گزارش سیاسی: تبلیغات پرشور و حال انتخابات ریاست جمهوری در ایران 

گری توماس، خبرنگار صدای آمریکا، واشنگتن

مردم ایران روز جمعه برای انتخاب رئیس جمهوری جدید پای صندوق های رای خواهند رفت.

رقابت های انتخاباتی، محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری کنونی را در چالش با نامزدهای اصلاح طلب و محافظه کار قرار داده است.

تبلیغات انتخاباتی این دوره به رویارویی سیاسی بی سابقه ای بدل شده است.

انتخابات ریاست جمهوری ایران معمولا" نسبتا" آرام بوده اند. اما رقابت های این دوره روند آرامی را طی نکرده است.

رابین رایت، روزنامه نگار و کارشناس خاورمیانه می گوید: « رقابت های انتخاباتی سال ۲۰۰۹ ایران به طور شگفت آوری به یک پدیده خصمانه بدل شده است. این رقابت ها در سطحی شدت گرفته که به حمله های شخصی نامزدها علیه یکدیگرانجامیده است، امری که هرگز در گذشته در عرصه سیاست ایران مشاهده نشده بود. این رقابت های انتخاباتی نسبت به دوره های گذشته، تنوع و نقدهای علنی و آشکار بیشتری داشته است.»

میر حسین موسوی، نامزد اصلاح طلب، که از دیدگاه بسیاری از تحلیل گران جدی ترین رقیب رئیس جمهوری کنونی ست، در یکی از مناظره های دو نفره به طور علنی سیاست های اقتصادی وی را به باد انتقاد شدید گرفت و وی را به تخریب وجهه بین المللی کشور متهم کرد.

پرزیدنت احمدی نژاد هم در اقدامی تلافی جویانه، موسوی را به حمایت از سوی علی اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهوری پیشین متهم کرده است.

نکته شگفت آور دیگر این دوره، حضور علنی زهرا رهنورد، همسر موسوی و استاد علوم سیاسی بود که در رقابت های انتخاباتی نقش موثری بازی کرده است.

پرزیدنت احمدی نژاد، رهنورد را به نقض مقررات متهم کرده و تحصیلات دانشگاهی وی را مورد پرسش قرار داده است.

خانم رهنورد و آقای رفسنجانی تهدید کرده اند پرونده شکایت قانونی علیه رئیس جمهوری تشکیل خواهد داد.

فضای رقابت های انتخاباتی آن چنان مسموم شده است که رفسنجانی در اقدامی بی سابقه و غیرمعمول، نامه سرگشاده علنی خطاب به علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی منتشر و از سکوت او در قبال آنچه که وی توهین، اتهامات دروغین و افترا نامیده است، گلایه کرد.

دو چالش دیگر در این رقابت ها نیز وجود دارد. اول، حضور مهدی کروبی، رئیس پیشین مجلس است که می تواند به طور بالقوه آرای نامزدهای اصلاح طلب را بکشند و دوم محسن رضایی، فرمانده پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ست که در مقام نامزد محافظه کاری ست که رای دهندگانی که تمایلی به انتخاب مجدد پرزیدنت محمود احمدی نژاد ندارند، می توانند به او رای دهند.

هر دو نامزد به شدت از عملکرد رئیس جمهوری کنونی انتقاد کرده اند. اما چشم انداز پیروزی آن ها در انتخابات دور از ذهن می نماید.

رابین رایت می گوید: « سطح بی سابقه حمله های شخصی به طور کامل بررئیس جمهوری کنونی متمرکز شده است. احمدی نژاد بزرگترین معضل است و همه
نامزدهای دیگر، برنامه های انتخاباتی خود را بر اساس ناکارآمدی های دولت او در عملکرد اقتصادی و جنجال ها پیرامون سیاست خارجی او تنظیم شده است.»

ارقام نظرسنجی اخیر « بنیاد آمریکای نوین »، یک گروه غیر حزبی خصوصی حاکی از آن است که با وجود جمعیت کثیری از رای دهندگانی که هنوز در انتخابات نامزد خود مرددند، پرزیدنت احمدی نژاد گوی سبقت را از دیگران می رباید.

