لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
جمعه ۳۱ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۱۷:۰۷

فیسبوک ابزاری در خدمت دولت و مخالفان در مصر


در ده سالی که از زمان راه اندازی فیسبوک می گذرد، معدود کشورهای جهان بوده اند که حیات سیاسی شان همچون مصر تحت تاثیر این شبکه اجتماعی قرار گرفته باشد.

یک جوان مصری در ژوئن سال ٢٠١٠ توسط پلیس اسکندریه مورد ضرب و شتم قرار گرفت و درگذشت. با وجودی که تعداد زیادی شاهد در صحنه حضور داشتند اما پلیس ادعا کرد که قربانی زمانی که سعی داشت مواد مخدر مخفی کند بر اثر خفگی جان خود را از دست داده است.

به نظر می رسید با وجود تلاش بسیار دوستان و خانواده خالد سعید ٢٨ ساله برای اثبات واقعیت، قربانی دیگر بی رحمی پلیس مصر شد که پیشینه دیرینه ای در اعمال خشونت و انکار دارد.

اما در فیسبوک فضایی دیگری برقرار است. هواداران این جوان صفحه ای در این شبکه اجتماعی پرطرفدار طراحی کردند به نام «ما همه خالد سعید هستیم». صدها هزار نفر در این صفحه «like» زدند و بعدها به موج نوظهور مقاومت در برابر حاکم خودکامه پرزیدنت حسنی مبارک بدل شد.

قاتلان خالد سعید محاکمه شدند. نسل جدیدی از نیروهای مخالف شیوه ای برای همبستگی و اتحاد یافتند.

فعالانی که قیام ژانویه سال ٢٠١١ علیه دولت مبارک را سازماندهی کردند، صفحه فیسبوکی طراحی کرده اند تا بتوانند منسجم و بسیج شوند.

بل ترو، خبرنگار مستقر در قاهره در گفتگو با رویترز توضیح داده بود که فیسبوک در آن دوران، به عنوان جایگزینی برای مطبوعات و رسانه های سنتی مصر عمل می کرد.

وی گفته است «شهروند خبرنگاری در واقع در سال ٢٠١١ مثل یک جرقه انفجاری بود و فیسبوک و توئیتر دو مورد از این شیوه ها بودند که مردم می توانستند اطلاعات را به سایر نقاط جهان مخابره کنند چون رسانه های داخلی کشور در این امر نقشی ایفا نمی کردند».

فیسبوک با حدود ١٦ میلیون عضو در مصر بیشترین تعداد کاربران در جهان عرب را دارد، واقعیتی که رهبران بعدی کشور نیز از آن آگاهی دارند. ارتش بعد از انقلاب و در دوران حکومت خود از فیسبوک استفاده کرد و هواداران محمد مرسی، اخوان المسلمین نیز برای ابراز حمایت خود از این شبکه اجتماعی استفاده می کردند.

از سال گذشته و از زمانی که مرسی از قدرت خلع شد و در طی سرکوب مخالفان سیاسی و اعتراضات خیابانی، هواداران رئیس جمهوری گذشته به طور فزاینده ای به فیسبوک روی آوردند.

فعالان اینترنتی برای حضور در فضای مجازی بهای سنگینی را پرداخته اند. مقامات مصر هفته گذشته ١١ تن از اعضای اخوان المسلمین را به اتهام استفاده از فیسبوک برای تهییج خشونت بازداشت شدند.

اما حتی با وجودی که زندان های مصر مملو از افرادی است که نیروهای ضددولتی محسوب می شوند و خبرنگاران الجزیره نیز بین آن ها هستند، منتقدان اقدامات سرکوبگرانه به شبکه اجتماعی فیسبوک روی می آوردند تا پیام خود را به گوش دیگران برسانند.

همزمان با سه شنبه ( ٤ فوریه ) که فیسبوک ده سالگی خود را جشن گرفت، خبرنگاران سراسر جهان برای ابراز حمایت از همکاران زندانی خود روی این شبکه جهانی منتشر کردند.
XS
SM
MD
LG