در این سالهای اخیر، رسم اينطور شده که در پایان هر سال، بدترین فیلم های سال نیز بطور تفریحی از سوی بعضی رسانه ها معرفی می شوند، اما هنوز این رسم مثل اسکار نشده که مشخصاً در رشته های مختلف صنعت فیلم مثل فیلمبرداری و سناریو و موزیک و تدوین و غیره، در جوار بهترین ها، بدترین ها نیز معرفی شوند. بنا بر این من و تو که نه سر پیازیم و نه ته پیاز خودمان قدم اول را بر می داریم و اولین کاندیدا را برای «سناریوی اقتباس شده از یک کتاب» برای کاندیداهای بدترین ها معرفی می کنیم.
Akiva Goldsman، سناریست فیلم Angels and Demons بر اساس کتاب فرشتگان و اهریمنان، نوشته پر فروش و پر طرفدار Dan Brown که اشتهار جهانی او بیشتر به خاطر کتاب رمز داوینچی (Davinci Code) او بوده است، اما بهترین اثر او همین فرشتگان و اهریمنان اوست.
این آقای Goldsman اعتبار (یا بالعکس) ضایع کردن داستان فرشتگان و اهریمنان را در قالب سناریوئی جعلی، تحریف شده، تعویض شده و دست آخر بی معنی در معنای نهائی کلمه به دوش می کشد.
در این سناریو که باید در صدر لیست سناریوهای «کتاب ضایع کن» قرار گیرد، بسیاری از کاراکترهای اصلی کتاب بطور کلی وجود ندارند. روابط میان کاراکترها که انگیزه آنها را مشخص می کند به کلی نا مشخص و مخدوش و از میان رفته، مثل رابطه پیچیده Camerleno (ایوان مک گرگور) با پاپ متوفی یا مقتول. واقعیت های تاریخی از آغاز پیدایش کلیسای رومان کاتولیک در رم سیصد سال پس از مصلوب کردن عیسی مسیح که «منطق جستجو» را در داستان Dan Brown برای یافتن سلاح مرگبار ضد ماده مشخص می کند تبدیل شده به دو سه تا جمله بی سر و ته از زبان کاراکترها که مثلاً «بدو بریم کلیسای بعدی که وسیله فلانی درست شده بود». به این ترتیب برای تو که کتاب را خوانده باشی باید در طول فیلم مرتباً از خودت بپرسی، این کو و آن کو، و برای تو که کتاب را نخوانده باشی، باید مرتباً از خود بپرسی این ها چرا دسته جمعی از این کلیسا به آن کلیسا می دوند؟ دنبال کاردینال های مفقود هستند یا سلاح ضد ماده؟ و بالاخره هم خسته می شوی میگذاری تا دلشان می خواهد بدوند.
حقیقت این است که Dan Brown به بهانه داستانی خیالی، اطلاعاتی تاریخی از حضور و نفوذ کلیسا و علت وجودی آن در قرون پیشین در کتاب خود ارائه می کند و همینطور آنچه امروز در مرکز کلیسای رومان کاتولیک جهان یعنی واتیکان می گذرد و پشت دیوارهای بسته از دید دنیای بیرون پیوسته پنهان می ماند. با این همه او برای مصون ماندن، دست آخر در همه داستانهایش، کاسه کوزه را سر یک شخصیت کتاب می شکند که از گزند متعصبین مذهبی هم در امان باشد.
اما در دو تجربه ناموفق هالیوود برای برگرداندن دو اثر رمز داوینچی و فرشتگان و اهریمنان، همه آن عوامل آگاهی دهنده از گذشته و حال که در کتاب های او موجودند بدون شرمی و حیائی کاملاً حذف شده و آنچه باقی مانده یک سری مناظر است و یک مقدار کاراکترهای بی کاراکتر که با زور و ضرب فیلم برداری و افه های تصویری و صوتی درجه یک هالیوودی از این طرف پرده سینما به آن طرف می دوند. نه خودشان می دانند چرا، نه کارگردان و نه تماشاگر.
اصل مشکل یه گمان من ترس و احتیاط است و آنگاه که ترس و احتیاط سایه بر سر هنر افکند، باید برای شکوفائی این هنر در انتظار معجزه نشست.
پنجشنبه ۳۰ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۰۷:۰۱
