در شرایطی که اوگاندا در آستانه تدوین بودجه کشور برای سال مالی آتی است، فعالان مبارزه با بیماری ایدز پیشاپیش نسبت به پیشنهادات مطرح شده در مورد کاهش بودجه خدمات بهداشتی و درمانی هشدار داده و خواستار اختصاص بودجه بیشتر به مقابله با این اپیدمی در کشور شده اند.
احتمال کاهش بودجه با وجود اهداف بلندپروازانه دسامبر سال گذشته دولت برای ریشه کنی کامل انتقال ویروس اچ آی وی از مادر به نوزاد تا سال ۲۰۱۵ مطرح شده است. دولت کامپالا همچنین به موازات تلاشهای خود برای کاهش نرخ تقریباً ۷ درصدی ابتلای مردم کشور به ویروس اچ آی وی، وعده داده است که تعداد بیماران مبتلایان به اچ آی وی و بیماران در حال درمان را تا پایان سال جاری کاهش دهد.
برخی از بیماران مبتلا به ویروس اچ آی وی می گویند به جای بهبود شرایط بهداشتی و درمانی، ارائه خدمات کاهش یافته است.
یکی از بیماران ناکیسوزی ماستولا نام دارد در سال ۲۰۰۵ به ویروس اچ آی وی مبتلا شد. او هر ماه برای آزمایش «سی دی ۴» به درمانگاه مراجعه می کند تا زمان نیاز او به درمان ضد ویروسی را تعیین کنند. او همچنین هر روز برای پیشگیری از عفونتهای احتمالی، دارویی به نام سپروتین مصرف می کند.
او می گوید: «امروز روز آزمایش سی دی ۴ من و دریافت داروی سپروتین بود. اما وقتی رفتم بیمارستان دستگاه شمارش سی دی ۴ کار نمی کرد و سپروتین به من ندادند. اگر سپروتین نخورم، امید خود را از دست خواهم داد.»
فعالان مبارزه با بیماری ایدز نسبت به بودجه پیشنهادی سال مالی آتی که شامل کاهش ۶ درصدی بودجه خدمات بهداشتی و درمانی، معادل ۳۰۷ میلیون دلار خواهد بود، ابراز نگرانی کرده اند. این رقم کمتر از ۱۰ درصد کل بودجه است.
جاشوا وامبوگا، نماینده «سازمان حمایت از بیماران ایدز» گفت فقدان تعهد مالی، تلاش کشور برای مقابله با این بیماری را تحت الشعاع قرار خواهد داد.
وامبوگا گفت: «به هدف معکوس کردن چرخه روند عفونت ایدز باید تعداد افرادی که در برنامه درمانی اچ آی وی ثبت نام می کنند، افزایش یابند و ایفای نقش راهبردی اوگاندا ضرورت دستیابی به این هدف است.»
مقامات دولت می گویند که کاهش بودجه بهداشت و درمان در پروژه های ساخت و سازی که تکمیل شده اند و دیگر به بودجه نیاز ندارند، انعکاس داده می شود، اما فعالان معتقدند که اگر دولت می خواهد به اهداف بلندپروازانه خود در زمینه مبارزه با اچ آی وی دست یابد، باید کشورسرمایه بیشتری را به بخش بهداشت و درمان اختصاص دهد.
فلورنس بولوبا، مدیرعامل «انجمن ملی زنان مبتلا به ویروس اچ آی وی / ایدز» می گوید کمبود شدید کارمندان بخش خدمات درمانی به طور کلی بر زنان باردار مبتلا به ویروس اچ آی وی تاثیر عمیق و گسترده ای دارد. بولوبا می گوید به زنانی که به هدف پیشگیری از انتقال ویروس اچ آی وی به نوزادانشان در طی دوران بارداری و پس از آن به درمانگاه ها مراجعه می کنند، کمک چندانی ارائه نمی شود.
او خاطرنشان می کند «رفتار با این زنان، به ویژه در مراکز بهداشتی درمانی خوشایند و دوستانه نیست و علت آن فقط این است که تعداد کارمندان بخش خدمات بهداشتی و درمانی بسیار اندک است. پرسنل مراکز بهداشتی برای رفع نیازهای این تعداد بیمار کافی نیست. ما همچنین دریافته ایم که روند درمان این بیماران نیز مورد پیگیری قرار نمی گیرد. نوزادانی هم که متولد می شوند، تحت درمان نیستند بنابراین در نهایت آنها نیز به این ویروس مبتلا می شوند».
چند ماه بیشتر به نهایی شدن تدوین بودجه باقی نمانده است و فعالان امیدوارند که در زمان باقی مانده بتوانند بودجه مبارزه با ایدز را افزایش دهند. سام لیوموکی، رئیس «کمیته خدمات اجتماعی» پارلمان که نظارت بر بودجه خدمات درمانی و بهداشتی را به عهده دارد، خواستار اختصاص بودجه بیشتر به این امر شده است.
او می گوید «کمیته این بار خیلی جدی عمل می کند. ما شرایطی را نمی پذیریم که اظهارنظر کنیم و وزارت دارایی به پشتیبانی از توصیه های ما تمایلی نشان ندهد».
بودجه پس از تکمیل گزارش کمیته ها بار دیگر آن را برای بازبینی مجدد به وزارت خانه های متعدد، از جمله وزارت بهداشت باز گردانده می شود.
لیوموکلی ابراز امیدواری می کند که بودجه بیشتری به این امر اختصاص داده شود و در غیر این صورت کمیته او برای جبران کمبود شدید کارمندان بخش خدمات بهداشتی و درمانی و تقویت برنامه های اچ آی وی، این بودجه را از هزینه های دیگری همچون بودجه اختصاصی کنفرانس ها و کارگاه های آموزشی جبران خواهد کرد.
