آرش ايرانی
کمبود بنزين، خطری است که ماه های آينده ايران را تهديد ميکند. آيا دولت ايران ميتواند يارانه بنزين را کاهش دهد؟ افزايش قيمت نفت برای جمهوری اسلامی چه عواقبی خواهد داشت. اينها سؤالاتی است كه اخيرا گزارشگر خبرگزاری فرانسه در تهران به آنها پرداخته است.
اين گزارشگر می نويسد : (( در هفتههای اخير، بسياری از پمپ بنزينها، به خصوص در کرج و قزوين، بدون بنزين ماندند و رانندگان برای پر کردن باک خودروهای خود، ساعتها در صف انتظار کشيدند. آخرين ارقام مصرف بنزين، مصرف داخلی ايران را 57 ميليون ليتر در روز، يعنی 13 درصد افزايش طی سال گذشته ميشمارد. پالايشگاههای جمهوری اسلامی ميتوانند فقط 5/38 ميليون ليتر نفت را در روز به بنزين تبديل کنند. بدين ترتيب بقيه نياز داخلی ايران، بايد از خارج وارد شود، و اين برای دولت سالانه يک و نيم ميليارد دلار هزينه در بر دارد. مجموع يارانههای دولت به 5/3 ميليارد دلار در سال ميرسد، به اين ترتيب بخش عمدهای از بودجه کشور را به خود اختصاص ميدهد. ))
گزارشگر فرانس پرس اضافه می كند : (( مشکل عمده ايران، قيمت بی نهايت ارزان مصرف داخلی بنزين است. بنزين ليتری 65 تومان ايران، يعنی 08/0 دلار، ارزانترين قيمت در سراسر خاورميانه است. از هر ليتر بنزينی که فروخته ميشود، 16/0 دلار آن از جيب دولت پرداخت ميگردد. به علاوه اين بنزين کالای مناسبی برای قاچاق به کشورهای همسايه است که قيمت آن 10 تا 13 برابر نرخ ايران است. بنزين ايران را ميتوان در بازارهای افغانستان، پاکستان، عراق و ترکيه يافت. ميزان قاچاق بنزين در اين کشورها معلوم نيست، اما يک روزنامه دولتي، هفته گذشته گزارش داد که پس از دستگيری يک باند قاچاق در خراسان، مصرف اين استان به يک ميليون ليتر در روز کاهش يافت. علاوه بر اين، هر روز تعداد اتومبيلها در خيابانهای پر ترافيک ايران افزايش مييابد. و اين خود مصرف بنزين را افزايش ميدهد. ))
به گزارش سايت بازتاب ، خبرگزاری فرانسه در ادامه به نقل از محمد آقايي، معاون وزارت نفت ايران ، می نويسد: (( اگر ما هر چه سريعتر سرويس وسايل نقليه عموميرا سامان ندهيم، مجبور خواهيم شد روزانه 24 الی 25 ميليون ليتر بنزين وارد کنيم، اما ما نه بودجه و نه فن آوری لازم را برای چنين اقداميداريم. ))
گزارشگر اين خبرگزاری در خاتمه تصريح می كند : (( راه حلی که يک کميسيون ويژه رسيدگی به اين بحران پيشنهاد کرده، محدود کردن مصرف بنزين يارانهای يا ارزان، به 120 ليتر برای هر اتومبيل در ماه است، به طوری که رانندگان وادار شوند برای تهيه مابقی نياز خود، نرخ تمام شده را پرداخت نمايند. اما تحليلگران معتقدند که افزايش قابل ملاحظه در قيمت بنزين، خطر نا آراميهای شهری را به همراه خواهد داشت، و ميافزايند: اکثر ايرانيان بنزين ارزان را حق طبيعی خود ميدانند، و با تورم بالای قيمت کالاهای اوليه که بخش عمده در آمد آنها را ميربايد، بالا بردن قيمت بنزين، بحرانی جدی برای دولت به همراه خواهد آورد. ))