضای خانواده اش را به تصویر می کشد که نماد آرامش و صلح است.
از ویژگیهای ویدئو های بیل ویولا سرعت کند آنهاست. او می خواهد ویدئوهایش تاثیر برعکس تکنولوژی را بر بیننده داشته باشد. هدفش این است که بیننده با تماشای این فیلمهای کوتاه از سرعت خود بکاهد و نگاه کند .
عثما می گوید اهمیت هنریویدئوهای بیل ویولا در نشان دادن این امر است که نیاز به مطرح کردن و بررسی وجود انسان همچنان پا بر جاست. عثما از بیل ویولا به عنوان یک فیلسوف یاد می کند که با به کار گیرییک هنر معاصر باعث به درون نگری بیننده میشود. و هر فردی با هر پیشینه ای میتواند با این مفهوم ارتباط برقرار کند.
نمایشگاه پرتره های متحرک بیل ویولا تا ماه می در موزه ملی پرتره امریکا برپا خواهد بود.
