لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
شنبه ۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۰۰:۳۹

گشایش نمایشگاهی از کاریکاتورهای طنزآمیز وصلت های سلطنتی به مناسبت ازدواج شاهزاده انگلیس


گشایش نمایشگاهی از کاریکاتورهای طنزآمیز وصلت های سلطنتی به مناسبت ازدواج شاهزاده انگلیس
گشایش نمایشگاهی از کاریکاتورهای طنزآمیز وصلت های سلطنتی به مناسبت ازدواج شاهزاده انگلیس

درحالی که شاهزاده ویلیام شاهزاده انگلستان خود را آماده می کند تا طی مراسمی که روز ٢٩ آوریل در لندن برگزار خواهد شد با نامزدش «کیت میدلتون» ازدواج کند، موزه کاریکاتور و طنز لندن، از میان آرشیو عظیم این موزه، کاریکاتورهای طنزآمیزی را انتخاب کرده است که هریک به صورتی به خانواده های سلطنتی و اشرافی و وصلت های شاهانه مربوط می شود.

یکی از تازه ترین آثاری که به تازگی به آرشیو موزه کاریکاتور و طنز لندن اضافه شده، کارتونی است به قلم استیو بل، که آن را چندی پیش برای روزنامه گاردین کشیده است. در این کارتون که به رنگ آبی کشیده شده است، ملکه الیزابت نشان داده می شود که از نوه خود «پرنس ویلیام» می پرسد: «بگو ببینم عزیزم این کیت میدلتون از لحاظ کلاس طبقاتی چقدر از ما پائین تره؟»

نمایشگاه که «ازدواج آلامد: عشق و ازدواج میان خاندان سلطنتی و عوام» نام دارد تا ٢٢ ماه مه ادامه خواهد داشت و نگاهی است تازه و روشنگر به تغییراتی که در سال های اخیر در رابطه با ازدواج ، تفاوت های طبقاتی و اخلاق و آداب نوین در جامعه بریتانیا به وجود آمده است.

موزه کارتون های طنزآمیز در محل سابق یک کارخانه کوچک تهیه لبنیات برپا شده است که در یکی از کوچه های باریک پشت موزه معروف «بریتانیا» قرار گرفته است. این موزه علاوه بر یک نمایشگاه دائمی با بیش از ٢٠٠٠ قطعه کارتون و کاریکاتور، یک کتابخانه مجهز نیز دارد. در این موزه، کارتون ها و کاریکاتورهایی از قرن هیجدهم تا جدیدترین کاریکاتورهای روز و آثار انیمیشن گردآوری شده است.

نمایشگاه با تابلویی به سبک «هاشورزنی» اثر ویلیام هوگارث آغاز می شود که در سال ١٧٣۴ کشیده شده است و نام نمایشگاه یا «ازدواج آلامد» هم از همین کارتون گرفته شده است که صحنه مراسم نامزدی جوانی از یک خانواده عامی اما ثروتمند را با دختر یک خانواده اشرافی اما ورشکسته نشان می دهد. دختر جوان در حال پاک کردن اشک هایش است در حالی که همسر آینده او به تصویر خود در آینه ای در گوشه اطاق نگاه می کند. خانواده عروس و داماد آینده به نظر می رسد که مشغول انجام یک معامله پرتنش هستند و دو سگ غمگینی که زیر پای آن ها نشسته اند نشان دهنده آینده نافرجام این ازدواج نابرابر و ناخواسته است.

این گونه کاریکاتورهای طنزآمیز در زمان خود به صورت مخفیانه تکثیر و به سرعت در میان مردم پخش می شدند.

کارتون قدیمی دیگری اثر «جیمز گیلاری» که در سال ١٧٩٧ به چاپ رسیده است به نام «قدم زنی در بلوار به همراه خانواده»، دوک کلارنس، یا پسر سوم پادشاه انگلستان، جورج سوم را نشان می دهد که در خیابان اصلی شهر کالسکه ای که فرزندان حرام زاده ازمعشوقه عامی اش «دوروتی جوردن» (یک بازیگر تئاتر ایرلندی تبار) در آن قرار گرفته اند را پیش می راند در حالی که دوروتی هم در کنار آن ها درحال خواندن یک کتاب قدم می زند. این زوج سنت شکن و مورد تمسخر کاریکاتوریست های آن دوران، در طول سال ها صاحب ١٠ فرزند شدند.

یک کارتون قدیمی دیگر ازدواج نامشروع «شاهزاده ولز» را در سال ١٧٨۶ با معشوقه اش «ماریا آن فیتزهربرت» نشان می دهد که در آن زمان در یک کلیسا در فرانسه برگزار شد و دو آریستوکرات معروف آن زمان، «لرد فاکس» و «لرد نوث» شاهدهای این وصلت بودند. اما بعدها این ازدواج طبق قوانین انگلستان باطل اعلام شد.

آنیتا اوبراین، کیوریتور نمایشگاه اخیر در موزه کاریکاتورهای لندن می گوید: «فیتزهربرت نه تنها یک زن از طبقه عوام بلکه یک کاتولیک بود و بنا بر قوانین مذهبی رایج شاهزاده ولز نمی توانست با او ازدواج کند. موضوع جالب دیگر این است که شاهزاده بعدها با «ملکه کارولین برانزویک» ازدواج کرد اما این ازدواج فاجعه آمیز بود.»

