در سومین روز از هفدهمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریها سیدمحمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاداسلامی خطاب به میهمانان خارجی این نمایشگاه گفت: «امیدواریم با همکاری یکدیگر بتوانیم در بیداری مردم جهان نقش قابل توجهی ایفا کنیم.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی که در ضیافت شام به مناسبت حضور میهمانان خارجی این نمایشگاه که روز چهارم آبان در باغ ارم برگزار شد، سخنرانی می کرد، افزود: «این نمایشگاه گواه این موضوع است که در ایران اشخاص و دیدگاه های مختلف مشغول فعالیت هستند اما غربی‌ها به گونه‌ای فعالیت می‌کنند که گویی رسانه ای در ایران وجود ندارد. در حال حاضر۳۱۳۴ نشریه در ایران منتشر می شود. علاوه بر مطبوعات تهران ۱۷۶ روزنامه سراسری و استانی در کشور ما در حال انتشار هستند که با احتساب نشریات دانشجویی این تعداد بیشتر می‌شود.»
وزیر ارشاد اسلامی در حالی خواهان ایفای نقش در بیداری مردم جهان است که نه تنها روزنامه نگاران مستقل بیکارشده بر اثر تعطیلی روزنامه های مستقل وابسته به جریان اصلاحات انتقادات جدی نسبت به سیاستگزاریهای وزرات ارشاد دارند، بلکه حتا خبرگزاریها و روزنامه های اصولگرا و وابسته به حاکمیت نیز این نمایشگاه را تحریم کرده اند. هرچند محمدعلی رامین معاون مطبوعاتی وزارت ارشاداسلامی چند روز پیش منتقدان نمایشگاه را رسانه های صهیونیستی خوانده و آنان را به ضدیت با دولت محموداحمدی نژاد و سیاستهای فرهنگی این وزارتخانه متهم کرده بود. رامین در پاسخ به واکنش معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد به تحریم نمایشگاه مطبوعات از سوی برخی رسانه ها گفت: «ما فقط رسانه های صهیونیستی و استکباری را تحریم کرده ایم، منتهی اگر کسی می خواهد ما را تحریم کند مختار است.»
رامین درباره اینکه برخی از سایتها اعم از اصولگرا و اصلاح طلب به دلیل اختصاص نیافتن مکان مناسب از شرکت در نمایشگاه انصراف داده اند، گفت: «رسانه های ما نسبت به استفاده از فضایی که برای آنها فراهم شده آزاد هستند با این حال اگر رسانه ای در جنگ نرم علیه دشمن کار می کند قطعا یک فرصت بین المللی را برای تقویت جهان اسلام از دست نمی دهد.»
این اتهام چنان سنگین بود که حتا خبرگزاریهای وابسته به حاکمیت از جمله فردا، تابناک، جهان و الف به این سخنان معاون مطبوعاتی ارشاد اعتراض کردند.
منتقدان می گویند هدف وزارت ارشاد اسلامی از برگزاری نمایشگاه مطبوعات تبلیغ آشکار سیاستهای سختگیرانه خود علیه مطبوعات و خبرگزاریهای مستقل است و اختصاص هزینه های هنگفت به «مطبوعات و رسانه های دست آموز و دولت پرورده» در سمت و سوی نهادینه کردن همین سیاست ضدآزادی مطبوعات است.
اما محمدعلی رامین معاون مطبوعات وزارت ارشاد با رد این دیدگاه گفته است: «سال گذشته حدود چهارصد وهشتاد غرفه داشتیم که امسال به هفتصد غرفه رسیده و قریب ششصد غرفه آن تاکنون تکمیل شده است. دوهزار و چهارصد رسانه فعال در سطح کشور، یکهزار و ششصد نشریه استانی و بیش از دویست نشریه دانشجویی در نمایشگاه امسال حضور دارند».
رامین افزود: «ما در عرصه بین المللی هم شاهد یک جهش بوه ایم. سال گذشته چهل وچهار نشریه از بیست و هشت کشور به همراه هفتاد و چهار مهمان خارجی در نمایشگاه حضور داشتند که امسال به صد و هفتاد و پنج نشریه و خبرگزاری از پنجاه و پنج کشور و با حدود دویست و پنجاه میهمان رسیده است».
منتقدان جدی این نمایشگاه را تنها روزنامه نگاران روزنامه های سیاسی توقیف شده و خبرگزاریهای وابسته به حاکمیت تشکیل نمی دهند، بلکه صاحبان نشریات تخصصی و غیرسیاسی نیز مشمول محرومیت از حضور در نمایشگاهی شده اند که قرار است کارهای مطبوعاتی را به نمایش بگذارد. به گزارش خبرگزاریها، در حالی که نشریات کم تیراژ شعر و هنر لبنانی یا متعلق به برخی کشورهای دیگر عرب به هزینه وزارت ارشاد اسلامی غرفه های رنگارنگ و پر زرق و برقی دارند، سعیده آبشناسان صاحب امتیاز و مدیر مسئول نشریه «گوهران» فصل نامه تخصصی شعر در نامه ای سرگشاده با عنوان «نمایشگاه مطبوعات یا جولانگاه احزاب» به محرومیت نشریه خود از حضور در نمایشگاه اعتراض کرده است.
سعیده آبشناسان در نامه سرگشاده نوشته است: «شاید در این سه سال اخیر، آبان ماه کمی یادآور بحث مطبوعات و گردهمایی نشریات نه به نوبه ی قدیم بلکه در حال و هوایی تازه ، اما آنچه مهم است این است که نمایشگاه اصلی به معنای واقعی همان بود که هر سال اردیبهشت ماه در کنار نمایشگاه کتاب بر پا می شد که البته چه شور و حالی داشت و چه استقبالی. اما اینک هر آنچه که زمان می رود، اصل مساله را نیز باخود می برد».
خانم آبشناسان در ادامه می نویسد: «عدم حضور در نمایشگاه اصلا ً موجب ناراحتی نیست اما رنجش من از توهین هایی است که به شخص بنده و مدیران مجله وارد شده که به چه حکمی و به چه قیمت؟ کاش حداقل همسایگان فرهنگی پشتوانه ای بودند، اما متاسفانه از مدت ها پیش خود دشمنی شده اند که از هر وسیله ای برای نابودی نشریه ای استفاده می کنند که قدیمی ترین نشریه تخصصی شعر ایران است».
فقط همین جمله بس که «حکَم دولت و ملت قانون است. چیزی که ظاهرا ً نداریم و به شدت از آن گریزانیم.»
با این همه، وزیر ارشاد اسلامی با نادیده گرفتن سیاست سانسور و محدودیت علیه مطبوعات داخلی با اشاره به رتبه بندی اخیر یکی از مراکز بین المللی درباره آزادی مطبوعات در کشورها که در آن به وضعیت ایران هم پرداخته بود گفت: «الان کشورهایی داریم که هیچ بویی از آزادی و تمدن نبرده اند ولی می بینیم که درباره آنها چه حرف‌های دهان پرکنی زده می شود».
منتقدان هفدهمین نمایشگاه مطبوعات را ویترین پرهزینه، اما بی رونق و «نمایشگاهی دولتی» خوانده اند که گرچه پرورش مطبوعات مورد حمایت دولت در منطقه را به دنبال دارد، اما رهاوردی جز سیاسی کردن بیشتر مطبوعات داخلی ندارد.