لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۰۳:۲۰

زنان مقتدر مردان سیاست


همسران سیاستمداران ایرانی همواره در تاریخ حضور پررنگی داشته اند؛ از همسران شاهان هخامنشی در اسطوره های ایران باستان گرفته تا امروز که همسر محمود احمدی نژاد در سفر به لبنان همراهی اش کرد.

در سلسله های مختلف شاهنشاهی، نام زنان زیادی ثبت شده است. گوهرشاد بِیگم همسر سلطان شاهرخ تیموری، برای ساخت مسجد گوهرشاد مشهد و مسجد و مدرسه گوهرشاد هرات معروف است.

گفته می شود ملک جهان خانم مشهور به مهد علیا، همسر محمد شاه قاجار و مادر ناصرالدین شاه، نقش مهمی در به سلطنت رساندن پسرش داشته است. سالها بعد، انیس الدوله همسر ناصرالدین شاه به همراه دیگر زنان ساکن حرمسرای او، در پی تحریم تنباکو، قلیانها را شکستند و به جنبش مردم علیه شاه پیوستند.

آخرین ملکه ایران، فرح دیبا همسر محمدرضا پهلوی و نایب السلطنه، فعالیت های فرهنگی، هنری، و آموزشی مهمی انجام داد از جمله ساخت موزه هنرهای معاصر، تاتر شهر تهران و تاسیس کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.

در سالهای قبل و بعد از انقلاب، نام همسران تعدادی از مبارزان سیاسی برجسته در کنار آنها ثبت شد. مریم فیروز همسر نورالدین کیانوری، عضو برجسته حزب توده ایران؛ پروانه اسکندری همسر داریوش فروهر، اعضای حزب ملت ایران که در جریان قتل های زنجیره ای در منزل شخصی شان در تهران کشته شدند؛ و مریم عضدانلو همسر مسعود رجوی، که سالهاست کادر رهبری سازمان مجاهدین خلق ايران را تشکيل می دهند.

بعد از انقلاب ۵۷، همسران سیاستمداران همچنان حضور سیاسی و اجتماعی پررنگی داشته اند. در این میان گروهی هستند که نه نتها به عنوان همسر یک سیاستمدار بلکه به عنوان شخصیت های مستقل سیاسی مطرح هستند، مانند جمیله کدیور همسر عطاالله مهاجرانی، و فاطمه کروبی همسر مهدی کروبی، که هر دو نمایندگان سابق مجلس هستند، و فخرالسادات محتشمی پور همسر مصطفی تاج زاده، که سمت های سیاسی مهمی داشته است.

در جریان انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۱۳۸۸، همسران نامزدها برای اولین بار در تبلیغات انتخاباتی دیده شدند. خصوصا زهرا رهنورد همسر میرحسین موسوی که در فعالیت های تبلیغاتی او حضور چشمگیری داشت، حضوری که در خارج از ایران هم به چشم آمد. پیش از انتخابات، رسانه های غربی، زهرا رهنورد را میشل اوبامای خاورمیانه خواندند.

بعد از انتخابات هم، مجله بین‌المللی سیاست خارجی Foreign Policy، او را سومین متفکر برتر جهان در سال ۲۰۰۹ معرفی کرد و او را «مغز متفکر تبلیغات انتخاباتی همسرش» و «متفکر انقلاب سبز ایران» خواند.

بعد از انتخابات و با شروع اعتراضات و دستگیری ها، گروه جدیدی از همسران سیاستمداران پا به عرصه سیاسی گذاشتند. سیاستمداران بلندپایه ای همچون مصطفی تاج زاده، بهزاد نبوی، و محسن میردامادی، که به نتایج انتخابات معترض بودند، بازداشت و زندانی شدند. همسران آنها شروع به فعالیت برای آزادی شان کردند، که در قالب فرد و گروه های کوچک شروع و کم کم گسترده شد. نوشتن نامه های سرگشاده به مسولان حکومتی، مقامات بلندپایه قضایی، و مراجع تقلید، برگزاری تجمعات مقابل زندان ها و دفاتر قضایی، و مصاحبه با رسانه ها، از جمله این فعالیت هاست.

اکنون بیش از یک سال است که این گروه از زنان، در قالب مبارزه عدالت خواهانه برای همسران سیاستمدارشان، به صورت بی سابقه ای مقابل دستگاه قضایی ایستاده و نهاد قدرت را به چالش کشیده اند.

XS
SM
MD
LG