لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
شنبه ۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۰۷:۳۶

جیمی کارتر: برای آزادی گروگانها در ایران بیش از هرزمانی دعا کردم


جیمی کارتر، سمت چپ و والتر مندیل وسط
جیمی کارتر، سمت چپ و والتر مندیل وسط

کارتر می گويد روز انتخابات درست مصادف با سالروز گروگان گيری بود و خبر آن در صدر عناوين رسانه های گروهی قرار گرفت

سی سال پيش در چنین هفته ای، کارتر، رئيس جمهوری پيشين آمريکا و والتر منديل، معاون رياست جمهوری آمريکا، که برای دور دوم رياست جمهوری در انتخابات شرکت کرده بودند، از رونالد ريگان و همرزم انتخاباتی وی جرج هلبرت واکر بوش، نامزدهای حزب جمهوريخواه برای رياست و معاونت رياست جمهوری آمريکا شکست خورند. شکست آنها در زمانی صورت گرفت که اقتصاد آمریکا متزلزل، شمار بيکاران رو به افزايش، و ۴۴۴ روز از بحران گروگان گيری دیپلمات های آمریکایی در ايران می گذشت. اکنون جیمی کارتر و معاونش منديل در کتابهای جداگانه ای که منتشر کردند هرکدام خاطرات خود از شرايط و وقايع آن زمان و نحوه تأثير و نقش آنها بر روی انتخابات سال ۱۹۸۰ را بازگو و به نثر درآورده اند.

کارتر برای انتشار بيست و ششمين کتاب خود به نام «خاطرات کاخ سفيد» بيش از ۵ هزار صفحه از يادداشتهای خود در کاخ سفيد را مرور کرد. کارتر می گويد که کتاب خاطرات کاخ سفيد به خوانندگان اطلاعات دست اول و بيسابقه ای از مسائل و مشکلات داخلی دولت خود ارائه می دهد. کارتر می گويد برای شهروندان اين کشور و حتی برای خارجيان بسيار جالب خواهد بود که نگاه و بينش بی سابقه ای به نحوه زندگی در کاخ سفيد داشته و از مسائلی که امروز با آن روبرو هستند آگاهی پيدا کنند.

کتاب از وقايع و لحظات تعيين کننده و تاريخی، از جمله بحران گروگان گيری جمهوری اسلامی ايران، در دوره رياست جمهوری جیمی کارتر پرده بر می دارد.

انقلابيون جمهوری اسلامی ايران در روز چهارم ماه نوامبر سال ۱۹۷۹ ميلادی به سفارت آمريکا در تهران حمله کردند و ۵۲ نفر از کارکنان آمريکایی سفارت را به گروگان گرفتند. آقای کارتر اين واقعه را بزرگترين چالش نگران کننده سياست خارجی دولت خود خواند. او گفت به مذهبی ها و غیر مذهبی ها گفته است که در طول مدت گروگان گيری، بيش از هر زمان ديگری در زندگی اش دعا کرده است. کارتر افزود که هنگام دعا از خدا خواستم که بتوانم در درجه اول از منافع کشورم دفاع کنم، و گروگان ها آزاد و سالم به آمريکا بازگردند.

منديل، معاون کارتر، در کتاب خاطرات خود تحت عنوان «نبرد مثبت: يک عمر در خدمت ديپلماسی ليبرال» تلاشهای دولت در رهایی گروگانها را برشمرده است. او در باره دوران گروگان گيری می نويسد که برخی از روزها فکر می کرديم که پيشرفتهایی حاصل شده که بسيار اميدوار کننده بود. ولی اکثر روزها، تلاشهای پيگير و همه جانبه ما نوميدکننده و ناموفق بود. تلاش همه جانبه ما، از جمله عمليات نظامی نجات گروگانها در بيست و چهارم ماه آوريل سال ۱۹۸۰، بنام «عمليات پنجه عقاب» با شکست روبرو شد. او به نقل از کارتر که اجرای طرح را تأييد کرده بود می نويسد: قرار بود تعدادی از نظاميان برگزيده عضو «نيروی دلتا» به سفارت آمريکا در تهران وارد شده و پس از آزادی گروگانها، آنها را توسط هواپيمایی که در انتظار آنها بود از ايران خارج کنند.