نمایشگاه به بازدیدکنندگان نشان می دهد که چگونه در دهه ١٨٢٠ و در طول دوران «ویکتوریایی» انعکاس کاریکاتورها و مطالب طنز در رابطه با مردم اشرافی و طبقه بالا به ویژه اعضای خاندان سلطنتی انگلستان ممنوع شد.

دوران تاریک تاریخ «طنز و کاریکاتور» در بریتانیا در دهه ١٩٣٠ هنگامی به اوج خود رسید که رابطه عاشقانه یک زن مطلقه آمریکایی به نام «والیس سیمسون» با ادوارد هشتم، ولیعهد انگستان باعث ایجاد تغییراتی در قانون اساسی بریتانیا شد، اما حتی یک کاریکاتور طنز در این رابطه اجازه انتشار در رسانه ها را پیدا نکرد.

آنیتا اوبراین در این مورد می گوید: «البته چند کاریکاتور که به طور غیرمستقیم به این مسئله اشاره داشتند به چاپ رسید اما کاریکاتوریست ها طبق دستور مستقیم صاحبان روزنامه ها از جمله «لرد بیوربروک» اجازه نداشتند شخصیت های درگیر در این واقعه جنجال برانگیز را موضوع کاریکاتورهای خود قرار بدهند.»

در دهه شصت میلادی بود که یک بار دیگر کاریکاتورهای سلطنتی وارد روزنامه ها شدند. یک دهه بعد هنرمندانی چون رالف استدمن و جرالد اسکارف نوک تیز قلم های خود را متوجه خاندان سلطنتی انگستان کردند.

با حضور «لیدی دایانا اسپنسر»، دهه هشتاد و نود میلادی تبدیل به برجسته ترین دوران رواج کارتون ها و کاریکاتورهای طنز در نشریات انگلستان شد. ماجرای عشق و ازدواج بحث انگیز دایانا و چارلز، ولیعهد انگستان شبیه به یک خیمه شب بازی شد و در طول سال ها نشریات مختلف، چارلز و دایانا را تبدیل به موضوع های اصلی و محوری کاریکاتورهای طنزآمیز و گاه حتی توهین آمیز خود کردند.

کارتونی به نام «طلاق افسانه ای» از سال ١٩٨۶ اثر «استیو بل» مطرح ترین زوج بریتانیا، چارلز و دایانا را نشان می دهد. در این کارتون دایانا در لباس عروسی که او را به عنوان «سیندرلای» معاصر و یک عروس رویایی، به جهان معرفی کرد در حال جنگ تن به تن و تف کردن به صورت پرنس «چارلز» است.

اوبراین می گوید: «در انگلستان، کشیدن کاریکاتور که به دوران «هوگارث» و هم دوره های او برمی گردد یک شیوه خاص و بسیار مشخصی دارد. کارتونیست های بریتانیایی در رابطه با خاندان سلطنتی این کشور بی نهایت بی رحمانه عمل می کنند و تصاویری بی ادبانه و گاه حتی مستهجن از آن ها نشان می دهند.

یک جهانگرد اسپانیایی از دیدارکنندگان نمایشگاه از تماشای برخی از این کاریکاتورها شوکه شده بود و می گفت که یک روزنامه اسپانیایی هرگز حاضر به چاپ چنین کاریکاتورهایی نخواهد شد.»

بنابراین تصاویری که از «کیت میدلتون» و «ویلیام» در این نمایشگاه به نمایش گذاشته شده در مقایسه با برخی دیگر از کاریکاتورها خیلی دوستانه محسوب می شوند.

بخشی از نمایشگاه به کتاب کارتونی به نام «ویلیام و کیت: یک داستان عاشقانه عمومی»، اختصاص داده شده است که در آن چهره ای زیبا، معصوم و دوست داشتنی از کیت میدلتون به نمایش گذاشته شده است. اوبراین دراین مورد می گوید: «تا امروزکیت میدلتون هنوز کار بدی انجام نداده است که بخواهد مورد توجه کاریکاتوریست ها قرار بگیرد. کیت هنوز دست از پا خطا نکرده است.»

هرچند انگلستان و شاید جهان در تب جریان ازدواج «کیت» و «ویلیام» به سر می برد اما دنیای طنز و شوخی های کارتونی که یکی از راه های برخورد با مسائل خیلی جدی جامعه است هنوز نتوانسته است از این زوج نسبتا آرام و حتی تا حدی بدون جاذبه لازم، داستانی در خور توجه بیرون بکشد.

تنها یکی از این کاریکاتورهاست که در واقع نبوغ کاریکاتوریست «رابرت تامپسون» را در رابطه با تفاوت های طبقاتی امروز انگلستان نشان می دهد. در این کاریکاتور«دیوید بکهام» ستاره فوتبال و همسر مدل و خواننده او «ویکتوریا» نشان داده شده اند که به دعوتنامه خود برای شرکت در ازدواج سلطنتی نگاه می کنند. ویکتوریا می گوید: «دیوید، به نظر تو در عروسی ویلیام شرکت کنیم؟ کیت یک کمی طبقه پائین به نظر می رسد!»

XS
SM
MD
LG