لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۰۶:۰۶

نخستین شهرک سینمایی ایران خاک می شود


بخشی از شهرک سینمایی غزالی
بخشی از شهرک سینمایی غزالی
شهرک سینمایی غزالی از جمله میراث بجا مانده علی حاتمی از بنیانگذاران سینمای ملی ایران است. هنرمندی که گشاینده راه سینمای ملی ایران بود و همچون آکیراکوراساوا میراث فرهنگی سرزمینش را دستمایه کارهای سینمایی قرار داد.
آثاری ماندگار همچون: حسن کچل، طوقی، باباشمل، حاجی واشنگتن، سربداران، تا واپسین اثر نیمه تمامش جهان پهلوان تختی.

حکم روزگار چنین بود که همگی فیلمهای پیش از انقلابش همراه با نخستین ساخته پس از انقلابش یعنی حاجی واشنگتن ممنوع شوند. با این همه، او با پذیرش همه محدودیت های حکومتی سریال سازی تلویزیونی را آغاز کرد که زمینه ساز ساخت شهرک سینمایی غزالی شد.

علی حاتمی که بر بهره گیری از معماری و آرایه های ایرانی در فیلمها تاکید داشت ساخت شهرک را در توسعه سینمایی با هویت ملی سخت موثر می دانست.
به گفته علی حاتمی تجربه ساخت چینه چیتای ایتالیا بعنوان یکی از عوامل موثر در اعتلای سینمای ایتالیای پس از جنگ دوم جهانی، یاری رسان تصمیم گیری علی حاتمی برای پیگیری بنای این شهرک بود.
هرچند پیش از او استودیو پارس در همان جاده کرج دکورهای ایران باستان را برای ساخت فیلمهای تاریخی خود ساخته بود؛ اما همگان می دانستند آن گونه دکورها نمی تواند به سینمای واقعگرا کمک کند. بازسازی عظمت و زیبایی تهران صدسال پیش گونه ای نماد نوستالوژی تهران دوران تجدد است.

اگر جعفر شهری کتاب چندجلدی تهران قدیم را نوشته، تا فرهنگ و بناهای تهران را از فراموشی برهاند، علی حاتمی با ساخت این شهرک که برگرفته از چینه چیتای ایتالیا بود در پی آن بود تا علیه سیاست دیرینه نابودی گذشتگان هشدار داده باشد.
برای همین لاله زار دوران رضاشاهی را با همه تالارهای نمایش و فیلم، کافه ها و هتل ها بازسازی کرد. هرچند این خیابان بازسازی شانزه لیزه پاریس بود که به دستور ناصرالدین شاه با همان شکل و شمایل و کاربرد در تهران ساخته شد. تلگرافخانه، شهرداری، کاخ گلستان و میدان ارگ حول و حوش این خیابان ساخته شد تا آرزوی ناصرالدین شاه برای شانزه لیزه وطنی تحقق یابد.

بی گمان باید چنین روایتی درست باشد که چهره بازنمایی شده روزگار از دست رفته، خوشایند دولتمردان جمهوری اسلامی نبوده که این نخستین شهرک سینمایی ایران، نه تنها گسترش نیافت که رو به ویرانی نیز گذاشت.
نخستین گام ویرانی در جریان ساخت سریال تلویزیونی کلاه فرنگی برداشته شدکه نمونه کوچک شده شهر تاریخی باشتین که سریال سربداران در آن ساخته شد، به دلیل کمبود جا برای آرایه های سریال ویران شد.

پس از آن بنای شبیه سازی شده تکیه دولت به توجیه ناایمن بودنش ویران شد.روند ویرانی تدریجی شهرک غزالی توسط مالکانش یعنی صداوسیمای جمهوری اسلامی به چنان حدی رسید که شرکت سایپا بدون واهمه از جنجال رسانه های داخلی و خارجی زمین آن را به ساخت مجمتع مسکونی اختصاص داد.
XS
SM
MD
LG