باکو، پايتخت جمهوری آذربايجان، ترکيبی از سنت و مدرنيسم شرق و غرب شهری پررونق در آسيای مرکزی است و دولت آن کشور در تلاش برای برقراری تعادل ميان سکولاريسم و اسلام است.
از تاريخ سقوط اتحاد جماهير شوروی، مسلمانان جمهوری آذربايجان شاهد احيای مذهبی محدودی بوده و طبق آمار اکنون ده درصد آنها به نمازمی پردازند.
«حبيب حسين اف،» پژوهشگر مرکز بين المللی بحران، ميگويد سقوط کمونيسم از خود خلأيی بجای گذارد که جوانان در پی جايگزينی آن هستند. آقای حسين اف می گويد «نسل جوان بدنبال ايده ها و ارزشهای نويی بود و بسياری ازمردم آنرا در اسلام پيدا کردند.»
جمهوری آذربايجان در غرب با ترکيه و نفوذ روز افزون مسلمانان محافظه کار، در جنوب باجمهوری اسلامی ايران و درشمال با داغستان و شورشيان مسلمان ضد روسيه، همسايگی دارد.
باکو در سالهای اخير با چندين توطنُه بمبگذاری توسط اسلام گرايان مرتبط با ايران که سفارتهای غربی را هدف قرار دادند روبرو بوده است.
اکنون جوامع مذهبی آذربايجان موظفند در کميته دولتی کار و سازمانهای مذهبی ثبت نام کرده و تدريس خود را با «هينُت مديره مسلمانان قفقاز» يا اختصاراً «سی بی ام،» هماهنگ کنند که از حمايت دولت برای حفظ و مرمت مساجد برخوردار است.
شيخ الاسلام پاشازاده رييس « سی بی ام» ميگويد البته در آذربايجان دين از حکومت جدا است اما «الهام علی يوف،» رييس جمهوری آذربايجان، شرايط لازم برای تکامل اسلام را فراهم آورده است. رييس « سی بی ام» گفت: «ما ميگوييم اسلامگراهای افراطی بايد در چارچوب قانون عمل کنند ولی آنها قصد تحريک و عملکرد به نفع کشورهای ديگررا دارند.»
ديپلماتهای غربی از تلاش الهام علی يوف برای جلوگيری از رانده شدن آذربايجان -- کشوری که منبع انرژی و مسيرترانزيت ارتش ايالات متحده به افغانستان است -- به سوی راديکاليسم، حمايت ميکنند.
اما برخی از جمله ابراهيم اوغلو مدرس مسجد جمعه شيعيان که در ايران تحصيل کرده است و در ۲۰۰۴ به اتهام برگزار کردن تظاهرات محکوم شد، ازسختگيری دولت انتقاد کرده و می گويد: «محدوديت اثر معکوس دارد ومومنان را بطرف ديگری و برخی را به سوی راديکاليسم سوق می دهد.»
در دهکده نارداران، در کنار دريای مازندران، اسلام شيوه زندگی است که در کشوری سکولار، ادامه می يابد. اما همزمان با تلاش برای تثبيت موقعيت کشور در صحنه جهانی، تعادل آوای نماز گذاران و آوای مدرنيسم در جمهوری آذربايجان، ادامه می يابد.