لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۲۱:۱۶

ویزای مشترک شامگن میان ایران، ترکیه، سوریه و عراق


ویزای مشترک شامگن میان ایران، ترکیه، سوریه و عراق
ویزای مشترک شامگن میان ایران، ترکیه، سوریه و عراق

رسانه ها و منابع خبری از تلاش تهران و آنکارا برای عمل کردن توافقی خبر می دهند که طی آن، ایران، ترکیه، سوریه و عراق یک منطقه اقتصادی مشترک تاسیس می کنند و یک منطقه ویزایی تازه به نام «شامگن» تشکیل می دهند.

اخبار حاکی است که این منطقه اقتصادی SIIT نام خواهد داشت که برگرفته از حروف اول چهار کشور تشکیل دهنده آن است و داشتن ویزای هر کدام از این کشورها در تمامی چهار کشور معتبر است. مانند ویزای «شینگن» که در تمامی کشورهای عضو پیمان شینگن در اتحادیه اروپا معتبر است و دارنده آن می تواند به تمامی کشورهای اروپایی عضو پیمان، سفر کند.

پیشنهاد تاسیس منطقه تجاری و ویزایی مشترک شامگن، از سوی رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه صادر شده است. به پیشنهاد آقای اردوغان گردشگران با ویزای مشترک شامگن می توانند از چهار کشور ایران، ترکیه، سوریه و عراق دیدن کنند و هدف از صدور این ویزا را کاهش هزینه های گردشگران و ساده سازی و تسهیل گردشگری در این کشورها خواند. به گفته آقای اردوغان ویزای شامگن بر اساس نام کهن کشور سوریه، شام، و پسوند ویزای اروپایی شنگن، نامگذاری شده است.

در گذشته منطقه شام، بخش هایی میان بین النهرین و شرق دریایی مدیترانه و اسراییل و فلسطین امروزی و اردن را در بر می گرفت.

پرس تی وی، تلویزیون انگلیسی زبان جمهوری اسلامی ایران، در مطلبی تحت عنوان شامگن، افق روشن آسیای متحد، با اشاره به تجربه تاریخی کشورهای شرقی در تسهیل روابط اقتصادی و وجود جاده ابریشم که چین را با عبور از هند، ترکستان، ایران، ترکیه، سوریه، عراق، مصر، به اروپا متصل می کرد، از مزایای فرهنگی و اقتصادی چنین طرحی یاد کرده است. در این مطلب همچنین به همگرایی و وحدت سیاسی و اقتصادی کشورهای اروپایی در سایه تشکیل اتحادیه اروپا و ویزای مشترک اشاره شده و گفته می شود که تجربه همگرایی کشورهای اروپایی می تواند معیار همکاری ایران، سوریه، ترکیه و عراق باشد.

علی آقامحمدی، معاون اول ریاست جمهوری اسلامی ایران نیز به خبرگزاری دانشجویی ایسنا گفته است مقدمات ایجاد مبادلات آزاد تجاری میان ایران و سوریه و ترکیه برداشته شده است و چهار کشور برای ایجاد این منطقه مشترک ویزا توافق کرده اند.

در صورت اجرایی شدن طرح ویزایی شامگن، شهروندان ایرانی احتمالا مجبور خواهند بود برای سفر به ترکیه ویزای شامگن بگیرند.

مقامات اتحادیه اروپا، بویژه یونان و بلغارستان با طرح منطقه ویزایی شامگن مخالف هستند و می گویند ترکیه مسیر اصلی مهاجران غیرقانونی است که از کشورهای منطقه وارد اروپا می شوند.

موید حسینی صدر، نماینده خوی در مجلس شورای اسلامی ایران و عضو گروه پارلمانی دوستی ایران و ترکیه، تشکیل این منطقه ویزایی را عامل همکاری بیشتر این کشورها و زمینه ساز قدرت گرفتن کشورهای منطقه در برابر قدرت‌های غربی دانسته است. آقای حسینی صدر همچنین گفته است این اقدام میزان رفت و آمد توریست ها میان این چهار کشور را افزایش خواهد داد.

حشمت الله فلاحت پیشه، نماینده اسلام آباد غرب و عضو کمیسیون سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز گفته است: «امروز عزم سیاسی برای تنش زدایی، ایجاد روابط تجاری، کنسولی و دیپلماتیک میان چهار طرف فراهم شده است».

در مقابل، دکتر داوود هرمیداس باوند، استاد حقوق بین الملل در دانشگاه تهران در مصاحبه با صدای آمریکا می گوید: «در دنیای امروز همکاری های منطقه ای بیش از هر چیز انگیزه های اقتصادی دارد و همبستگی های امنیتی بی رنگ شده است». آقای باوند می گوید: «تصور نمی کند که ترکیه به عنوان یک عضو ناتو، و عراق عضوی از جامعه عرب، بوسیله این طرح بخواهند به همکاری امنیتی با ایران روی آورند»

دکتر داوود هرمیداس باوند همچنین با اشاره به سابقه همکاری های منطقه ای ایران و ترکیه از جمله مشارکت در پیمان سعدآباد در سال 1937 میان ایران، ترکیه، افغانستان و عراق و پیمان بغداد در سال 1955 در دوران جنگ سرد بین ایران، ترکیه، عراق و پاکستان می گوید: «ترکیه هم اکنون سعی دارد با شیخوخیت، نقشی محوری در معادلات منطقه ای ایفا کند».

ایالات متحده آمریکا از ترکیه برای برعهده گرفتن چنین نقشی قدردانی کرده است. فیلیپ کرالی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته است تلاش ترکیه برای سهیم شدن در حل مسائل منطقه ای، منجلمه مسائل ایران ارزشمند است.

آنکارا چندین سال است که برای پیوستن به اتحادیه اروپا تلاش می کند اما با وجود اصلاحات سیاسی چشمگیر در ترکیه، این درخواست به دلایل مختلف از جمله وضعیت اقتصادی، مذهبی، سیاسی و جغرافیایی این کشور، از سوی اتحادیه اروپا رد شده است.

اکنون با توافق جدید میان ایران، ترکیه، سوریه و عراق و تمایل این چهار کشور عمده در تشکیل یک منطقه تجاری آزاد و ویزای مشترک، به نظر می رسد که شرایط جدیدی در منطقه به وجود آمده و معادلات باید عوض شوند.

مقامات اروپایی از ترکیه خواسته اند تا نظارت امنیتی بر وارد کنندگان به این کشور را افزایش دهد.

XS
SM
MD
LG