منديل در خاطرات شرح می دهد برای انجام اين کار دستکم به ۶ هلي کوپتر بزرگ نیاز بود. بنابراين کارتر تصيميم گرفت ۸ هلي کوپتر ارسال کند. يکی از هلي کوپترها بدون هيچ توضیح روشنی، به ناو هواپيمابر برگشت. هلي کوپتر ديگری نیز در اثر توفان شن در کوير ايران واژگون شد. و هلي کوپتر سوم نیز بعلت نقص فنی ناشی از نشت هيدروليکی با يک هواپيمای C-130 برخورد کرد.

مأموريت نجات با شکست روبرو شد. هشت نفر از نيروهای نظامي و يک غير نظامی ايرانی در سوانح سقوط هليکوپترها کشته شدند.

منديل در خاطرات خود شکست مأموريت و کشته شدن هشت نفر را يکی از تاريکترين روزهای خود خواند و پذيرفت که اين واقعه اعتبار دولت را نيز به پائين ترين سطح خود تنزل داد. او می گوید: پس از اين واقعه ما برای مدتی عبوس و اوقات تلخی سپری کرديم.

شکست مأموريت در بين مردم آمريکا صدمه عمده ای به اعتبار و محبوبيت کارتر و منديل وارد آورد.

اين واقعه زمانی اتفاق افتاد که تنها ۷ ماه به انتخابات رياست جمهوری سال ۱۹۸۰ آمريکا باقی مانده بود، و يکی از عوامل مهم در شکست کارتر و پيروزی رونالد ريگان در انتخابات رياست جمهوری محسوب می شود.

در اين ارتباط کارتر می گويد روز انتخابات درست مصادف با سالروز گروگان گيری بود و خبر آن در صدر عناوين رسانه های گروهی قرار گرفت. کارتر يکی ديگر از عوامل شکست خود را سناتور تد کندی، خواند که در ۱۸ ماه آخر سياست جمهموری اش مدام بر عليه وی و اقدامات وی از جمله طرح بيمه بهداشتی به رقابت پرداخته بود.

کارتر و منديل در کتاب خاطرات خود با اشاره به ناخشنودی و فرسودگی شان در آخرين روزهای رياست جمهوری می نويسند این تحقیر با مراسم تحليف رییس جمهوری جدید پايان يافت.

در بيستم ژانويه سال ۱۹۸۱، آيت الله روح الله خمينی، رهبر جمهوری اسلامی ايران پيش از آنکه اجازه دهد تا گروگانهای آمريکایی ايران را ترک کنند، در انتظار بود تا ريگان مراسم سوگند رياست جمهوری را به پايان برساند. اين امر باعث ناراحتی بسيار منديل شد.

منديل می نويسد: «اقدام خمينی برای توهین به ما عمل زشتی بود». او می گوید که وی با گروگانها که به عنوان انسان حق آزادی داشتند، بازی گربه و موش در آورده بود.

کارتر گفت « از آزادی گروگانها بسيار خوشحال شدم و نگران آن نبودم که آزادی آنها به نام چه کسی تمام شود.

کارتر همچنين از اقدام ريگان تمجيد کرد که از وی خواسته بود برای استقبال و خوشآمد به گروگانها به شهر ويسبادن در آلمان برود.

منديل می نويسد هنگامی که کارتر و من کاخ سفيد را ترک کرديم، ما حقيقت را بيان داشتيم، از قانون پيروی کرديم، و حافظ صلح بوديم.

رياست جمهوری جيمی کارتر و معاونت رياست جمهوری والتر منديل در بيستم ماه ژانويه ۱۹۸۱ به پايان رسيد. آنها بیش از دیگر روسای جمهوری و معاونان روسای جمهوری آمریکا که کاخ سفید را ترک کردند، عمر کرده اند. آنان از جان آدامز و توماس جفرسون پيشی گرفته اند که پس از ترک رياست جمهوری به مدت ۲۵ سال زندگی کردند.

XS
SM
MD
LG