احتمال کاهش بودجه با وجود اهداف بلندپروازانه دسامبر سال گذشته دولت برای ریشه کنی کامل انتقال ویروس اچ آی وی از مادر به نوزاد تا سال ۲۰۱۵ مطرح شده است. دولت کامپالا همچنین به موازات تلاشهای خود برای کاهش نرخ تقریباً ۷ درصدی ابتلای مردم کشور به ویروس اچ آی وی، وعده داده است که تعداد بیماران مبتلایان به اچ آی وی و بیماران در حال درمان را تا پایان سال جاری کاهش دهد.
برخی از بیماران مبتلا به ویروس اچ آی وی می گویند به جای بهبود شرایط بهداشتی و درمانی، ارائه خدمات کاهش یافته است.
یکی از بیماران ناکیسوزی ماستولا نام دارد در سال ۲۰۰۵ به ویروس اچ آی وی مبتلا شد. او هر ماه برای آزمایش «سی دی ۴» به درمانگاه مراجعه می کند تا زمان نیاز او به درمان ضد ویروسی را تعیین کنند. او همچنین هر روز برای پیشگیری از عفونتهای احتمالی، دارویی به نام سپروتین مصرف می کند.
او می گوید: «امروز روز آزمایش سی دی ۴ من و دریافت داروی سپروتین بود. اما وقتی رفتم بیمارستان دستگاه شمارش سی دی ۴ کار نمی کرد و سپروتین به من ندادند. اگر سپروتین نخورم، امید خود را از دست خواهم داد.»
فعالان مبارزه با بیماری ایدز نسبت به بودجه پیشنهادی سال مالی آتی که شامل کاهش ۶ درصدی بودجه خدمات بهداشتی و درمانی، معادل ۳۰۷ میلیون دلار خواهد بود، ابراز نگرانی کرده اند. این رقم کمتر از ۱۰ درصد کل بودجه است.
جاشوا وامبوگا، نماینده «سازمان حمایت از بیماران ایدز» گفت فقدان تعهد مالی، تلاش کشور برای مقابله با این بیماری را تحت الشعاع قرار خواهد داد.
وامبوگا گفت: «به هدف معکوس کردن چرخه روند عفونت ایدز باید تعداد افرادی که در برنامه درمانی اچ آی وی ثبت نام می کنند، افزایش یابند و ایفای نقش راهبردی اوگاندا ضرورت دستیابی به این هدف است.»
مقامات دولت می گویند که کاهش بودجه بهداشت و درمان در پروژه های ساخت و سازی که تکمیل شده اند و دیگر به بودجه نیاز ندارند، انعکاس داده می شود، اما فعالان معتقدند که اگر دولت می خواهد به اهداف بلندپروازانه خود در زمینه مبارزه با اچ آی وی دست یابد، باید کشورسرمایه بیشتری را به بخش بهداشت و درمان اختصاص دهد.
فلورنس بولوبا، مدیرعامل «انجمن ملی زنان مبتلا به ویروس اچ آی وی / ایدز» می گوید کمبود شدید کارمندان بخش خدمات درمانی به طور کلی بر زنان باردار مبتلا به ویروس اچ آی وی تاثیر عمیق و گسترده ای دارد. بولوبا می گوید به زنانی که به هدف پیشگیری از انتقال ویروس اچ آی وی به نوزادانشان در طی دوران بارداری و پس از آن به درمانگاه ها مراجعه می کنند، کمک چندانی ارائه نمی شود.
او خاطرنشان می کند «رفتار با این زنان، به ویژه در مراکز بهداشتی درمانی خوشایند و دوستانه نیست و علت آن فقط این است که تعداد کارمندان بخش خدمات بهداشتی و درمانی بسیار اندک است. پرسنل مراکز بهداشتی برای رفع نیازهای این تعداد بیمار کافی نیست. ما همچنین دریافته ایم که روند درمان این بیماران نیز مورد پیگیری قرار نمی گیرد. نوزادانی هم که متولد می شوند، تحت درمان نیستند بنابراین در نهایت آنها نیز به این ویروس مبتلا می شوند».
چند ماه بیشتر به نهایی شدن تدوین بودجه باقی نمانده است و فعالان امیدوارند که در زمان باقی مانده بتوانند بودجه مبارزه با ایدز را افزایش دهند. سام لیوموکی، رئیس «کمیته خدمات اجتماعی» پارلمان که نظارت بر بودجه خدمات درمانی و بهداشتی را به عهده دارد، خواستار اختصاص بودجه بیشتر به این امر شده است.
او می گوید «کمیته این بار خیلی جدی عمل می کند. ما شرایطی را نمی پذیریم که اظهارنظر کنیم و وزارت دارایی به پشتیبانی از توصیه های ما تمایلی نشان ندهد».
بودجه پس از تکمیل گزارش کمیته ها بار دیگر آن را برای بازبینی مجدد به وزارت خانه های متعدد، از جمله وزارت بهداشت باز گردانده می شود.
لیوموکلی ابراز امیدواری می کند که بودجه بیشتری به این امر اختصاص داده شود و در غیر این صورت کمیته او برای جبران کمبود شدید کارمندان بخش خدمات بهداشتی و درمانی و تقویت برنامه های اچ آی وی، این بودجه را از هزینه های دیگری همچون بودجه اختصاصی کنفرانس ها و کارگاه های آموزشی جبران خواهد کرد.