محمد حیدری، دبیر بیست و نهمین جشنواره دولتی تئاتر فجر در گفت و گو با رسانه ها، اعمال سانسور دولتی بر تئاتر را تایید کرده و در پاسخ به پرسشی پیرامون اصلاحات مکرر و ممیزی های جدید اعمال شده بر آثار نمایشی که پیش از این مجوز گرفته اند، گفت: «بحث ممیزی در تئاتر بوده، هست و در آینده نیز ادامه خواهد داشت بنابراین اتفاقاتی که در روزهای اخیر پیرامون نظارت و ارزیابی مجدد آثار نمایشی افتاده مساله جدیدی نیست که من بخواهم در مورد آن اظهار نظرکنم.»
علت کناره گیری محمد رحمانیان از جشنواره
دبیر جشنواره تئاتر فجر در برخورد به علت کناره گیری محمد رحمانیان کارگردان نمایشنامه تایید شده «هامون بازان» از شرکت در جشنواره گفت: «من در نشست قبلی با افتخار از حضور آقای محمد رحمانیان به عنوان کارگردان نمایش هامون بازها در جشنواره بیست و نهم یاد کردم اما متاسفانه بعد از اینکه شورای نظارت و ارزیابی مرکز هنرهای نمایشی اصلاحاتی را برای این نمایش وارد کرد متاسفانه آقای رحمانیان به هیچ عنوان حاضر به پذیرش این موارد نشد و در نهایت اعلام کردند که حاضر به شرکت در جشنواره نیستند.»
دبیر جشنواره سختگیری های شدید علیه اجرای نمایشنامه «هامون بازان» را ناشی از جنجال رسانه ای و جوسازی کاذب ایجاد شده توسط خبرگزاری فارس علیه نمایش هداگابلر دانسته و افزود: «اتفاقات این روزهای تئاتر ایران را هم نباید در انصراف آقای رحمانیان و تصمیمات شورای نظارت و ارزشیابی نادیده گرفت.»
دبیر جشنواره تئاتر فجر همچنین آشکارا از گروه مخفی سانسور نمایش ها که فراتر از مدیران جشنواره عمل می کنند، انتقاد کرد و افزود: «اگر قرار بر اعمال ممیزی دوباره وجود دارد چرا از همان ابتدا نباید آنها رابه کارگردان نمایش اعلام کرد تا این مشکلات برای گروه اجرایی نمایش ها به وجود آید.»
کناره گیری وحید رهبانی از جشنواره
محمد حیدری در مورد انصراف وحید رهبانی کارگردان نمایش «هدا گابلر» از بخش چشم انداز جشنواره هم گفت: دبیر خانه جشنواره تمام حمایت خود را برای اجرای نمایش جدید آقای رهبانی در جشنواره را انجام داده بود اما ایشان اعلام کردند به دلیل شرایطی که برای نمایش هدا گابلر پیش آمده حاضر به اجرای نمایش دیگری در جشنواره نیستند.
گروه تازه سانسور کنترل جشنواره را در دست گرفته
محمد حیدری همچنین تایید کرد گرچه او رسما مدیر جشنواره تئاتر است؛ اما «بخش هایی در جشنواره هست که در حوزه اختیارات من نیست و من نمی توانم درباره اجرا شدن یا نشدن آن اظهار نظر کنم. اما همچنان به این نکته اعتقاد دارم که نظارت و ارزشیابی آثار نمایشی باید به دور از هرگونه سلیقه شخصی و در چارچوب قوانین از پیش تعیین شده برای صاحبان آثار نمایشی باشد.»
در محافل نمایشی گفته شده این گروه تازه برگزیده سانسور اعضای وزارت اطلاعات هستند که قدرت اصلی در مدیریت جشنواره دولتی تئاتر فجر را در دست دارند.
واکنش محمد رحمانیان
محمد رحمانیان نیز در گفت و گو با خبرگزاری ایلنا با تایید فضای پلیسی حاکم بر تئاتر کشور افزود یکی از اعضای گروه مخفی و تازه برگزیده برای سانسور بیشتر علیه نمایش ها با تهدید از او خواسته بود حذف های لازم در نمایش را اعمال کند.
محمد رحمانیان افزود: «شب قبل از توقیف به ما گفتند بیایید با هم صحبت کنیم. وقتی رفتیم، لیستی بیشتر از پنجاه مورد اشکال به متن نمایشنامه، به ما اعلام کردند و طبیعی است من نمی‌توانم این همه اشکال را در متنی که قبلا تصویب شده قبول کنم و کار را تعطیل کردیم.»
کارگردان «هامون بازان» تاکید کرد پیش از این گروه ممیزی گفتند این نمایش حتی یک مورد هم ممیزی نداشته است.
رحمانیان افزود: من مطمئن بودم که اینها می‌خواهند کار اجرا شود. اما من سر تمرین بودم که آقای حیدری به من زنگ زدند که با هم صحبت کنیم. به من یک فهرست بیش از پنجاه مورد حذفیات دادند که شامل حذف یکی از شخصیت‌های اصلی بود، دو صحنه به صورت کامل باید حذف می‌شد و بیشتر از پنجاه مورد هم حذفیاتی بود که درون متن خط کشی شده بود و حدود دو پنجم متن بود. طبیعی بود که من چنین سلاخی را نپذیرم.»
محمد رحمانیان افزود: «گروه جدیدی آمدند به عنوان بازخوان و سانسورچی و این کار را کرده‌اند. به من مساله نمایش «هداگابلر» را گفتند و اینکه بعد از جریان به وجود آمده برای آن چنین اتفاقاتی افتاده است.»
کارگردان «هامون بازان» با اشاره به گروه فشار گفت: «حتی یکی از آنها دستیار من را دیده و با حالتی تهدیدآمیز به او گفتند باید کار شما را بازبینی کنیم. یکی نیست به این افراد بگوید من مگر کدام نمایش را بدون بازبینی، تمرین و کار کردم؟! اتفاقا نمایش‌های من، به جز «روز حسین» که اصلا برای بازبینی نیامدند و نمایش بدون بازبینی توقیف شد، از آن دسته بوده که چندین بار بازبینی شده است. «عشقه» را پنج بار و «مانیفست چو» را چهار بار بازبینی کردند.
جو پلیسی حاکم
رحمانیان افزود: گویا اینها یک عده آدم در سایه هستند که اینگونه با زحمت‌ها و تلاش‌های یک گروه برخورد می‌کنند. یک فضای پلیسی را بر تئاتر حاکم کردند. ما را به صورت قلم به مزد فرض کردند که هرآنچه دلخواه دوستان است، روی صحنه بیاوریم.»
وی افزود: «آنها می‌خواهند از تئاتر یک هنر خنثی بسازند که تا الان بارها و بارها زمین خورده و بعد از این هم اینگونه خواهد بود. هجوم متن‌های خارجی، حذف بسیاری از نمایشنامه نویسان که به جریان نمایشنامه نویسی کمک می کنند و آن را جلو می برند، همه و همه اتفاقاتی است که با وجود این کارها رخ می‌دهد.»