لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۰۵:۲۷

تلاش برای دور زدن تحریم ها زیر سایه اجلاس تهران


رستم قاسمی، وزیر نفت ایران
رستم قاسمی، وزیر نفت ایران
در آستانه برگزاری جلسه روز پنجشنبه سران غیرمتعهدها در تهران، مقام های جمهوری اسلامی تلاش دارند در کنار این نشست، مذاکراتی با برخی از کشورها برای دور زدن تحریم های علیه ایران ترتیب دهند.

رستم قاسمی، وزیر نفت دولت جمهوری اسلامی ایران، روز چهارشنبه هشتم شهریور به خبرگزاری فارس گفت: «در حال مذاکره با خریداران نفت ایران در مجموعه عدم تعهد هستیم.»

او با خوشبینی به این مذاکرات، اعلام کرد: «نتایج مذاکرات نفتی ایران با اعضای عدم تعهد پس از اجلاس قابل مشاهده خواهد بود.»

به نظر می رسد این تدبیر مقام های جمهوری اسلامی برای دور زدن تحریم های فراگیر علیه این کشور باشد.

برگزاری اجلاس سران جنبش غیرمتعهدها با تحریم های فراگیر علیه جمهوری اسلامی ایران همزمان شده است. سازمان ملل و کشورهای غربی ایران را به فعالیت مشکوک هسته ای برای دستیابی به سلاح اتمی متهم می کنند. در مقابل، جمهوری اسلامی ایران می گوید قصد تولید سلاح هسته ای ندارد.

مدتهاست تحریم های فراگیری از سوی سازمان ملل متحد و کشورهای غربی علیه ایران اجرا می شود. از تیرماه امسال، آمریکا و کشورهای اروپایی تحریم خرید نفت ایران را آغاز کردند. تحریم خرید نفت ایران و همچنین تحریم بانک مرکزی ایران فشارهای اقتصادی بر این کشور را زیاد کرده بطوریکه مقام های تهران در تلاش هستند به هر طریقی این تحریم ها را بی اثر کنند.

در هفته های اخیر، ایران سعی کرده با معامله کالا به کالا در ازای صادرات نفت، برخی کالاهای اساسی را از کشورهایی چون چین و هند دریافت کند. همچنین ایران سعی کرد با کاهش قیمت نفت مشتریان را به خرید نفت ایران ترغیب کند.

سیاست های ایران برای یافتن خریدار جدید تاکنون توفیق چندانی نداشته و فقط کره جنوبی حاضر شده در صورت «پرداخت هزینه بیمه» و همچنین «انتقال نفت توسط نفتکش های ایرانی» واردات نفت از ایران را از سر بگیرد.

میزبان جنجالی

پیشتر برخی کشورهای غربی هشدار بودند که جمهوری اسلامی ایران اهدافی را در حاشیه اجلاس سران غیرمتعهد ها در تهران دنبال می کند که اکنون مشخص شده یکی از هدف های ایران، یافتن خریداران جدید نفت در حاشیه این اجلاس است. ایالات متحده آمریکا قبلا اعلام کرد ایران میزبانی «نامناسب» برای اجلاس سران غیرمتعهد است.

انتخاب ایران برای میزبانی شانزدهمین اجلاس سران غیرمتعهد به سه سال پیش باز می گردد. در نشست مصر، ایران برای میزبانی دور بعد انتخاب شد.

مواضع سیاسی رهبران ایران، همواره مورد سرزنش رهبران کشورهای توسعه یافته قرار می گیرد. دو هفته پیش آیت الله خامنه ای و محمود احمدی نژاد در سخنرانی هایی که به مناسبت روز قدس بیان کردند خواستار حذف و نابودی اسراییل شدند.
این سخنان با واکنش دبیرکل سازمان ملل متحد و برخی مقام های اروپایی و آمریکایی روبرو شد.

برخی منابع دیپلماتیک در تهران می گویند جمهوری اسلامی سعی دارد خواسته های سیاسی اش را در بیانیه پایانی اجلاس سران غیرمتعهدها در تهران بگنجاند.

