لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۱۲:۴۱

انتقاد دیدبان حقوق بشر از محدودیت سنیان ایران


نماز مختلط شیعه و سنی
نماز مختلط شیعه و سنی

دیدبان حقوق بشر:سنیان مانند شیعیان باید بتوانند آداب مذهبی خود را به جا آورند. پایان دادن به تبعیض دینی در صدر اولویت های آقای روحانی باشد

سازمان دیدبان حقوق بشر با انتشار بیانیه ای از دولت ایران خواسته است در جهت تحقق وعده های حسن روحانی در زمینه بهبود وضعیت حقوق بشر و حقوق اقلیت های مذهبی اقدام کند.

این اقدام آزادی اقلیت سنی مذهب ایران در انجام شعائر مذهبی را دربر می گیرد.
بنا براین بیانیه، اخیرا مشاور ویژه حسن روحانی در امور اقوام و اقلیت های مذهبی، با یکی از رهبران تسنن درباره حقوق اقلیت سنی و چگونگی رفع موانع دست یابی سنی ها به برابری کامل بر اساس قوانین کشور گفت و گو کرد. این دیدار در پی وقایع ناشی از جلوگیری نیروهای امنیتی ایران از برگزاری نماز جماعت در مکان های مذهبی برای برگزاری عیدهای مذهبی برگزار شد. به گفته فعالان سنی محلی، در سال های اخیر نیروهای امنیتی از گردآمدن سنیان در مساجد به مناسبت اعیاد مذهبی جلوگیری کرده اند.

سارا لی ویتسون، مدیر بخش خاورمیانه سازمان عفو بین الملل می گوید «سنی ها هم مانند شیعیان باید بتوانند آداب مذهبی و عبادی خود را به جا آورند. پایان دادن به تبعیض های دینی باید در صدر اولویت های آقای روحانی قرار بگیرد.»

یک نماینده اهل تسنن پیشین مجلس به سازمان عفو بین الملل گفته است: «در نخستین ساعات بامداد روز ۲۴ مهر امسال ده ها مأمور لباس شخصی و نظامی، مسجد صادقیه در شمال غربی تهران را که یکی از مهم ترین مکان های نمازگزاری سنیان در تهران است به محاصره درآوردند و از ورود پیروان تسنن به داخل مسجد و انجام نماز عید قربان جلوگیری کردند.

فعالان سنی همچنین از جلوگیری از ورود سنی ها به مسجد دیگری در سعادت آباد توسط نیروهای امنیتی خبر داده اند. جلال جلالی زاده نماینده مردم کرد سنندج در دوران محمد خاتمی گفته است که نیروهای امنیتی بی آن که توضیح یا دلیلی بیاورند، از ورود او و دیگر سنیان به مسجد صادقیه جلوگیری کرده اند.

سایت فارسی زیان اصلاح وب که سایت گروه سنی جماعت دعوت و اصلاح در ایران است ، می گوید که روز ۲۳ مهرماه پلیس تهران عضو هیئت مدیره مسجد صادقیه را احضار کرده و به او هشدار داده که سنی ها نمی توانند از این محل برای نماز عید قربان استفاده کنند.
پیش از آن نیز در ۱۳ مرداد، روزی که حسن روحانی رسما ریاست جمهوری را به دست گرفت، پلیس یک عضو دیگر هیئت مدیره مسجد صادقیه را احضار کرده و گفته بود که نیروهای امنیتی از برگزاری نماز عید فطرتوسط سنی ها در این مسجد و چند مکان دیگر در تهران و حومه آن جلوگیری خواهند کرد.

درپی شکایت هیئت مدیره مسجد صادقیه به دولت آنان به صورت شفاهی تضمین داده اند که به پلیس خواهند گفت از ممانعت ها خودداری کند. اما در روز ۱۸ مرداد مقام های امنیتی با درخواست مجوز کتبی از مقام های مسئول، در نهایت از ورود سنیان به مسجد صادقیه و چند مکان مذهبی دیگر در تهران و حومه جلوگیری کردند.