کن بالن، رئیس گروه « فردای عاری از ترور» که در برگزاری این نظرسنجی همکاری کرده است می گوید: « نتایج این نظرسنجی نشان می دهد که رای دهندگان ایرانی لزوما" از ناکارآمدی اقتصادی آقای احمدی نژاد انتقاد نمی کنند اما خواستار آزادی های بیشتر، برقراری ارتباط بهتر با جامعه بین الملل و شفافیت بیتشر در ساختار دولت هستند. حتی اگر مردم از پرزیدنت احمدی نژاد طرفداری کنند، این به آن معنا نیست که از دستیابی به این اهداف حمایت نمی کنند. بنابراین اگر وی بار دیگر به مقام رئیس جمهوری نائل شود، عملکرد او بر اساس سیاست هایی که در گذشته اتخاذ کرده بود، تداوم نخواهند یافت. وی به ناچار باید برنامه جدیدی ارایه دهد و اگر وی امروز به خواست های مردم گوش کند، چه مردم از او حمایت کنند و یا به مخالفت با او برخیزند، تغییر ناگزیر خواهد بود.»

فلینت لورت، مدیر پروژه ایران بنیاد آمریکای نوین می گوید:« حضور ایرانیان پای صندوق های رای حیاتی ست. به نظر می رسد حتی با حضورنسبتا" گسترده ۶۰ درصدی مردم دراین انتخابات، احمدی نژاد در موضع قدرتمندی قرار دارد و اگر حضور مردم گسترده تر از ۶۰ درصد باشد، به احتمال زیاد تعداد این آرا به نفع رقبای احمدی نژاد و به ویژه آقای موسوی خواهد بود.»

با این وجود، ماهیت بسته جامعه ایران، دسترسی به آمار نظرسنجی دقیق را دشوار می کند و هیچ کس نمی تواند پیش بینی درستی از نتیجه انتخابات ارایه دهد.

انتخابات های ایران به ارایه نتایج غافلگیرانه و دورازانتظارمعروفند.

در سال ۲۰۰۵، شهردار تهران که چهره نسبتا" ناشناخته ای بود، نامزدهای شناخته شده دیگر را شکست داد و دور دوم رای گیری به پیروزی نهای دست یافت. نام این برنده، محمود احمدی نژاد بود.
یران به طور شگفت آوری به یک پدیده خصمانه بدل شده است. این رقابت ها در سطحی شدت گرفته که به حمله های شخصی نامزدها علیه یکدیگرانجامیده است، امری که هرگز در گذشته در عرصه سیاست ایران مشاهده نشده بود. این رقابت های انتخاباتی نسبت به دوره های گذشته، تنوع و نقدهای علنی و آشکار بیشتری داشته است.»

میر حسین موسوی، نامزد اصلاح طلب، که از دیدگاه بسیاری از تحلیل گران جدی ترین رقیب رئیس جمهوری کنونی ست، در یکی از مناظره های دو نفره به طور علنی سیاست های اقتصادی وی را به باد انتقاد شدید گرفت و وی را به تخریب وجهه بین المللی کشور متهم کرد.

پرزیدنت احمدی نژاد هم در اقدامی تلافی جویانه، موسوی را به حمایت از سوی علی اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهوری پیشین متهم کرده است.

نکته شگفت آور دیگر این دوره، حضور علنی زهرا رهنورد، همسر موسوی و استاد علوم سیاسی بود که در رقابت های انتخاباتی نقش موثری بازی کرده است.

پرزیدنت احمدی نژاد، رهنورد را به نقض مقررات متهم کرده و تحصیلات دانشگاهی وی را مورد پرسش قرار داده است.

خانم رهنورد و آقای رفسنجانی تهدید کرده اند پرونده شکایت قانونی علیه رئیس جمهوری تشکیل خواهد داد.