به نظر می رسد انتقاد از حمایت غرب از اسراییل، مساله فلسطینی ها و احتمالا حمایت از رژیم بشار اسد در سوریه، برخی از خواسته های ایران برای ذکر شدن در بیانیه پایانی اجلاس باشد.

مهمانان؛ کمتر از پیش بینی ها

تا کنون سران برخی کشورها از حضور در تهران سر باز زده اند. جمهوری اسلامی ایران تلاش زیادی کرده تا تعداد بیشتری از سران کشورها در نشست تهران حاضر شوند.

سه سال پیش که اجلاس سران در مصر برگزار شد، مقام های ایران از حضور سران تنها چهل کشور به عنوان ضعف کنفرانس به میزبانی حسنی مبارک رییس جمهوری وقت مصر یاد کردند. اینک به نظر می رسد نشست سران در تهران با حضور مقام های کمتری برگزار شود.

۱۲۰ کشور عضو جنبش غیرمتعهدها هستند و ۲۰ کشور هم نقش ناظر را دارند اما از میان این کشورها، تعداد کمی به تهران آمده اند.

رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز چهارشنبه اعلام کرد سران ۲۷ کشور شامل ۲۴ رییس جمهوری و ۳ پادشاه در جلسه روز پنجشنبه حاضر خواهند شد.

پیش از این مقام های جمهوری اسلامی پیش بینی کرده بودند حداقل سران ۳۵ کشور در اجلاس سران غیرمتعهد در تهران شرکت کنند.

محمد مرسی، رییس جمهوری مصر از جمله مهمترین مهمانان تهران است. سخنگوی او اعلام کرده مرسی تنها چهار ساعت در تهران خواهد بود و این به معنای عادی سازی روابط ایران و مصر نیست. مصر و ایران سالهاست روابط دیپلماتیک حداقلی دارند اما مقام های ایران امیدوار بودند با حضور مرسی در تهران این روابط عادی شود.

با اینکه حضور سران کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها جنبه الزام برای آنها دارد اما حتی برخی متحدان ایران از حضور در تهران خودداری کرده اند. بطور مشخص بشار اسد به ایران سفر نخواهد کرد. همچین ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه به فرستادن نماینده ای بسنده کرده است.

از میان همسایگان ایران، رییس جمهوری کشورهایی چون آذربایجان در این نشست غایب هستند.

چراغی که به خانه رواست

هزینه های میلیاردی برگزاری اجلاس تهران با واکنش منتقدان دولت روبرو شده است.

ایران برای برگزاری پر شورتر نشست سران غیر متعهد سعی کرد رضایت برخی کشورهای فقیر را جلب کند. امروز اعلام شد که به ۲۶ کشور عضو جنبش غیر تعهد کمک هایی شده است. اعلام شده این کمک ها «بشردوستانه» است و به افغانستان، فلسطین، بنین، سودان، پاکستان، تونس، لبنان، سوریه، یمن، کنیا، ازبکستان، لیبی، کره شمالی، عراق، سومالی و نیکاراگوئه فرستاده شده است.

مقام های رسمی اعلام کرده اند برگزاری اجلاس تهران تاکنون یکصد میلیارد تومان هزینه داشته است.

با اینکه منتقدان به این هزینه ها اعتراض دارند اما مقام های ایران از این هزینه ها دفاع می کنند. نشریه صبح صادق، ارگان مطبوعاتی سپاه پاسداران این هفته صراحتا نوشت «کسب وجاهت بین المللی نیازمند صرف هزینه است».

اعطای کمک به دیگر کشورها با دوره بازسازی مناطق زلزله زده در آذربایجان همزمان شده است. همچنین سایت دیگربان با انتقاد از کمک ایران به کشورهای دیگر نوشت «در ایران بیش از ۲۰ هزار منطقه محروم وجود دارد٬ اما مقام های جمهوری اسلامی با این وجود همچنان به ارسال کمک های ثابت خود برای بسیاری از کشور های فقیر و توسعه نیافته همچنان ادامه می دهند.»
XS
SM
MD
LG