لقمان ستوده عضو جماعت دعوت و اصلاح در ایران که از اعضای هیئت مدیره مسجد صادقیه است، به سازمان دیدبان حقوق بشر گفته است، از سال ۱۳۸۹ پلیس تهران به صورت منظم و دائم اعضای نمازخانه ها را احضار کرده و به آنان گفته است که ممانعت ها به دستور شورای استانی شهر تهران انجام می شود. حتی در دست کم یک مورد گفته شده که حکم از شورای تامین وزارت کشور آمده است.

از زمان روی کار آمدن جمهوری اسلامی در سال ۱۳۵۷ این حکومت اجازه داشتن مسجد به سنی ها نداده است. حدود ده سال پیش شورای امور مساجد سنی در تهران که تحت رهبری جماعت دعوت و اصلاح عمل می کند توانست مجوز تاسیس نمازخانه هایی را به دست آورد که سنی ها بتوانند در ایام عیدهای مذهبی قربان و فطر در آنجا نماز بگزارند.

این شورا ۱۰ نمازخانه را مدیریت می کند. اما تنها یکی از این مکان های اجاره ای که بیرون شهر تهران است معماری یک مسجد را داراست و بقیه مانند مسجد صادقیه در واقع اتاق ها یا سالن هایی اجاره ای اند. به گفته ستوده، دیگر گروه های اهل تسنن حدود ۲۰ تا ۳۰ نمازخانه در استان تهران دارند.

به گفته شیخ حسن امینی، روحانی و فعال برجسته سنی، محدودیت ها برای نمازخانه های سنیان در سال های اخیر سبب شده که برخی از سنی ها مراسم خود را در مکان هایی چون خانه ها یا دیگر مکان های خصوصی برگزار کنند. برخی از مسئولان دولتی در پاسخ به شکایت های سنی ها گفته اند در مساجد ایران به روی همه مسلمانان از هر فرقه و مذهبی باز است. آنان از سنی ها خواسته اند با پیوستن به شیعیان، به رغم تفاوت های بارزی که در طرز نمازگزاری و انجام فرائض مذهبی میان دو مذهب وجود دارد، «وحدت» خود را با شیعیان نشان دهند.

حسن روحانی در ماه سپتامبر علی یونسی وزیر سابق اطلاعات را به عنوان مشاورعالی خود در امور اقوام و اقلیت های مذهبی برگزید. یونسی در گفت و گو با سایت خبری انتخاب گفته است دولت روحانی هرچه در قدرت دارد برای «جلوگیری از فشارهای گروه های افراطی و فشار» از حمله به اقلیت های مذهبی و ازجمله به اهل تسنن جلوگیری خواهد کرد.

حدود ۹ درصد از جمعیت ایران سنی هستند. در مناطقی که اهل تسنن اکثریت دارند مانند کردها، ترکمن ها و بوچ ها، استفاده سنی ها از مکانهای مذهبی آسان تر است. به گفته شیخ حسن امینی، از اهالی شهر کردنشین سنندج، مراسم عید فطر بدون هیچ مزاحمتی در اکثر شهرهای کردنشین برگزار شده است. اما در چند شهر، مانند بوکان نیروهای امنیتی از برگزاری نماز برخی از پیروان جلوگیری کرده اند.

بر اساس اصل ۱۲ قانون اساسی ایران «مذاهب دیگر اسلامی اعم از حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی و زیدی دارای احترام کامل هستند و پیروان این مذاهب در انجام مراسم مذهبی، طبق فقه خودشان آزادند و در تعلیم و تربیت دینی و احوال شخصیه (ازدواج، طلاق، ارث و وصیت) و دعاوی مربوط به آن در دادگاه‏ها رسمیت دارند و در هر منطقه ‏ای که پیروان هر یک از این مذاهب اکثریت داشته باشند، مقررات محلی در حدود اختیارات شوراها بر طبق آن مذهب خواهد بود، با حفظ حقوق پیروان سایر مذاهب».

به گفته مدیر بخش خاورمیانه سازمان دیدبان حقوق بشر، «آقای روحانی وعده داده است که اعتماد اقلیت های مذهبی را جلب کند. اما این وعده ها تا زمانی که ماموران امنیتی از ورود سنی ها به مساجد خودشان برای انجام عبادت جلوگیری می کنند، بی معنا هستند.»
XS
SM
MD
LG