فضای رقابت های انتخاباتی آن چنان مسموم شده است که رفسنجانی در اقدامی بی سابقه و غیرمعمول، نامه سرگشاده علنی را خطاب به علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی منتشر و از سکوت او در قبال آنچه که وی توهین، اتهامات دروغین و افترا نامیده است، گلایه کرد.

دو چالش دیگر در این رقابت ها نیز وجود دارد. اول، حضور مهدی کروبی، رئیس پیشین مجلس است که می تواند به طور بالقوه آرای نامزدهای اصلاح طلب را بکشند و دوم محسن رضایی، فرمانده پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ست که در مقام نامزد محافظه کاری ست که رای دهندگانی که تمایلی به انتخاب مجدد پرزیدنت محمود احمدی نژاد ندارند، می توانند به او رای دهند.

هر دو نامزد به شدت از عملکرد رئیس جمهوری کنونی انتقاد کرده اند. اما چشم انداز پیروزی آن ها در انتخابات دور از ذهن می نماید.

رابین رایت می گوید: « سطح بی سابقه حمله های شخصی به طور کامل بررئیس جمهوری کنونی متمرکز شده است. احمدی نژاد بزرگترین معضل است و همه
نامزدهای دیگر، برنامه های انتخاباتی خود را بر اساس ناکارآمدی های دولت او در عملکرد اقتصادی و جنجال ها پیرامون سیاست خارجی او تنظیم شده است.»

ارقام نظرسنجی اخیر « بنیاد آمریکای نوین »، یک گروه غیر حزبی خصوصی حاکی از آن است که با وجود جمعیت کثیری از رای دهندگانی که هنوز در انتخابات نامزد خود مرددند، پرزیدنت احمدی نژاد گوی سبقت را از دیگران می رباید.

کن بالن، رئیس گروه « فردای عاری از ترور» که در برگزاری این نظرسنجی همکاری کرده است می گوید: « نتایج این نظرسنجی نشان می دهد که رای دهندگان ایرانی لزوما" از ناکارآمدی اقتصادی آقای احمدی نژاد انتقاد نمی کنند اما خواستار آزادی های بیشتر، برقراری ارتباط بهتر با جامعه بین الملل و شفافیت بیتشر در ساختار دولت هستند. حتی اگر مردم از پرزیدنت احمدی نژاد طرفداری کنند، این به آن معنا نیست که از دستیابی به این اهداف حمایت نمی کنند. بنابراین اگر وی بار دیگر به مقام رئیس جمهوری نائل شود، عملکرد او بر اساس سیاست هایی که در گذشته اتخاذ کرده بود، تداوم نخواهند یافت. وی به ناچار باید برنامه جدیدی ارایه دهد و اگر وی امروز به خواست های مردم گوش کند، چه مردم از او حمایت کنند و یا به مخالفت با او برخیزند، تغییر ناگزیر خواهد بود.»

فلینت لورت، مدیر پروژه ایران بنیاد آمریکای نوین می گوید:« حضور ایرانیان پای صندوق های رای حیاتی ست. به نظر می رسد حتی با حضورنسبتا" گسترده ۶۰ درصدی مردم دراین انتخابات، احمدی نژاد در موضع قدرتمندی قرار دارد و اگر حضور مردم گسترده تر از ۶۰ درصد باشد، به احتمال زیاد تعداد این آرا به نفع رقبای احمدی نژاد و به ویژه آقای موسوی خواهد بود.»

با این وجود، ماهیت بسته جامعه ایران، دسترسی به آمار نظرسنجی دقیق را دشوار می کند و هیچ کس نمی تواند پیش بینی درستی از نتیجه انتخابات ارایه دهد.

انتخابات های ایران به ارایه نتایج غافلگیرانه و دورازانتظارمعروفند.

در سال ۲۰۰۵، شهردار تهران که چهره نسبتا" ناشناخته ای بود، نامزدهای شناخته شده دیگر را شکست داد و دور دوم رای گیری به پیروزی نهای دست یافت. نام این برنده، محمود احمدی نژاد بود.